AfryKamera - program Festiwalu Filmów Afrykańskich

Równolegle jako AfryKamera Repliki pojawi się we Wrocławiu w DCF-ie, Toruniu w Kinie Tumult, Białymstoku w Kinie Forum oraz w Gdańsku w Kinie Kameralnym. W kolejnych dniach kwietnia pojawi się w Poznaniu w terminie 19-25 kwietnia w Kinie Rialto i Kino Muza oraz w Krakowie w Kinie pod Baranami w terminie 22-29 kwietnia.

W tym roku festiwal skupia się na Senegalu, kraju z którego pochodzi ojciec kina afrykańskiego - Ousmane Sembene, reżyser m.in. filmu „Moolaadé” nagrodzonego 2 nagrodami w Cannes w 2004 roku. Senegal to kraj niezwykle kolorowy, o bogatej i wielowarstwowej kulturze. Po śmierci Ousmane Sembene w 2007 roku kinematografia senegalska zwolniła, poszukując nowych głosów, nowych reżyserów, twórców, którzy będą w stanie zastąpić mistrza. Ostatnie kilka lat w senegalskiej twórczości pokazują, że nowe pokolenie nadchodzi, a Senegal wciąż liczy się w afrykańskim, a nawet światowym kinie.

W sekcji Focus Senegal organizatorzy pokażą dokument Edwarda Porembnego „Madame Tyson”, opowiadający o senegalskich zapasach i pierwszej w historii tej dyscypliny kobiecie- managerze. Muzykę napisał Pako Sarr, muzyk pochodzący z Senegalu.

W sekcji  tej znalazł się również film „Dzisiaj", nominowany do Złotego Niedźwiedzia na Berlinale w 2012 roku. „Dzisiaj” pokazuje ostatni dzień z życia Satché (Saul Williams), młodego Senegalczyka, który powraca do kraju, aby umrzeć. Pierwsze sekwencje filmu pokazują jego powolny spacer korytarzem, wśród płaczu przyjaciół i rodziny. Następnie widzimy Satche siedzącego w pokoju ze starszyzną, która ogłasza ostatni dzień jego życia. Nie podaje konkretnego powodu, oprócz tego, że „został wybrany”. Jednak przyczyna nie jest tutaj istotna, bo śmierć każdego człowieka jest nieuniknioną koleją rzeczy. Jednym z przesłań filmu jest to, że każdy z nas pewnego dnia „zatrzyma się”, nie kończąc tego, co zaczął. Ten głęboki i filozoficzny obraz, próbuje uchwycić ostatni dzień życia umierającego człowieka i jego walkę w poszukiwaniu wewnętrznego spokoju. Porusza przy tym nie tylko kwestie przemijania, ale także wyobcowania ‘bezdomnego’ emigranta.

W sekcji AfroSelekta zobaczymy znakomity film „Półżywy Nairobi”. To pierwszy w historii Kenii kandydat do Oscara. Jest też drugim filmem wyprodukowanym przez „One Fine Days”, projekt rozwoju przemysłu kinematograficznego w Afryce, założony przez sławnego niemieckiego reżysera Toma Tykwera (Tykwer był tutaj reżyserem wspomagającym). Film znalazł się w selekcji Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Rotterdamie 2013.

Film opowiada losy i perypetie młodego chłopaka Mwas z prowincji Kenii, który marzy o zostaniu sławnym aktorem na miarę Bruce'a Willisa. Aby zrealizować marzenie, opuszcza swoją wioskę i wyjeżdża do Nairobi. Już pierwszego dnia poznaje na własnej skórze to, z czego słynie miasto, zwane przez mieszańców „Nairobbery”. Zostaje bowiem obrabowany z całego swojego dobytku. Walcząc o przetrwanie w Nairobi, Mwas zaprzyjaźnia się z szefem małego lokalnego gangu, który wciąga go w świat przemocy. Ku swemu zaskoczeniu niezwykle łatwo odnajduje się w brutalnym świecie kradzieży i porwań samochodów – to dwa najbardziej popularne przestępstwa w Nairobi. Mimo to, Mwas nie porzuca swoich marzeń o karierze aktorskiej.

