1. Zwierciadlo.pl
  2. >
  3. REKLAMA

"NIEPOSŁUSZNE DZIECKO. 8 kroków do poprawy zachowania" - fragment książki

materiały prasowe
materiały prasowe
Jeśli podejrzewasz, że z twoim dzieckiem dzieje się coś niedobrego, z pewnością jest ci przykro i jesteś zaniepokojony. A jeśli przyczyną tych podejrzeń jest nieodpowiednie zachowanie dziecka, zwłaszcza w stosunku do ciebie, czujesz się dodatkowo bezsilny i zdezorientowany.

Z jednej strony wydaje ci się, że żadne inne dziecko w tym wieku nie zachowuje się w taki sposób, z drugiej jednak – czyż nie jest prawdą, że każde dziecko buntuje się i nie słucha rodziców? Przecież wszystkie miewają trudniejsze okresy. Czy rzeczywiście jest się czym martwić? Pytania tego typu najprawdopodobniej spędzają ci sen z powiek, a brak snu to ostatnia rzecz, której potrzebujesz, jeśli dni zazwyczaj upływają ci pod znakiem potyczek z dzieckiem.

Mam nadzieję, że ten rozdział pomoże ci odzyskać siły niezbędne do stawienia czoła problemom związanym z synem lub córką. Będą ci potrzebne do odbudowania tej cennej więzi między tobą a dzieckiem, na którą zasługujesz i na której tak bardzo ci zależy. Na początek spróbuj znaleźć odpowiedź na następujące pytanie, które być może nie pozwala ci w nocy zasnąć: „Czy z moim dzieckiem jest coś nie tak?”. Pomoże ci w tym prosty test. Możliwe odpowiedzi: „nigdy lub bardzo rzadko”, „od czasu do czasu”, „często” lub „bardzo często”. Kartkę z odpowiedziami zachowaj – przyda się później do celów porównawczych.

[Kliknij aby zamówić książkę z rabatem i rozwiązać test: ]

Jeśli odpowiedziałeś „często” lub „bardzo często” na co najmniej cztery z powyższych pytań, twoje obawy są prawdopodobnie uzasadnione. Zachowanie dziecka może być oznaką rzeczywistego problemu i bardzo dobrze się stało, że wziąłeś do ręki tę książkę. Trudno jednak uzyskać całkowicie zadowalającą odpowiedź, bazując tylko na uogólnieniach. Aby dowiedzieć się, co dokładnie dzieje się z dzieckiem, będziesz musiał wnikliwie przyjrzeć się schematowi jego zachowania. Kiedy i gdzie zazwyczaj wybucha? Jak poważne są jego wybryki? Jak to się ma do tego, co robią i mówią inne dzieci?

Jeśli powyższy quiz był zbyt ogólny, żeby precyzyjnie opisać zachowanie twojego dziecka, być może poniższe sytuacje wydadzą ci się znajome:

„Jenny jest kochaną, serdeczną dziewczynką, nauczyciele mówią nawet, że bardzo bystrą. Jednak gdy poprosisz ją o zrobienie czegoś, na co nie ma ochoty, to ratuj się, kto może. Robi się głośna, wrogo nastawiona i zwyczajnie złośliwa, jakby nagle zmieniała się w inną osobę. Staram się jej wytłumaczyć, że to nie ona decyduje o tym, że ma iść do łóżka o określonej porze, poskładać zabawki albo umyć zęby, ale jedyny skutek jest taki, że jeszcze głośniej krzyczy «nie!». Wygląda na to, że nic z tego nie rozumie”.

„Ben w żadnym miejscu nie potrafi się zachować. Ze sklepów z zabawkami muszę wywlekać go siłą, a wizyta w spożywczym kończy się pyskówką, bo Ben domaga się cukierków. Jestem w takim stanie, że robię wszystko, żeby tylko nie wychodzić z domu. Po prostu nie mam siły, żeby codziennie zmagać się z kolejnymi problemami”.

„Widzę, że Josh robi się coraz bardziej przygnębiony i stopniowo zamyka się w sobie. Po prostu nie wiem, co robić. Próbowałam mu wytłumaczyć, że jeśli będzie taki apodyktyczny, to nikt nie będzie chciał się z nim bawić, że nie zawsze wszystko może być tak, jak on tego chce. Gdy jako jedyny z naszego bloku nie został zaproszony na urodziny Billy’ego, byłam załamana”.

