W ciągu ostatnich kilku lat dietetycy notują coraz więcej przypadków zachorowań na Hashimoto. Pacjenci, nie wiedząc nic o tej chorobie, uważają objawy za mało znaczące, tymczasem potrafi ona bardzo skomplikować życie i zburzyć prawidłowe funkcjonowanie organizmu.
Choroba rozwija się praktycznie bezobjawowo, by potem dać o sobie znać ze wzmożoną siłą. Najczęściej dotyka kobiet, choć nie tylko one są zagrożone, bo chorują na nią także mężczyźni, a nawet dzieci. Złe samopoczucie to tylko jeden z lekkich objawów. Kiedy dochodzi do zmian wyglądu poprzez nadwagę czy wystąpienie wola, wtedy leczenie może okazać się zbyt skomplikowane, by jej efekty mogły być w dużym stopniu wyeliminowane. Jeżeli dojdzie już do pojawienia się wola tarczycowego, to w skrajnych przypadkach może on utrudniać przełykanie. Nieleczona choroba jest przyczyną insulinooporności, cukrzycy, neurologicznych zmian w mózgu, miażdżycy, zawałów, osteoporozy, a nawet depresji. Kobiety niejednokrotnie mają poważne problemy z zajściem w ciążę. Kiedy zatem należy zareagować na czas?
Grupa ryzyka
Nazwa „choroba Hashimoto” pochodzi od nazwiska japońskiego chirurga dr. Hakaru Hashimoto, który w 1912 roku opisał cztery przypadki tej choroby.
Hashimoto, czyli przewlekłe limfocytowe
zapalenie tarczycy, jest chorobą o podłożu autoimmunologicznym. W normalnych warunkach układ immunologiczny chroni organizm przed zakażeniami. W tym przypadku, w wyniku nieprawidłowego pobudzenia układu immunologicznego, dochodzi do powstawania przeciwciał przeciwko własnej tarczycy. Trudno stwierdzić wprost, że Hashimoto jest chorobą dziedziczną, ale jeżeli wcześniej któreś z rodziców lub dziadków chorowało na
choroby immunologiczne, to prawdopodobieństwo jej dziedziczenia wynosi aż 50%.
Na Hashimoto narażone są zwłaszcza panie po 50 roku życia i przede wszystkim to właśnie one powinny zwrócić uwagę na zachodzące zmiany w organizmie. Choroba występuje również u młodszych kobiet. Jest wiele czynników, które mogą sprzyjać powstaniu choroby. Są to zaburzenia hormonalne, dojrzewanie, ciąża, poronienie, odstawienie leków antykoncepcyjnych czy menopauza. Negatywnym czynnikiem jest również nadmierny stres, który potrafi rozregulować funkcjonowanie organizmu. Obciążeniem dla jest również zbyt duża dawka jodu w lekach (np. interferon, płyn lugola), jak również zbyt częste zakażenia wirusami i bakteriami np. typu opryszczka, świnka, mononukleoza.
Rozpoznanie objawów
Kiedy z naszym organizmem zaczyna się dziać coś niedobrego, pierwszymi objawami są m.in.
wzrost masy ciała, sucha skóra, wypadające włosy,
częste zmiany nastroju, szybkie zmęczenie i senność. To objawy charakterystyczne dla wielu chorób, ale również są sygnałem, że rozwija się choroba Hashimoto. Jeżeli następuje ich nasilenie, nie należy ich bagatelizować. Wizyta u lekarza pozwoli rozpoznać prawdziwe przyczyny. Diagnoza wskaże problem i pomoże rozpocząć konkretne leczenie. Aby jednak specjalista wystawił odpowiednią diagnozę, niezbędne jest wykonanie szeregu badań typu morfologia krwi, stężenie hormonów tarczycy, stężenie TSH w surowicy, oznaczenie poziomu przeciwciał.
Choroba Hashimoto związana jest z naszym układem odpornościowym, przez co na jej nasilenie ma jesienno-zimowa pora roku. Zarówno jej objawy, jak i przebieg jest wtedy zaostrzony, co wynika z faktu, że chora osoba jest bardzo podatna na bakterie i wirusy. Tym bardziej nie należy odkładać wizyty u lekarza. Osoby chorujące na Hashimoto mają słaby system immunologiczny i są bardziej podatne na wszelkiego rodzaju zakażenia bakteriami. Jednym z objawów tej choroby jest także depresja, dlatego warto zadbać o korzystanie ze słonecznej pogody.
Konieczne jest zbadanie organizmu
Nie wolno bagatelizować zbyt długotrwałych objawów wskazujących, że coś niedobrego dzieje się z naszym zdrowiem. Hashimoto nie jest prostym schorzeniem do wyleczenia. Nieleczona choroba może doprowadzić do poważnych komplikacji zdrowotnych.
Niestety, trzeba liczyć się z tym, że odwiedzimy wielu specjalistów w sytuacji, kiedy okaże się, że chorujemy na Hashimoto. Endokrynolog zbada pod kątem tarczycy i zaburzeń wydzielanych przez nią hormonów. Dietetyk i diabetolog przyjrzą się baczniej zmianom związanym z metabolizmem. Należy wziąć pod uwagę, że nagłe jego spowolnienie i wzrost masy ciała może być efektem Hashimoto i dlatego tak ważne jest, aby uniknąć dalszych problemów z nadwagą, kiedy problem stanie się trudny do wyeliminowania. Istotne jest opracowanie indywidualnego planu zmiany sposobu odżywiania przez dietetyka. Zdrowa i właściwa dieta to warunek poprawy metabolizmu. Często wystarczy wykluczyć z jadłospisu np. cukier, laktozę, kazeinę, czy gluten, by poprawić ogólny stan zdrowia pacjenta, ale modyfikacje te powinno się dopasować do wyników badań każdej osoby indywidualnie. W przypadku kłopotów ze skórą czy nadmiernie wypadającymi włosami należy skorzystać z pomocy dermatologa.
Im wcześniej zostanie postawiona prawidłowa diagnoza i zostanie wdrożone odpowiednie leczenie, tym rokowania są lepsze i istnieje większa szansa na uniknięcie dodatkowych powikłań, w tym zaniku gruczołu tarczowego i nieodwracalnych zmian neurologicznych. Unikniemy tym samym niepotrzebnego stresu i dalszych komplikacji zdrowotnych. Przede wszystkim nie wolno ignorować symptomów, które wydają nam się z pozoru błahe.
Autorem publikacji jest Alicja Kalińska, specjalista z zakresu żywienia z warszawskiej poradni dietetycznej SetPoint.