1. Zwierciadlo.pl
  2. >
  3. Psychologia

ABC asertywności – praktyczne wskazówki

Zdrowej asertywności często musimy się nauczyć. Pomocne w tym będą sprawdzone techniki. (fot. iStock)
Zdrowej asertywności często musimy się nauczyć. Pomocne w tym będą sprawdzone techniki. (fot. iStock)
Techniki asertywności polegają na takich sposobach komunikacji, które umożliwiają nam stawianie granic (ochronę siebie) na poziomie werbalnym. Komunikując się w sposób asertywny zyskujemy wiarę w siebie, mniejsze zdenerwowanie i wiarygodność. Możemy też skuteczniej radzić sobie w sytuacjach konfrontacyjnych i mamy większą szansę na utrzymanie pozytywnych relacji, pomimo odmiennych stanowisk.

Jak komunikować swoje granice w sposób asertywny?

Poniżej kilka sprawdzonych technik, które można zastosować w różnych codziennych sytuacjach:

„Zdarta płyta”, czyli technika upierania się przy swoim

Polega na powtarzaniu tego samego zwrotu, bez zmiany jego treści. Przydaje się, gdy ktoś próbuje wywrzeć na nas presję, nakłonić do czegoś, na co nie mamy ochoty. „Zdarta płyta” pozwala uniknąć zbędnej dyskusji, nie przekraczając granic drugiej osoby.

Przykład:

- Napij się, dziś są moje imieniny.
- Dziękuję, nie piję.
- Ale napij się raz, co, ze mną się nie napijesz...?
- Dziękuję, nie piję.

„Trzyczęściowe zdanie”

Ta metoda polega na zbudowaniu wypowiedzi, w której mówimy o tym, co słyszymy, przekazujemy swoje uczucia, a także informujemy, czego chcemy.

Przykład:

- Jak ty tu posprzątałaś?! Wszystko robisz byle jak i niedokładnie.
- Kiedy mnie krytykujesz i oceniasz
(nazywamy to, co słyszymy), złoszczę się i jest mi przykro (o swoich uczuciach), proszę, abyś w taki sposób do mnie nie mówiła (o swoich potrzebach).

„Potwierdzanie” (technika sprawowania kontroli nad uczuciami)

Polega na braku zaangażowania emocjonalnego w to, co ktoś do nas mówi. Chronimy się w ten sposób przed zranieniem i zbędną dyskusją. Dzięki tej metodzie nie dajemy się sprowokować. Zgadzamy się po prostu na poziomie słów z tym, co ktoś do nas lub o nas mówi.

Przykład:

- Jak Ty się ubrałaś? Co to za bluzka? Pogrubia ciebie!
- Może pogrubia, ale dobrze się w niej czuję.
- W ogóle nie masz stylu.
- Może nie mam.

„Sondowanie”

Jest to sposób zadawania pytań w odpowiedzi na zdania zawierające w sobie ocenę. Pozwala panować nad swoimi uczuciami i nie angażować się emocjonalnie w dyskusję.

Przykład:

- Co za słaby raport, wszystko do poprawki. Ty w ogóle wiesz, jak pisać?
- Co jest do poprawienia w tym raporcie?
- Wszystko. Stek bzdur!
- Które informacje są bzdurami?
- Nie wiesz? Od kiedy tu pracujesz?
- Czy oceniasz raport jako stek bzdur, bo zaskoczony jesteś wynikiem? Jakie znaczenie ma dla ciebie mój staż pracy w firmie?

„Wskazywanie na rozbieżności” (technika przedstawiania kontrowersyjnej treści)

Polega na przedstawieniu treści wzbudzającej silne emocje np. gdy ktoś nie wywiąże się z umowy, kiedy nie przestrzega określonych norm. Taki komunikat jest kierowany wprost, bez oskarżeń, interpretacji, obwiniania. Pozwala na przedstawienie perspektywy drugiej osoby, nie prowokując postawy obronnej.

- Umówiliśmy się, że w piątki będziemy robić wspólnie zakupy, a dziś jest trzeci piątek, kiedy wracasz do domu późno. Powiedz mi, co się dzieje?
- No wiesz… jakoś tak wyszło, że zasiedziałem się w pracy.

„Wskazywanie na konsekwencje” (technika przedstawiania kontrowersyjnej treści)

Polega na poinformowaniu drugiej osoby, co się stanie, jeśli osoba nie zmieni zachowania.

Uwaga! Należy uważać na ton głosu i mimikę, by komunikat nie miał formy groźby. Należy mówić wyłącznie o faktach, bez nadawania znaczeń i zgadywania motywacji.

- Jak to się dzieje, że trzeci raz nie przychodzisz na nasze spotkanie i nie informujesz mnie?
- Musiałam dłużej zostać w pracy, wiesz jaki jest mój szef. Poza tym mam słabą baterie w telefonie i ciągle mi się rozładowuje…nie wzięłam ładowarki… jestem taka zdenerwowana.
- Jeśli czwarty raz powtórzy się sytuacja, że nie przyjdziesz na umówione spotkanie i nie poinformujesz mnie o tym wcześniej, zrezygnuję ze spotkań z Tobą. Czy mogę liczyć, że następnym razem zrobisz wszystko, by mnie poinformować, że nie przyjdziesz?

Stosowanie technik asertywności może na początku wydawać się nienaturalne, mogą one brzmieć sztywno i nieautentycznie. Ale w miarę upływu czasu i wzrostu naszej świadomości dotyczącej własnych granic i potrzeb, staną się automatyzmami. Będziemy obstawać przy swoim, nie raniąc nikogo i dbając jednocześnie o wyrażanie siebie wprost.

Marta Wołowska Ciaś: certyfikowana psychoterapeutka Gestalt, założycielka Domu Psychoterapii Gestalt.

Agata Kulpa-Kulpińska: psycholożka, psychoterapeutka.

Share on Facebook Send on Messenger Share by email
Autopromocja
Autopromocja

ZAMÓW

WYDANIE DRUKOWANE E-WYDANIE
  • Polecane
  • Popularne
  • Najnowsze