Kto otrzyma Paszporty Polityki 2016?

Nagrody w poszczególnych kategoriach przyznawane są na podstawie wskazań krytyków w dziedzinach: film, teatr, sztuki wizualne, literatura, muzyka poważna, muzyka popularna i nowej od tej edycji – kultura cyfrowa. Wyróżniają one utalentowanych, młodych twórców, którzy swoją działalnością w danym roku wywarli niekwestionowany wpływ na polską kulturę wychodząc przed szereg i tworząc nowe trendy, będąc najlepszymi ambasadorami Polski w świecie. Nowa kategoria „Kultura cyfrowa” obejmuje wszelkie formy kultury, których wyjściową formą jest kod programowania, ze szczególnym uwzględnieniem gier wideo na komputery, konsole i urządzenia przenośne, różnego rodzaju aplikacji, różnorodnych form internetowych, VR i filmów interaktywnych.

Oto lista nominowanych

KATEGORIA TEATR: Agata Duda-Gracz – Sama pisze teksty, reżyseruje, tworzy scenografię, kreując własny, wyrazisty język sceniczny. Od dyplomu reżyserskiego obronionego w krakowskiej PWST wyreżyserowała ponad 30 spektakli, najczęściej w Teatrze im. Jaracza w Łodzi, Teatrze im. Słowackiego w Krakowie i Teatrze Muzycznym Capitol we Wrocławiu. Jest znana z listów, które pisze w imieniu bohaterów swoich spektakli i przekazuje aktorom, by mogli na tej podstawie budować role. Paweł Sakowicz - tancerz i choreograf, pracujący w Polsce i za granicą. Studiował politologię na UW, a później performance i choreografię w London Contemporary Dance School. Nominowany za sceniczną charyzmę i choreografię, która staje się szkieletem projektu teatralnego. Jak w spektaklu „Schubert. Romantyczna kompozycja na dwunastu wykonawców i kwartet smyczkowy” z Teatru w Wałbrzychu. Anna Smolar
- dała się poznać jako reżyserka spektakli niezwykle różnorodnych, jednocześnie bliskich życiu i przez to poruszających. Nominowana za bliskie życiu i przez to poruszające: „Aktorzy żydowscy” w warszawskim Teatrze Żydowskim, „Dybuk” z Teatru Polskiego w Bydgoszczy, czy zrealizowana w Centrum Nauki Kopernik „Henrietta Lacks”.

KATEGORIA LITERATURA Stanisław Łubieński - nominowany do Paszportu za książkę „Dwanaście srok za ogon” (Wydawnictwo Czarne). Od dziecka interesuje się przyrodą, a w szczególności ptakami. Praca nad książką trwała cztery lata, autor w poszukiwaniu ptaków zjeździł całą Polskę: od Bałtyku, przez bocznice Dworca Zachodniego, po szczyty Tatr. Spędził prawie dwa miesiące na obozach obrączkarskich, podczas których bada się fenomen ptasich wędrówek). Natalia Fiedorczuk - debiutem literackim jest nominowana do Paszportu książka „Jak pokochać centra handlowe” (Wielka Litera). Z jednej strony jest ona bezlitosnym obrazem rodzicielstwa w dzisiejszej Polsce, a z drugiej – zapisem rozpadu, nieradzenia sobie z życiem, które może być doświadczeniem każdego. Zośka Papużanka -
nominowana do Paszportu za książkę „On” (Wydawnictwo Znak Literanova). Powieść „On” jest powrotem do lat 80., do peerelowskiej podstawówki, powrotem jednak niesentymentalnym. Papużanka jest świetną i czułą obserwatorką peerelowskiej codzienności, szkoły, miasta i jego dziwaków. Okazuje się też, że każdy ma w sobie coś ze Śpikia-dziwaka

