1. Zwierciadlo.pl
  2. >
  3. REKLAMA

Rak i ból. Jak radzić sobie z bólem nowotworowym?

Young caring nurse holding her young sick patient's hand
Young caring nurse holding her young sick patient's hand
Zobacz galerię 3 Zdjęcia
W chorobie nowotworowej od 6 do 8 pacjentów na 10 odczuwa bóle związane z chorobą i jej powikłaniami. Według Koalicji na rzecz Walki z Bólem dzięki zastosowaniu odpowiedniej terapii przeciwbólowej można pomóc 90% chorych. Każdy pacjent ma prawo do leczenia bólu na każdym etapie choroby nowotworowej.

Międzynarodowe Towarzystwo Badania Bólu (IASP) definiuje ból, jako „doświadczenie czuciowe i emocjonalne subiektywnie odbierane, jako nieprzyjemne, związane z rzeczywistym lub potencjalnym uszkodzeniem tkanek”. W bólu najważniejsze jest to, co odczuwa pacjent. Na podstawie tego, jak chory charakteryzuje towarzyszące mu dolegliwości bólowe, lekarz dobiera analgetyki.

W Polsce ok. 200 osób wymaga leczenia bólu towarzyszącego nowotworowi. Choć istnieją skuteczne metody analgezji (uśmierzania bólu), prawie połowa pacjentów nie otrzymuje odpowiedniego leczenia. Lekarze często ignorują u pacjentów ból nowotwory, nie przeprowadzając badania przedmiotowego i podmiotowego chorego. A żeby rozpocząć skuteczną terapię przeciwbólową, konieczne jest zdiagnozowanie bólu. Lekarz musi przeprowadzić dokładny wywiad i dowiedzieć się, kiedy pacjent zaczął odczuwać ból, gdzie jest on zlokalizowany, jaki ma charakter i natężenie oraz kiedy najczęściej się pojawia i w jakich okolicznościach słabnie. Pacjentom onkologicznym należy dobrać takie środki przeciwbólowe, które nie zmniejszą skuteczności terapii przeciwnowotworowej, a jednocześnie efektywnie poradzą sobie z bólem.

Rodzaje bólu nowotworowego

Właściwe rozpoznanie bólu warunkuje dobranie skutecznej kuracji analgetycznej. U chorych wyróżnia się:

  • bóle receptorowe (somatyczne, kostne, trzewne) powstające na skutek podrażnienia receptorów bólowych, np. bóle brzucha w chłoniaku nieziarniczym spowodowane powiększeniem wątroby i śledziony.
  • bóle neuropatyczne, należące do drugiej kategorii bólów, pojawiają się w wyniku ucisku lub zniszczenia struktur układu nerwowego (nerwów, korzeni, rdzenia kręgowego).
  • pacjenci onkologiczni mogą odczuwać ból spowodowany nowotworem lub jego przerzutami, bóle związane z wyniszczeniem nowotworowym, bóle będące skutkiem chemioterapii lub tzw. bóle koincydencyjne niezwiązane z chorobą nowotworową. Ponad połowa chorych na nowotwory, która stale przyjmuje leki opioidowe i wspomagające doświadcza również bólów przebijających. To nagłe, przemijające i zaostrzające się dolegliwości bólowe występujące przy różnych rodzajach raka, m.in. przy raku płuc czy żołądka.
Żeby określić natężenie bólu, a następnie zastosować odpowiednie leczenie przeciwbólowe, stosuje się skalę wizualno-analogową (VAS – visual analogue scale). Na skali od „0” do „10” pacjent wskazuje punkt, który odpowiada jego dolegliwościom. Bóle słabe mieszczą się w przedziale od 1 do 3, umiarkowane w przedziale 4-6, a silne – 7-10 (bezwzględnie wymagają leczenia).

W 1986 r. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) stworzyła schemat leczenia bólu nazywany drabiną analgetyczną. Schemat wyznacza 3 stopnie intensywności leczenia w zależności od dolegliwości bólowych zgłaszanych przez pacjentów. U 9 na 10 cierpiących na bóle nowotworowe, dzięki dokładnemu określeniu rodzaju bólu i zastosowaniu wytycznych, farmakoterapia okazuje się skuteczna. Na początku przy bólu o niewielkim nasileniu pacjent przyjmuje analgetyki nieopioidowe (paracetamol, metamizol, NLPZ). Z czasem, kiedy ból staje się coraz silniejszy, lekarz dobiera słaby lek opioidowy oraz lek wspomagający. Silne analgetyki opioidowe podaje się przy bólu, na który nie działają farmaceutyki z II poziomu drabiny. Lekarz onkolog dla każdego pacjenta wybiera indywidualną terapię przeciwbólową. Przepisując środki, kieruje się ich skutecznością, jednak uwzględnia również działania niepożądane i interakcje z preparatami stosowanymi przez chorego. Pacjent z białaczką będzie odczuwał zupełnie inny ból niż osoba cierpiąca na raka przełyku. Dlatego to lekarz musi zdecydować, jaką kurację zastosować. Przyjmując leki przeciwbólowe, pacjent powinien także czynnie zapobiegać działaniom niepożądanym tych preparatów (np. zaparciom i dolegliwościom żołądkowo-jelitowym).

Ból wpływa destrukcyjnie na życie pacjentów onkologicznych, dlatego jego leczenie powinno uzupełniać terapię przeciwnowotworową. Czy to chory na raka piersi, czy na białaczkę powinien otrzymywać leki, które ulżą jego cierpieniu. W zaawansowanym stadium choroby już 4 na 5 pacjentów cierpi na bóle nowotworowe.

Wiele rzetelnych informacji dotyczących raka, nowotworów, sposobu ich leczenia i łagodzenia bólu znajduje się na stronie .

Share on Facebook Send on Messenger Share by email
Autopromocja
Autopromocja

ZAMÓW

WYDANIE DRUKOWANE E-WYDANIE
  • Polecane
  • Popularne
  • Najnowsze