1. Zwierciadlo.pl
  2. >
  3. Kultura

Sekret Przemysława Wojcieszka - recenzja

Stowarzyszenie Nowe Horyzonty
Stowarzyszenie Nowe Horyzonty
Zobacz galerię 8 Zdjęć
Film Przemysława Wojcieszka „Sekret” jest ciągle nowym głosem wśród nielicznych tego typu filmów, jak „Pokłosie” Władysława Pasikowskiego oraz „Z daleka widok jest piękny” Wilhelma Sasnala i Anny Sasnal, otwierających debatę publiczną na temat udziału Polaków w Zagładzie.

</a>

Wojcieszek skupia uwagę na ludziach młodych, podkreślając palącą aktualność podejmowanego tematu, co jest charakterystyczne dla jego twórczości. Sportretowani przez niego bohaterowie dążą do odsłonięcia wydarzeń przeszłości, ponieważ brak wiedzy o niej pozostawia w ich życiu bolesną pustkę. Pragną dotrzeć do prawdy o minionych wydarzeniach, zerwać tabu, aby nie mierzyć się z samooskarżeniem o grzech zaniechania, który są skłonni przypisać poprzednim pokoleniom. Wojcieszek przedstawia także delikatną naturę relacji rodzinnych i pokoleniowych, czyniąc ją ważnym elementem wewnętrznej potrzeby bohaterów, by przepracować skrywaną prawdę o przeszłości.

Ksawery (Tomasz Tyndyk) odwiedza dziadka Jana (Marek Kępiński) w rodzinnym domu na wsi. W wyprawach na wieś Ksaweremu towarzyszy koleżanka Karolina (Agnieszka Podsiadlik). Relacje dziadka i wnuka są pełne ciepła i wzajemnej troski. Starszy pan obawia się, czy talent młodego chłopaka, geja, który tańczy jako drag queen w dużych miastach Polski, zostanie należycie doceniony. Ksawery otacza dziadka opieką, spędzając z nim czas, pomagając w drobnych czynnościach. Karolina jest postacią spoza relacji rodzinnych. O motywacjach jej przyjazdu do wiejskiego domu dowiadujemy się z jej rozmów z Ksawerym. Dziewczyna odnalazła w archiwach informacje, które obciążają 80-letniego Jana winą za śmierć Żydów, w których domu zamieszkał po wojnie. Karolina stara się wydobyć z Ksawerego zobowiązanie, że doprowadzi do konfrontacji z dziadkiem.

W filmie Wojcieszka zobrazowana została delikatna relacja wnuka i dziadka, o której Ksawery mówi, że to jedyna miłość w jego życiu. Wrażliwy Ksawery nie chce krzywdzić bliskiej mu osoby, ale to właśnie jego wrażliwość sprawia, że potrzebuje zapytać o kształt przeszłości. Obserwujemy go, jak mierzy się z decyzją o wyborze, który ma podjąć w relacji do dwójki pozostałych bohaterów. Napięcie pomiędzy nimi zostaje przez Wojcieszka przedstawione za pomocą szybkich cięć montażowych, odsyłających do estetyki Vimeo - jak określa je reżyser. Warto zwrócić uwagę także na zdjęcia w „Sekrecie”, które zostały zrobione lustrzankami, aparatami Canona: 5D i 7D. Pozwoliło to twórcom ograniczyć budżet i uzyskać profesjonalny, interesujący efekt estetyczny.

Emocjonalność Ksawerego zostaje przedstawiona podczas jego występów na scenie. Kobiecą rolę, jaką przyjmuje, można rozumieć jako odwołanie się do tożsamości, której kulturowo obca jest przemoc. W scenach rozgrywanych w malowniczo położonym wiejskim domu Jana powtarza się motyw krzyku. Zarówno krzyk Karoliny, jak i Ksawerego, jest próbą buntu, ale także obrazem ich bezradności. W „Sekrecie” ciekawie zostaje pokazana wzajemna fascynacja młodych bohaterów – podobnych pod względem silnej deklaracji sprzeciwu wobec przemocy.

Kiedy Karolina i Ksawery, korzystając z nieobecności dziadka, kopią w ogrodzie – wydaje się, że odnajdą dowody zbrodni, jak stało się to w „Pokłosiu”. Wojcieszek jednak nie śpieszy, aby przedstawić jednoznaczne rozwiązanie fabularnych konfliktów. Taki zabieg sprawia, że zobrazowani w filmie zostają przede wszystkim młodzi ludzie, którzy pragną zerwać zasłonę milczenia, skonfrontować się nawet z najboleśniejszą prawdą. Postać Ksawerego odsyła do prywatnego wymiaru wstydliwego sekretu Polaków – umiejscawia go w aspekcie rodzinnych relacji. Karolina, o której prywatnej historii dowiadujemy się niewiele, otwiera na niedostateczne podjęcie próby zmierzenia się z winą w jej szerszym wymiarze dyskusji publicznej – w której problem przyjęcia odpowiedzialności za śmierć Żydów wciąż zajmuje zbyt mało miejsca. Film Wojcieszka przekonuje, że jest to problem aktualny i bolesny – przed którym stoi młode pokolenie.

„Sekret” Przemysława Wojcieszka miał swoją premierę podczas 62. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Berlinie.

Share on Facebook Send on Messenger Share by email
Autopromocja
Autopromocja

ZAMÓW

WYDANIE DRUKOWANE E-WYDANIE
  • Polecane
  • Popularne
  • Najnowsze