Intensywny dzień chińskiego dostawcy jedzenia w Nowym Jorku, próba odnalezienia się w społeczności LGBTQ+ w Seulu przez chłopaka z Północy czy poszukiwanie korzeni i tożsamości przez dziewczynę, której ojciec lata temu wyemigrował z Korei Południowej do Ameryki Łacińskiej - Sekcja Fokus: Migracje prezentuje różnorodne spojrzenia na przyczyny i skutki migracji, zarówno wewnątrz Azji, jak i poza jej granicami. W programie znalazły się także filmy zaskakujące - jak na Pięć Smaków - bo zrealizowane poza Azją.
Ludzie wędrują po świecie od zawsze. Zmieniają miejsce zamieszkania, szukając lepszych warunków do życia i nowego początku. Uciekają przed konfliktami zbrojnymi, prześladowaniami, czy po prostu przed osobistymi trudnościami. W zderzeniu charakterów, tradycji i obyczajów rodzą się nowe tożsamości - kulturowe, kulinarne i językowe. Doświadczenie migracji trwale zmienia zarówno przybyszów, jak i społeczności, które ich przyjmują.
Choć politycy chętnie sięgają po temat migracji, wykorzystując go do podsycania lęku przed obcymi, utratą miejsc pracy czy wzrostem przestępczości, migracje są procesem naturalnym i stałym - zachodzącym nieustannie na wszystkich szerokościach geograficznych, często w kierunkach nieoczywistych z naszej perspektywy.
Sekcja Fokus: Migracje to wielogłosowa opowieść o ludziach, którzy mieli odwagę odmienić swoje życie, opuszczając ojczyznę. Twórcy wybranych przez nas filmów szukają odpowiedzi na pytanie, jak to doświadczenie wpływa na ich życie, ale też jaką cenę płaci się za bycie przybyszem w obcym kraju, jak przebiega adaptacja do nowych warunków i jaki los czeka kolejne pokolenia imigrantów.
Jednocześnie sekcja ta zachęca do ponownego zdefiniowania pojęcia współczesnego kina narodowego. Po raz pierwszy prezentujemy filmy powstałe poza kontynentem - w Stanach Zjednoczonych i Argentynie - stworzone przez artystów pochodzenia azjatyckiego. Jesteśmy przekonani, że bez perspektywy osób, których życie ukształtowało doświadczenie migracji, ta opowieść nie byłaby kompletna.
Klatka z filmu „Diabeł morski" (fot. Materiały prasowe)
Poniosą nas fale
Lau Kek-Huat, Tajwan, Malezja 2025,
Mieszkający w Tajpej, Ah Yao wraca do rodzinnej Malezji na pogrzeb ojca. Wizyta staje się pretekstem do przemyślenia migracyjnej historii rodziny oraz stosunku Malezyjczyków chińskiego pochodzenia do kwestii narodowości i przynależności.
Diabeł morski
Phuttiphong Aroonpheng, Tajlandia, Francja, Chiny 2018,
Film w stylu realizmu magicznego, grający płynną tożsamością. Niedaleko nadmorskiej wioski w Tajlandii, blisko granicy z Mjanmą miejscowy rybak znajduje w lesie nieprzytomnego, rannego mężczyznę. Zabiera nieznajomego, który zdaje się być niemową, pod swój dach. Mężczyźni zaprzyjaźniają się, lecz pewnego dnia rybak znika. Wkrótce potem do domu niespodziewanie powraca jego była żona.
3670
Park Joon-ho, Korea Południowa 2025,
Cheol-jun, młody dezerter z Korei Północnej, w nowym kraju zyskuje nie tylko azyl i perspektywy na przyszłość, lecz także możliwość odkrywania własnej tożsamości seksualnej. Choć spędził już kilka miesięcy w Korei Południowej i otacza się bliskimi znajomymi, z którymi łączy go wspólna przeszłość, wciąż czuje się tam obco. Szuka więc przestrzeni, gdzie nie będzie musiał niczego ukrywać. Trafia do klubów i barów w Jong-no, gdzie poznaje Young-juna, który wciąga go w krąg queerowej społeczności Seulu.
Klatka z filmu „3670" (fot. Materiały prasowe)
Kraina spokojnego poranka
Park Ri-woong, Korea Południowa 2024,
Kiedy Young-guk, starszy kapitan łodzi rybackiej, wypływa ze swoim jedynym towarzyszem Young-su na szerokie wody, nie spodziewa się, że zaledwie kilka godzin później będzie musiał wrócić na ląd, by przekazać mieszkańcom wioski wstrząsającą wiadomość. Cała społeczność zgodnie uznaje Young-su za zaginionego, ale jego rodzina nie chce w to uwierzyć. Zrozpaczona matka nalega na kontynuowanie poszukiwań, żona Wietnamka usiłuje udowodnić, że nie zależy jej wyłącznie na ubezpieczeniu, a kapitan powraca myślami do przeszłości, którą dawno chciał zostawić za sobą.
Klatka z filmu „Kraina spokojnego poranka" (fot. Materiały prasowe)
Starszy syn
Cecilia Kang, Argentyna, Francja 2025,
Lila urodziła się w Buenos Aires, w rodzinie koreańskich imigrantów, w której nic nigdy nie było oczywiste, ani łatwe. Zawsze brana za turystkę we własnym kraju, kwestionuje swoje korzenie i tożsamość. Jej ojciec Antonio, który przed laty zostawił Koreę i spróbował ułożyć sobie życie w Ameryce Południowej, zmaga się z własnym bagażem – pamięcią o trudnych decyzjach, których echo dociera do niego po dziś dzień. Debiut Cecilii Kang to opowieść, która zaciera granice między fikcją i dokumentem, tworząc spójne, poruszające świadectwo.
Take Out
Sean Baker, Tsou Shih-ching, USA 2004,
Zatłoczone ulice Manhattanu, deszczowe popołudnie w nowojorskim Chinatown. Ming Ding, dostawca chińskiego jedzenia, ma jeden dzień, by spłacić dług u migracyjnej mafii. Każdy kurs to bieg na czas, każdy przystanek – kolejne napiwki odliczane do końca zmiany. Kamera podąża za bohaterem krok w krok przez windy, klatki schodowe i ciasne mieszkania, rejestrując rytm pracy – brzęk monet, odgłosy z wydawki, oddech poganianego przez system człowieka.
Klatka z filmu „Take Out" (fot. Materiały prasowe)
Oaza na chwilę
Chia Chee Sum, Malezja, Singapur, Francja 2023,
Hanh, wietnamska imigrantka próbująca przetrwać w Kuala Lumpur, porusza się w ukrytym, wypełnionym trudnościami świecie pracowników bez dokumentów. Uwięziona w przestrzeni osiedla mieszkaniowego, przyjmuje na siebie role sprzątaczki i opiekunki, a jednocześnie tęskni za swoją córką. Film rejestruje jej wytrwałe zmagania z izolacją i niewidzialnością, i oferuje wzruszającą refleksję na temat pozostawania w obrębie społeczeństwa, które polega na najbardziej bezbronnych, a jednocześnie ich marginalizuje.
Sekcja Focus: Migracje znalazła się w programie 19. Festiwalu Filmów Azjatyckich Pięć Smaków, który odbędzie się w dniach 12-19 listopada w warszawskich kinach oraz 12-30 listopada online. Sprzedaż karnetów biletów i dostępów vod dostępna na stronie internetowej festiwalu.