Pozwól sobie na zmianę

Wybór należy do nas. Jednak warto zdać sobie sprawę z tego, że obecny rynek pracy staje się coraz bardziej wymagający. Czy nam się to podoba, czy nie, pracodawcy cenią bogate doświadczenie zawodowe, elastyczność, a przede wszystkim chęć uczenia się i otwartość na zmiany. Minęły już czasy „dożywotniego” zatrudnienia w jednym miejscu pracy. Dzisiaj musimy się pogodzić z częstą reorientacją zawodową. Zmiana pracy czy zawodu staje się normą.

Dzisiaj wzorcowa „kobieta pracująca” to kobieta otwarta i ciekawa świata. Dokształcająca się nawet wtedy, kiedy jest zatrudniona. To kobieta, która szybko analizuje rynek pracy i często już po trzech–sześciu miesiącach pracy w nowym miejscu wie, czy znalazła, to, czego szukała, czy też nie. Czy ma szanse rozwoju, czy też widzi, że wybór konkretnej firmy nie daje jej możliwości samorozwoju.

Do ilu razy sztuka?

Najkrótszym okresem dobrze widzianym w oczach przyszłych pracodawców jest jeden rok pracy w danej firmie. Jednak tendencja jest taka, że z wiekiem dobrze jest zmieniać pracę coraz rzadziej. Młode osoby, które dopiero zaczynają swoją przygodę z karierą, nawet jeśli skaczą z kwiatka na kwiatek, są postrzegane jako dynamiczne, otwarte, szukające tego, co naprawdę będzie ich pasją. Natomiast kiedy osoba już z pewnym dorobkiem zawodowym zmienia pracę co kilka miesięcy, może być odbierana jako ta, która nie wie, co chce robić w życiu, albo po prostu się nie sprawdza i jest ciągle zwalniana.

Najważniejszy jest dobry plan

1. Zastanów się, dlaczego chcesz zmienić pracę

Planując zmianę pracy lub zawodu, trzeba najpierw odpowiedzieć sobie na pytania: Dlaczego chcę zmienić daną pracę? Co mi nie odpowiada? Czy za mało zarabiam? Czy nie widzę szans na rozwój i awans?

Powody zmiany pracy mogą być rozmaite – od prozaicznych, jak brak podwyżek, poprzez personalne, jak np. niemiła atmosfera w pracy, po merytoryczne, jak to, że nie możesz znaleźć satysfakcjonującego zatrudnienia w swoim zawodzie i przekwalifikowanie się jest jedyną szansą wyjścia z impasu czy nawet bezrobocia. Czasami do zmiany pracy popycha nas poczucie niespełnienia zawodowego, przeciążenie obowiązkami lub sytuacja przeciwna, w której mamy zbyt mało obowiązków do wykonania lub zadania są poniżej naszych umiejętności i kwalifikacji, monotonia pracy lub ostra rywalizacja itd. Są też wśród nas kobiety, które dążą do zmiany, bo kieruje nimi tzw. potrzeba osiągnięć. To osoby, które ciągle chcą odkrywać i sprawdzać się w nowych obszarach, poznawać to, czego jeszcze nie znają.

Warto dokładnie przeanalizować wszystkie powody, by poznać odpowiedź na najważniejsze pytanie, czy na pewno jestem gotowa na zmiany, czy tylko o nich mówię, bo marzy mi się coś, czego nie mam, zgodnie z powiedzeniem „wszędzie dobrze, gdzie nas nie ma”.

2. Określ swój potencjał

Im lepiej znamy siebie, tym jaśniej potrafimy określić, co lubimy robić, co sprawia nam przyjemność, a co jest źródłem stresu, jakie mamy talenty, a nad czym jeszcze musimy popracować.

Tak więc zrób szczegółowy bilans dotychczasowych doświadczeń. Poświęć na to wolny czas. Warto zrobić to naprawdę dogłębnie.

Podziel kartkę na dwie części. Po prawej stronie wypisz swoje zasoby, to znaczy: gdzie pracowałaś, czego się tam nauczyłaś, jakie kompetencje i umiejętności nabyłaś, jakie sukcesy masz na swoim koncie, jakie zdobyłaś kwalifikacje. Wypisz także swoje tzw. miękkie umiejętności, np.: skrupulatność, niezawodność, łatwość komunikacji i inne cechy charakteru, które mogą mieć znaczenie w pracy, o której myślisz. Po lewej stronie wypisz swoje ograniczenia i słabe strony. Świadoma siebie lepiej określisz swój przyszły rozwój i zawody, które możesz wykonywać.

3. Dostosuj zawód do swojej osobowości

Każda z nas ma predyspozycje do wykonywania określonych zawodów i pracy w określonych warunkach. Każda z nas ma inny rodzaj naturalnych zasobów intelektualnych, emocjonalnych i poznawczych. Osoba pełna energii, niemogąca usiedzieć w jednym miejscu nie jest w stanie z dnia na dzień zmienić się w spokojną, wyciszoną i na odwrót. Jeśli sama nie potrafisz określić osobowościowych preferencji, możesz udać się do doradcy zawodowego. Określi on listę zawodów, które będą dla ciebie najodpowiedniejsze, oraz wskaże, jakie szkolenia czy studia podyplomowe warto skończyć, by rozpocząć pracę w nowym zawodzie.