„Czuję się tak, jakby ktoś wsadził mnie do kołowrotka dla chomików, a ja nie mam pojęcia, jak się stamtąd wydostać. Kiedy Annie zaczyna pyskować, ja zaczynam krzyczeć. Ona odpowiada krzykiem, ja krzyczę jeszcze głośniej. Straszę ją karą, ale dalej nie słucha. Wściekam się coraz bardziej, aż w końcu sama zaczynam się siebie bać albo opadam z sił. Wtedy daję za wygraną i zaczyna do mnie dochodzić, że właśnie zmarnowałam 20 minut na kłótnię z 5-latką, która i tak nie zrobi tego, o co ją poprosiłam”.

„Kiedy Susie najspokojniej w świecie zlekceważyła moją prośbę, zbiło mnie to z tropu do tego stopnia, że zabrałam ją na badanie słuchu. Często mnie ignoruje i problemy ze słuchem były jedynym sensownym wyjaśnieniem, jakie przyszło mi do głowy”.

„Frankie zawsze łatwo wpadał w złość i robił wszystko po swojemu. Nie przejmowaliśmy się tym, kiedy był dwulatkiem – kręciliśmy jedynie głowami i tłumaczyliśmy sobie, że przecież z tego wyrośnie. Ale inne dzieci dawno już zapomniały o «buncie dwulatka», a sześcioletni Frankie wciąż ma codzienne napady złości, zabiera innym zabawki, przepycha się i rozpycha, byle tylko stanąć na przedzie kolejki i codziennie trzeba z nim walczyć – dosłownie – żeby położył się spać. Kiedy to się wreszcie skończy?”

Wspólnym motywem tych rodzicielskich narzekań jest nieposłuszeństwo. Możesz nazywać to uporem, przekorą, buntem, krnąbrnością, arogancją lub bezczelnością, możesz użyć któregoś z kilkunastu podobnych określeń, ale zawsze będzie chodziło o powtarzające się nieprzestrzeganie reguł, niesłuchanie poleceń lub niestosowanie się do próśb, czyli o zachowanie niezgodne z oczekiwaniami stawianymi dziecku przez rodziców, nauczycieli, kolegów, koleżanki i społeczeństwo w ogóle. Jeśli jeden lub więcej z powyższych opisów pasuje do twojego dziecka, może to dać do myślenia, ale wciąż nie musi oznaczać, że z dzieckiem dzieje się coś niedobrego. Zachowanie opozycyjno-buntownicze przybiera różne formy, których mnogość może przyprawić o zawrót głowy. Rodzice definiują „nieodpowiednie zachowanie” na wiele sposobów – wszystko zależy od ich oczekiwań względem dziecka i od tego, jak znoszą zachowania niezgodne z tymi oczekiwaniami. Zatem, aby znaleźć odpowiedź na pytanie, „czy rzeczywiście z dzieckiem dzieje się coś niedobrego, czy to tylko moja wyobraźnia?”, będziesz musiał odnieść się do wiarygodnych i obiektywnych kryteriów. Ja i moi koledzy uważamy, że dziecko ma problemy z zachowaniami opozycyjno-buntowniczymi, jeśli występuje schemat oparty na trzech typach zachowania:

Dziecko nie zaczyna wykonywać polecenia w ciągu minuty po jego usłyszeniu (bądź w ciągu minuty od wyznaczonego momentu, w którym powinno zacząć je wykonywać, na przykład gdy skończy się dobranocka).

Dziecko nie wykonuje polecenia do końca. Niektóre dzieci mogą od razu poderwać się i zacząć ścielić łóżko, zgodnie z poleceniem, ale potem zostawiają wszystko w połowie i zabierają się za coś bardziej interesującego.

Dziecko nie przestrzega ustalonych i znanych mu zasad. Czy twój syn przeklina, choć wie, że w domu nie wolno tego robić? Czy twoja córka, pomimo tego, że doskonale rozumie zasadę „nie podgryzamy bez pozwolenia”, nieustannie podbiera jedzenie z lodówki, nie pytając nikogo o zgodę? Nieposłuszeństwo i zachowania buntownicze występują najczęściej w domu lub miejscach publicznych, ale dziecko może zachowywać się nieodpowiednio również w szkole, na przykład wychodzić z ławki bez pozwolenia albo rozmawiać w czasie lekcji.

