Między 40. a 50-tym rokiem życia mężczyzna musi zmierzyć się ze sobą. To czas refleksji nad przeszłością i tym, jak wyglądać ma jego przyszłość. Bilans nie zawsze wypada pomyślnie. Obszarem zmian i perturbacji najczęściej staje się związek.
Mężczyzna podczas kryzysu wieku średniego ma do czynienia z utratą. To trudne. Żegna się z dotychczasowymi rolami i możliwościami męskimi, które przynależą do czasu określanego młodością. Świadomość upływu czasu jest odbierana jako ograniczająca, bywa że rodzi frustrację i bunt. Tak to wygląda pobieżnie, z zewnątrz. Natomiast to, co najważniejsze, rozgrywa się w głębi psychiki i polega na kryzysie tożsamości. Do głosu dochodzą niewypowiedziane potrzeby oraz niedoświadczone części osobowości. Mężczyzna czuje, że czegoś mu brakuje, za czymś ważnym tęskni, chciałby doświadczyć siebie nieznanego. Jeśli to, co do tej pory znał, to na przykład aspekt rodzinności, odpowiedzialności, lojalności wobec partnerki, będzie odczuwał brak nieprzewidywalności, przygody, indywidualizmu. Na tyle, na ile ktoś żył w zgodzie ze sobą, na tyle, na ile poznał się z różnych stron, na tyle kryzys nie będzie przebiegał burzliwie. Zazwyczaj jednak, żyjemy według społecznych norm, które hamują naturalny rozwój i poznawanie siebie na głębszych poziomach i dlatego treści psychiczne ukryte w nieświadomości mogą ukazać się w sposób burzliwy. Mężczyzna wtedy może dojść do wniosku, że popełnił w życiu błędy, podjął nie te wybory, co trzeba i poczuć impuls do ucieczki od dotychczasowego życia. Jeśli te sygnały odbierze jako bodziec do samopoznania i rozwoju psychologicznego – zyska. Kryzys wieku średniego może doprowadzić do wzrostu. Zdarza się, że struktury dotychczasowego życia zostaną w tym czasie zachwiane, a nawet zburzone, jeśli proces nie przebiega świadomie i pod kontrolą.
Najczęściej zmiany wydarzają się na polu rodzinnym, tutaj zostaje wyładowane napięcie i niezadowolenie z istniejącego stanu rzeczy. Im dalej ktoś był od autentyczności, a im głębiej w roli, tym zmiany są bardziej zaskakujące i bolesne. Zwykle ponoszone są wówczas kwestie wolności, autonomii, pójścia za swoimi pasjami i potrzebami. Czasem najprościej zrealizować te jakości podczas romansu, zdrady, podejmowania niebezpiecznych wyborów. Zewnętrzne działania jednak nie rozwiążą konfliktu wewnętrznego, a doprowadzić mogą do poczucia winy i wstydu, jeszcze bardziej pogłębiając kryzys psychiczny. Jak postępować podczas kryzysu:
Rady dla niego:
1. Uświadom sobie to, czego nie doświadczyłeś, a chciałbyś. Skoncentruj się na tym, jakim chciałbyś siebie poznać. Nie patrz na to z perspektywy frustracji czy żalu, tylko wyzwania, które jest przed tobą.
2. Zbadaj przeszłe decyzje bez osądzania siebie. Gdybyś jeszcze raz miał wybrać, co byś zdecydował?
3. Zastanów się czego chcesz od życia w różnych jego obszarach – małżeństwie, pracy, pasjach, rodzicielstwie.
4. Realnie oceń, jakie zmiany są możliwe do wprowadzenia już teraz.
5. Wyobraź sobie swoje życie bez rodziny i bez obecnej partnerki.
6. Realnie oceń swoją potrzebę bezpieczeństwa a impuls podążenia za emocjami.
7. Zrób listę osób, rzeczy, zjawisk za które jesteś wdzięczny życiu.
8. Porozmawiaj o tym wszystkim ze swoją partnerką.
Rady dla niej:
1. Postaraj bez lęku przyjrzeć temu, co ogranicza partnera. Wysłuchaj, co on czuje.
2. Daj mu więcej przestrzeni na jego sprawy.
3. Dowiedz się, co go uszczęśliwia.
4. Powiadom go o swoich uczuciach, również tych trudnych, związanych z jego kryzysem bez obwiniania go.
5. Okaż zainteresowanie jego nowymi odkryciami.
6. Bądź otwarta na zmiany w związku i w życiu, badając czy są one w zgodzie z tobą.