4. Sprawdź obecną sytuację na rynku pracy

Nawet jeśli pracujesz w wymarzonym miejscu, od czasu do czasu sprawdzaj, co dzieje się na rynku pracy, jakie zawody cieszą się największym wzięciem, czego oczekuje się od takich specjalistów jak ty, itd. Jeśli rozważasz sprawdzenie się na zupełnie nowym dla ciebie polu, weź pod uwagę trendy panujące na rynku pracy, poczytaj o prognozach dotyczących poszukiwanych i popularnych zawodów. Może to pozwoli odkryć twój wymarzony nowy obszar, a może uzmysłowi, że praca, którą sobie wymyśliłaś, jest zupełnie nierealna.

5. Sprawdź, czego musisz się nauczyć

Określ, jakie nowe kompetencje musisz zdobyć, jaką wiedzę musisz posiąść i gdzie zdobędziesz doświadczenie w nowym zawodzie. Zmieniając zawód, trzeba sobie uświadomić, że poszerzanie wiedzy i zdobywanie doświadczenia wymaga czasu. Dlatego dokładnie określ, ile czasu potrzebujesz na naukę nowych umiejętności i jakie koszty finansowe poniesiesz w związku ze zmianą pracy. Zastanów się, czy będziesz miała z czego się utrzymać, jeśli zrezygnujesz z obecnej pracy? Czy jesteś w stanie zrezygnować z niektórych zajęć na rzecz edukacji? Czy uda ci się pogodzić obecną pracę, życie rodzinne ze zdobywaniem nowego doświadczenia? Czy masz możliwości poniesienia wysokich kosztów szkoleń? Zrób sobie plan czasowy i finansowy na najbliższe pół roku, rok, dwa lata. Dobrze zaplanowana zmiana pomoże uniknąć niepotrzebnego stresu. Dokładnie wiesz, co cię czeka i – co najważniejsze – oswajasz się z naturalnym lękiem przed zmianą.

Czy warto zmieniać zawód?

Na pewno zawsze warto w siebie inwestować, rozwijać się zawodowo, kończyć rozmaite kursy i zdobywać doświadczenie na wielu płaszczyznach. Złota zasada mówi, że im większe masz doświadczenie, tym łatwiej jest ci się przekwalifikować i dostosowywać do zmiennych warunków rynku pracy.

Zmiana zawodu nie jest jednak prostą sprawą, wymaga cierpliwości i wytrwałości, bo jedyne oferty, na które można liczyć na początku, to posady mało płatne i mało atrakcyjne, np. w charakterze asystentki, pracownika tymczasowego, a czasami nawet stażystki. Ta droga jest trudna, ale jeśli po głębokiej analizie wszystkich „za” i „przeciw” podejmiesz decyzję, że chcesz diametralnej zmiany, to warto za nią podążyć. Jest wiele przykładów osób, które mimo przepracowania wielu lat w jednym zawodzie zmieniły go na zupełnie inny i są dziś szczęśliwe.

Ewa, 45 lat, przed zmianą nauczycielka angielskiego z dziesięcioletnim stażem. Decyzję o zmianie pracy podjęła ze względów finansowych i z powodu braku satysfakcji zawodowej. Postanowiła zostać tłumaczem w międzynarodowej firmie. Zapisała się na kursy certyfikacyjne, szkolenia (w czasie kiedy nadal pracowała w szkole jako nauczyciel) i już w ich trakcie zaczęła pracować na umowy-zlecenia dla różnych firm, tłumacząc umowy handlowe oraz uczestnicząc w negocjacjach. Dzięki temu zyskała doświadczenie w wielu branżach, pracowała bowiem jako tłumacz w firmach produkcyjnych, szkoleniowych, handlowych. Kolejnym krokiem było zamieszczenie ogłoszenia o swoich usługach translatorskich w Internecie. Obecnie Ewa ma własną firmę zajmującą się tłumaczeniami.

Anna, 36 lat, od początku swojej kariery pracowała na stanowisku księgowej. Postanowiła zmienić pracą na taką, o której od dawna marzyła, ale wcześniej nie mogła pozwolić sobie na nowy zawód. Pieniądze z pensji odkładała na kursy i szkolenia dla… kosmetyczek. Zawsze chciała pracować w tym zawodzie. Kończyła kursy w Polsce i za granicą. Przez trzy kolejne lata wieczorami, po pracy na stanowisku księgowej, zdobywała doświadczenie w jednym z salonów jako kosmetyczka. Obecnie pracuje w dużej sieci gabinetów spa.

Autorka jest psychologiem biznesu, coachem wyższej kadry menedżerskiej, prezesem rady psychologii biznesu w Europejskim Forum Właścicielek Firm.