O północy w sobotę 14 maja – w kulminacyjnym momencie tegorocznej Nocy Muzeów – dobiega końca czteroletni okres działalności Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie w dawnym pawilonie meblowym Emilia.
Dom meblowy Emilia, dotychczasowa przestrzeń wystawiennicza Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, ul. Emilii Plater 51
Przyszłość budynku, w ostatnich latach na nowo odkrytego i polubionego przez warszawiaków, pozostaje niepewna. Prywatny właściciel planuje jego zburzenie, stołeczny konserwator zabytków apeluje o przeniesienie możliwych do ocalenia elementów pawilonu i odtworzenie go w sąsiedztwie Pałacu Kultury i Nauki, zaś konserwator wojewódzki zapowiada wpisanie Emilii do rejestru zabytków, by zapewnić jej pełną ochronę. Który scenariusz się spełni, pokażą najbliższe miesiące, jednak niezależnie od tego Muzeum żegna się z Emilią i do tego pożegnania zaprasza wszystkich sympatyków jej gościnnej architektury, sprzyjającej wzajemnemu spotkaniu sztuki i publiczności. Na program wydarzeń składać się będą koncerty, performansy, a także konferencja poświęcona architekturze modernistycznej i premiera albumu o pawilonie.
Zamknięcie ostatnich trzech wystaw nastąpi wieczorem w niedzielę 1 maja, zaś pracownicy Muzeum i uczestnicy Nocy Muzeów wspólnie opuszczą budynek o godzinie 23:55 w sobotę 14 maja. Wydarzenia pożegnalne rozpoczną się w piątek 6 maja, organizowanym wspólnie z gazetą „Co Jest Grane 24” wieczorem koncertowym, w ramach którego ze specjalnym projektem muzycznym poświęconym Emilii wystąpi muzyk, poeta i artysta sztuk wizualnych Wojciech Bąkowski, zagra trio elektropopowe Kamp! i Soniamiki.
Już dzień później, w sobotę 7 maja o godzinie 12.00 rozpocznie się expo zéro - kilkugodzinna choreograficzna wystawa przygotowana przez Borisa Charmatza, jednego z najważniejszych współczesnych choreografów, dyrektora Muzeum Tańca w Rennes we Francji. Jest to wystawa bez dzieł sztuki, ale z udziałem zaproszonych artystów, tancerzy, filozofów, teoretyków sztuki i kuratorów. Nie przedstawia obiektów materialnych, a inscenizowane rozmowy, krótkie pokazy taneczne, gesty, słowa mówione i ruch, rozpisane na cały pusty budynek Emilii. Projekt expo zéro zdaje się doskonale nawiązywać do sytuacji Muzeum opuszczającego swą siedzibę, opróżnioną z dzieł sztuki i mebli, w której zostali już tylko ludzie i dziejące się między nimi zdarzenia. Wcześniej expo zéro prezentowane było m.in. w Tate Modern w Londynie (maj 2015) i na festiwalu Performa 11 w Nowym Jorku (listopad 2011). Po wydarzeniu, odbędzie się spotkanie z Borisem Charmatzem.
W dniach 11-13 maja Ari Benjamin Meyers, kompozytor i dyrygent, i Sissel Tolaas, chemiczka i badaczka zapachu, spotkają się na jeden dzień i na jedną noc w pawilonie Emilia, aby zaangażować publiczność w grę opartą wyłącznie na zapachu i dźwięku. Odwołując się do zmysłów najmniej dotąd w Muzeum używanych, artyści uruchomią ukryte i podświadome pokłady pamięci „Emilii”. Po uprzednim zapoznaniu się z przeszłością pawilonu z pomocą medium, Meyers i Tolaas przekażą węchowe i słuchowe wspomnienia pustego budynku z powrotem publiczności, po czym w dialogu z nią reaktywują jej własne zapachy i wspomnienia.