Powyższe trzy typy zachowania mogą przybierać bardzo wiele form, a towarzysząca im agresja może mieć różne stopnie nasilenia. To jedna z najbardziej problematycznych kwestii związanych z rozpoznawaniem zachowania buntowniczego; sprawia ona trudności zarówno rodzicom, jak i psychologom. Niektóre dzieci, takie jak Susie, uchylają się od wykonywania poleceń i przestrzegania zasad w sposób pasywny. Inne zaś, na przykład Jenny i Frankie, mogą dawać wyraz krnąbrności poprzez krzyk czy nawet agresję fizyczną. Wielu rodziców opowiada, że gdy ich dzieci muszą zrobić coś, na co nie mają ochoty, zaczynają przeklinać i krzyczeć, potrafią też popchnąć lub uderzyć. Postawa opozycyjno-buntownicza to cała gama zachowań: od jęczenia, marudzenia i płakania, do wykłócania się, krzyczenia, wrzeszczenia i przeklinania. Może to być zwykłe zaniedbywanie obowiązków, a może to być niszczenie przedmiotów i wszczynanie bójek. Być może twoje dziecko wykazuje niektóre z poniższych tendencji:

Dzieci z zachowaniami opozycyjno-buntowniczymi...

  • w jednej chwili przestają być zadowolone i wpadają w złość;
  • buntują się przeciw rzeczom nieuniknionym, takim jak: położenie się spać, pójście do szkoły lub jedzenie przy stole, nawet jeśli wiedzą, że w końcu będą musiały ulec;
  • podczas zabawy z innymi dziećmi zawsze chcą postawić na swoim;
  • reagują tak samo wrzaskliwie na łatwe i trudne zadania, liczy się tylko to, że nie chcą czegoś zrobić;
  • oszukują i kłamią, aby uniknąć odpowiedzialności za swoje działania;
  • nie wybaczają nawet małych przykrości i lubią się odgrywać;
  • łatwo się irytują;
  • sprawiają wrażenie wrogo nastawionych do niektórych osób, choć nie mają ku temu powodów;
  • ignorują polecenia;
  • rozmyślnie postępują wbrew poleceniom rodziców lub innych dorosłych;
  • łamią zasady, nie zwracając uwagi na to, czego one dotyczą;
  • zaczepiają lub drwią z innych dla zabawy;
  • sprzeciwiają się, kiedy przerywa się im zabawę;
  • są przewrażliwione;
  • nie potrafią nad sobą panować w takim stopniu, jak ich rówieśnicy;
  • w złości często coś psują lub niszczą;
  • mogą czerpać przyjemność z działań autodestrukcyjnych, takich jak: wstrzymywanie oddechu albo uderzanie głową o ścianę.
  • nie odnoszą się do rodziców z szacunkiem i respektem, zwłaszcza do mamy.
Jeśli to wszystko dobrze odzwierciedla postawę twojego dziecka, nie przerywaj lektury. W tym rozdziale powiem ci, czego jeszcze musisz się dowiedzieć o zachowaniu dziecka, aby stwierdzić, czy stoisz przed prawdziwym i wymagającym interwencji problemem, czy musisz jedynie przetrzymać trudniejszy okres. Wyjaśnię, w jaki sposób i w jakich przypadkach nieposłuszeństwo jest diagnozowane jako zaburzenie i jakie problemy mogą mu towarzyszyć. Po przeczytaniu kolejnych kilkunastu stron będziesz w stanie ocenić skalę problemu i zdecydować, czy potrzebujesz pomocy wykraczającej poza ramy niniejszej książki. W przypadku większości czytelników okaże się, że obejdzie się bez pomocy specjalisty. Tak naprawdę, im więcej będziesz wiedzieć o nieposłuszeństwie, tym mniejsze będą twoje obawy, że „z dzieckiem jest coś nie tak”. Zaczniesz dostrzegać, że problem jest trudny, ale możliwy do rozwiązania. Jestem przekonany, że po przeczytaniu tego rozdziału wstąpi w ciebie nowa nadzieja na sprostanie wyzwaniu i odbudowanie pełnej miłości więzi z dzieckiem, na którą oboje zasługujecie. Zaczniesz wierzyć, że obecne problemy nie staną dziecku na drodze do zdrowej i szczęśliwej dorosłości.

Kliknij aby kupić książkę z rabatem:

Share on Facebook Send on Messenger Share by email
Autopromocja
Autopromocja

ZAMÓW

WYDANIE DRUKOWANE E-WYDANIE
  • Polecane
  • Popularne
  • Najnowsze