Zmęczenie przelotami z ponad 3-godzinną zmianą czasu to częste zjawisko wśród osób podróżujących w celach biznesowych lub turystycznych. Pierwsze 2-3 dni w nowym miejscu są wtedy trudne - organizm sam musi przestawić się na nowy rytm dnia i nocy. Okoliczności nie zawsze są sprzyjające - szczególnie gdy efekty tzw. JET LAG zbiegną się z trudnościami z odnalezieniem się w obcej dla nas kulturze.
Bez sentymentów
Piotr od dawna robi interesy w Chinach. - Kultura biznesowa naszych nacji diametralnie się od siebie różni. Chiński partner dokona wszelkich starań, żeby przydzielić ci tzw. asystenta na czas pobytu, który zadba o twój komfort i sprawi, żebyś nie musiał od razu zasiadać do ważnych rozmów – relacjonuje biznesmen. Czy takie przyjęcie gościa to wyłącznie kwestia gościnności? Nic bardziej mylnego! – Chodzi o to – tłumaczy Piotr - żeby zaobserwować twoje zachowania w normalnym życiu, wyłapać wszelkie słabe strony i wykorzystać je potem podczas ubijania interesów. Dlatego warto polecieć kilka dni wcześniej i poprosić o przerwę pomiędzy beztroskimi zakupami i proszoną kolacją a rozstrzygającymi rozmowami – radzi. Ale wiadomo, nie zawsze się da. A jeśli w czasie gdy trzeba trzymać się na baczności, mamy do czynienia z tzw. JET LAG, sprawa dodatkowo się komplikuje.
Co to jest JET LAG?
Określamy tak zespół objawów będących konsekwencją różnicy czasu. Typowe symptomy to zmęczenie i zmniejszona szybkość reakcji w połączeniu z trudnościami z pamięcią i koncentracją. Wystąpić mogą ponadto uczucie wyczerpania, bóle głowy i nudności spowodowane zakłóceniem rytmu snu. To z pewnością nie jest stan, w którym chcielibyście dobijać targu.
Wskazówki dla podróżujących
Na stronach linii lotniczych, m.in. Lufthansy, można znaleźć praktyczne porady dla podróżujących - w zależności od tego, czy zmierzają na wschód, czy na zachód.
Podróżującym na wschód zaleca się przespać lot, co może ułatwić zwiększone spożycie węglowodanów, np. ziemniaków, ryżu, czy makaronu. Warto też na kilka dni przed podróżą spróbować dostosować swój organizm do nowej strefy czasowej i położyć się spać 2 godziny wcześniej niż zwykle. Podróżującym na zachód natomiast odradza się spanie w czasie lotu. Zaleca się pić duże ilości wody oraz jeść produkty bogate w białko, czyli sery, ryby, jaja – pomagają one bowiem zwalczyć senność. Zgodnie z tymi zaleceniami warto też na kilka dni przed wylotem przestawić się na nowy rytm dnia, kładąc się do łóżka 2 godziny później niż zwykle. Najbardziej korzystne jest wybieranie lotów około południa.
Po przylocie dobrze jest pójść spać dopiero wieczorem, zgodnie z czasem obowiązującym w danej strefie czasowej. Należy przestrzegać pór posiłków, a także unikać ciężkiego wysiłku fizycznego, przebywać dużo na świeżym powietrzu oraz unikać alkoholu, który utrudnia przestawianie się organizmu na nowy tryb dnia.
Podczas proszonej kolacji inaugurującej biznesowe relacje ciężko jest jednak czasem wymigać się od wypicia. – Chiński asystent nigdy nie pije lub udaje, że pije, bo jego rolą jest obserwować. Tymczasem wyższy rangą kontrahent zwykle prezentuje pełen luz, grzecznie zapraszając do wspólnej biesiady. Ok, można nie pić, ale wtedy wypada się trochę z rytmu spotkania i szybko można poczuć się nieswojo – mówi Piotr.
Jak zmniejszyć ryzyko biznesowej porażki?
- Skorzystaj z doświadczenia innych
Zdaniem Piotra warto przylecieć na co najmniej tydzień, żeby stosownie rozłożyć siły. Po drugie, mieć z tyłu głowy, że tzw. gościnność służy wstępnej obserwacji, i korzystać z niej z umiarem, pilnować się, co mówimy i jak reagujemy, dokąd chodzimy i jakie zakupy robimy. Unikać negocjowania kontraktów dzień po kolacji zakrapianej alkoholem.
- Nauka – śledź nowe rozwiązania
Badania prof. Daniela Forgera, matematyka i biologa z Uniwersytetu Michigan, opublikowane w PLOS Computational Biology, wykazały, że JET LAG ma związek z ekspozycją na światło dzienne. Komórki siatkówki oka wykorzystują je do poinformowaniu mózgu o porze dnia, natomiast mózg wybudza ciało ze snu. Zespół pod kierownictwem prof. Forgera podjął próbę określenia, jak długiej i jak silnej ekspozycji na światło dzienne wymaga siatkówka oka, by mózg wysłał do ciała jednoznaczny sygnał do pobudki. Pod obserwację wzięto aż 1000 długich tras lotniczych, analizując podróże w kontekście informacji na temat ekspozycji na światło i jej wpływu na rytm dobowy człowieka. Wyniki analizy posłużyły do stworzenia specjalnej aplikacji dla osób często podróżujących - Entrain. Wszystko wskazuje na to, że aby zminimalizować efekty podróży w odległe strefy czasowe, wystarczy dozować oczom odpowiednią ilość światła, wskazującą w zależności od naszych potrzeb na poranek lub wieczór.
- Medycyna – korzystaj z jej osiągnięć
Można również znacznie przyspieszyć ustąpienie zjawiska Jet Lag, przyjmując suplement z witamin i minerałów bezpośrednio do krwi, np. specjalnie skomponowaną kroplówkę JETLAG. Zaaplikowana na dzień przed podróżą pomaga pozbyć się uczucia wyczerpania i zredukować zmęczenie, wyregulować rytm dnia i nocy, poprawić funkcje organizmu, przyspieszyć regenerację po podróży, wzmocnić gotowość do pracy i uniknąć stosowania środków farmakologicznych. W składzie JETLAG znajdują się elektrolity, magnez, witamina C, potas i sód.