W dniach 12-13 maja (czwartek i piątek) w Emilii odbędzie się konferencja „Modernizm prawem chroniony”, z udziałem obrońców zabytków powojennej architektury z różnych miast Polski, historyków i konserwatorów. Dwudniowe spotkanie zakończy premiera albumu „Emilia. Meble, muzeum, modernizm”, wydanego w cyklu Mówi Muzeum wspólnie z wydawnictwem Karakter. W wydarzeniu wezmą udział autorzy tekstów, a także Maja Wirkus, fotografka, która na zlecenie Muzeum stworzyła unikalny portret zdjęciowy pawilonu Emilia. W albumie znajdzie się również wybór kilkudziesięciu zdjęć nadesłanych przez publiczność Muzeum.
13 maja wieczorem Muzeum zaprasza na koncert pochodzącego z Detroit postindustrialnego tria Wolf Eyes - mówi się o nich, że są spadkobiercami takich legend jak Swans, Einstürzende Neubauten czy Misfits i autorami najbardziej rozpoznawalnego brzmienia awangardowo-rock'n'rollowego noise’u XXI wieku. Ich koncert poprzedzi występ Anny Zaradny, zaś po Wolf Eyes zapraszamy na set dj-ski przygotowany przez Jacka Sienkiewicza we współpracy z liczną grupą artystów sztuk wizualnych, których prace znajdują się w kolekcji Muzeum.
Muzyczno-performatywny charakter będzie miała także pożegnalna Noc Muzeów w Emilii – ten wieczór to ostatnia szansa na odwiedzenie pawilonu i zajrzenie we wszystkie jego zakamarki i na robienie pożegnalnych zdjęć. Główną przestrzeń Emilii wypełnią dźwięki monumentalnej i rzadko wykonywanej kompozycji awangardowego brytyjskiego kompozytora Corneliusa Cardew „The Great Learning”, pod której adresem po raz pierwszy na przełomie lat 60. i 70. użyto w muzyce określenia „minimalizm”. Wykonywane przez kolektyw Strefa Wolnosłowa fragmenty „The Great Learning” będą swego rodzaju środowiskiem dźwiękowym dla zwiedzających Emilię po raz ostatni widzów, ale i dla artystów zaproszonych do zaprezentowania własnych performansów w trakcie wykonywanego utworu. Artyści ci to Brud, Ray Dickaty, Alessandro Facchini, Gamid Ibadullayev, Irad Mazliah, Sean Palmer, Philip Palmer, Candelaria Saenz Valiente – mieszkający w Warszawie muzycy, choreografowie, tancerze, performerzy i artyści wizualni, których zadaniem będzie wejście w podwójny dialog – z Corneliusem Cardew, ale i z pawilonem Emilia. Budynek stanie się bohaterem występów, przygotowanych specjalnie na ten wieczór. Odnosząc się do historii, architektury, akustyki i symboliki pawilonu stworzą artystyczny przewodnik po budynku w ostatnią noc jego artystycznego życia.
PROGRAM WYDARZEŃ
piątek 6 maja
21:00 – impreza Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie i „Co Jest Grane 24”. Wystąpią: Wojciech Bąkowski, Kamp!, Soniamiki
sobota 7 maja
12:00-18:00 – performance „expo zero” Borisa Charmatza, spotkanie z choreografem
środa 11 maja – piątek 13 maja
środa 12:00-20:00, czwartek/piątek 20:00-12:00
„Wspomnienia przyszłości” – interwencja Ariego Benjamina Meyersa i Sissel Tolaas
środa 11 maja
20:30 – koncert Matsa Lindströma „One (for David Tudor)” towarzyszący wystawie „Rainforest V”
czwartek 12 maja – piątek 13 maja
czwartek 16:00-20:00, piątek 12:00-17:00
12:00-16:00 – konferencja „Modernizm prawem chroniony”
piątek 13 maja
18:00-20:00 – premiera książki „Emilia: meble, muzeum, modernizm”
piątek 13 maja
21:00 – koncert Wolf Eyes, Anna Zaradny solo i dj set artyści z kolekcji Muzeum (prowadzenie: Jacek Sienkiewicz)
sobota 14 maja
12:00 – wyprzedaż Towarzystwa Przyjaciół Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie
sobota 14 maja
20:00-23:50 – Noc Muzeów: wykonanie „The Great Learning” Corneliusa Cardew, oprowadzania po budynku
sobota 14 maja
23:50 – opuszczenie Emilii przez publiczność i pracowników Muzeum Sztuki Nowoczesnej
w Warszawie