Państwem po Kenii i Senegalu, gdzie kinematografia bardzo żywo się rozwija jest RPA. Stąd pochodzi reżyserka filmu „Otelo płonie” Sara Blecher, która będzie gościem festiwalu. Film znalazł się w selekcji Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Toronto 2012. „Otelo płonie” dzieje się w czasach końca apartheidu. Południowoafrykańskie służby specjalne usiłują wywołać walki międzyetniczne, które doprowadzą do nieuniknionego rozpadu kraju. Na tle tych wydarzeń historycznych dorastają 16-letni Otelo Buthelezi, jego młodszy brat Ntwe i jego najlepszy przyjaciel Nowy Rok. Po wizycie w domu na plaży, w którym pracuje ich nowy znajomy Modise, zarażają się miłością do surfowania. Wkrótce poznają świat zupełnie nowych przeżyć, oferujący nieznaną dotychczas wolność pośród fal i odcięcie od społecznych realiów kraju. „Latanie po wodzie” staje się ich drugim życiem. Szczególnie młody Otelo przejawia wyjątkowy dar, który chce wykorzystać łowca talentów Kurt Struely, roztaczając przed chłopcem idealistyczną wizję życia gwiazdy surfingu, tak odległą od brutalnej codzienności. Gdzieś obok tej nowej pasji wyraźnie odczuwa się narastające napięcie pomiędzy frakcjami politycznymi w kraju. A w obliczu rozgrywających się wydarzeń, trudno pozostać bezstronnym obserwatorem. Przepiękny południowoafrykański “Otelo płonie” jest opowieścią o dorastaniu, dla którego większe tło stanowi echo historii. Jego reżyserka Sara Blecher instynktownie zdaje się rozumieć, że nabrzmiałe ekcesy, tak powszechne w tego typu filmach, są nie na miejscu w jej historii.

Organizatorzy przygotowali też sekcję specjalną - AfroSzorty - w której znalazł się m.in. film "Klątwa” (The Curse) w reżyserii Fyzal Boulifa. Jest to mocny obraz nominowany do Nagrody BAFTA w kategorii Krótki Metraż. Film został uznany Najlepszym Krótkim Metrażem podczas MFF w Cannes w 2012 roku.

W ramach festiwalu zobaczymy również na film "Droga do apartheidu", w reżyserii Ana Nogueira, i Erona Davidsona, który znalazł się sekcji Afro Docs. Wszelkie próby określenia Izraela jako kraju systemowego apartheidu spotykają się z ostrą reakcją. Tym niemniej jednak wiele z czołowych postaci walk antysystemowych z RPA, jak Nelson Mandela czy Desmond Tutu, wskazuje na znaczne podobieństwa między dawną polityką rządu w RPA a tym, co dzieje się na terenie współczesnego Izraela i Autonomii Palestyńskiej. Dokument przedstawia historię ucisku wynikającego z ‘rozdziału ras’ w Republice Południowej Afryki. Za pomocą obrazów i faktów, pokazuje szokujące podobieństwa w prawie i stosowanych instrumentach przemocy pomiędzy dwoma systemami. Prowadzi to do odważnej tezy mówiącej, że o ile w RPA próbowano wprowadzić apartheid, w Izraelu rzeczywiście się to udało. Autorzy stawiają pytanie, dlaczego państwo południowoafrykańskie spotkało się z międzynarodowymi sankcjami, a Izrael stosujący analogiczne metody represji, pozostaje bezkarny. Narratorką filmu jest zdobywczyni Nagrody Pulitzera Alice Walker, autorka „Koloru purpury”.

W sekcji AfroDocs znajdziemy dokument z Wybrzeża Kości Słoniowej, pokazujący portret Afryki żywiołowej i zdeterminowanej, nie pasujący do wizerunku upadłego i pogodzonej z porażką kontynentu - "Sababou. Afrykańskie przebudzenie".