KATEGORIA SZTYKI WIZUALNE Alicja Bielawska - Tworzy rzeźby i instalacje, ale także rysuje i uprawia poezję. Swe prace tworzy w wyraźnym nawiązaniu do kanonu XX-wiecznej sztuki awangardowej, umiejętnie łącząc abstrakcję i niedopowiedzenie z odniesieniami do rzeczywistości i ludzkiej kondycji. Najczęściej przygotowuje nowe prace z myślą o konkretnym miejscu ekspozycyjnym. Starannie rozmieszcza je w przestrzeni, tak by poza indywidualnym oddziaływaniem wchodziły także w dialog między sobą. Roman Stańczak - Ukończył studia w słynnej pracowni prof. Grzegorza Kowalskiego na ASP w Warszawie. Nie podążył jednak drogą radykalnej sztuki krytycznej koleżanek i kolegów: Pawła Althamera, Katarzyny Kozyry czy Artura Żmijewskiego. W jego dziełach mniej było analizy otaczającego świata, a więcej egzystencjalnej zadumy. Po 1997 r. wycofał się z artystycznego życia. Wrócił do niego 16 lat później, wykonując pomnik anioła dla Parku Rzeźby na warszawskim Bródnie. Potem przyszły dobrze przyjęte wystawy indywidualne, w tym ta z 2016 r., zatytułowana „Nigdy nie widziałem, nigdy nie zobaczę”. Daniel Rycharski -
po studiach powrócił do rodzinnej wsi Kurówko, gdzie mieszka i pracuje. Pierwszy raz o artyście zrobiło się głośno, gdy we współpracy z okolicznymi mieszkańcami zrealizował kilkadziesiąt murali przedstawiających hybrydalne zwierzęta fantastyczne. Wówczas pojawił się w odniesieniu do jego sztuki termin wiejski street-art. Szerokim echem odbiła się realizacja osobliwego, grającego ze stereotypami na temat polskiej wsi „Pomnika Chłopa”. Od blisko dwu lat objeżdża on  polskie wsie i miasta. Angażując się w działania ruchu Wiara i Tęcza, zaprezentował również dokumentację mszy świętej odprawionej w Przystani Pielgrzyma LGBQT podczas Światowych Dni Młodzieży w Krakowie.

KATEGORIA MUZYKA POWAŻNA Krzysztof Bączyk - wychowanek Szkoły Chóralnej Jerzego Kurczewskiego. Przez 12 lat śpiewał w Poznańskim Chórze Chłopięcym Polskie Słowiki (od 2003 r. Poznański Chór Chłopięcy Miejska Instytucja Kultury), z którym występował w kilkunastu krajach świata. Brał udział w kursach prowadzonych m.in. przez Izabelę Kłosińską, Eytana Pessena, Anitę Garančę i Andrzeja Dobbera, Davida Pountneya, Adama Kruszewskiego, Waltraud Meier. Od jesieni 2016 r. związany z Operą w Zurychu. Śpiewał też pod batutą Marca Minkowskiego w salzburskim Mozarteum i w Teatrze Drottningholm w Sztokholmie Marzena Diakun - dyrygenturę ukończyła z wyróżnieniem w 2005 r. w Akademii Muzycznej we Wrocławiu. Studia podyplomowe odbyła na Universität für Musik und darstellende Kunst w Wiedniu. Debiutowała w 2002 r. z Filharmonią Koszalińską. Zdobyła II nagrodę na 59. Konkursie Dyrygenckim w ramach Festiwalu Praska Wiosna (2007 r.) oraz Srebrną Batutę na IX Międzynarodowym Konkursie im. G. Fitelberga w Katowicach (2012 r.). W latach 2009–12 była pierwszym dyrygentem hiszpańskiego zespołu Smash Ensemble, z którym dokonała wielu prawykonań dzieł hiszpańskich twórców. Od września 2015 r. jest dyrygentem asystentem w Orchestre Philharmonique de Radio France. Łukasz Dyczko 
– w wieku trzech lat zaczął uczyć się śpiewu i gry na fortepianie, w drugiej klasie szkoły podstawowej grał na flecie. W 2013 r. wygrał konkurs Marco Fiorindo w Turynie, w 2014 r. – konkurs w ramach XI Międzynarodowego Festiwalu Saksofonowego w Przeworsku, a także I Śląski Konkurs Saksofonowy w Katowicach, a w 2015 r. – X Ogólnopolski Konkurs Młodych Instrumentalistów im. Stefanii Woytowicz w Jaśle. W marcu 2016 r. zdobył I miejsce na Europejskim Forum Saksofonowym we Wrocławiu, a w miesiąc później został Młodym Muzykiem Roku 2016 i reprezentantem Polski w 18. Konkursie Eurowizji dla Młodych. Obecnie jest studentem I roku UMFC w Warszawie u Pawła Gusnara.

KATEGORIA MUZYKA POPULARNA Taco Hemingway i Rumak - Raper i autor tekstów oraz jego producent muzyczny, czyli Filip Szcześniak i Maciej Ruszecki. Znają się z czasów liceum. Objawieniem okazują się teksty Szcześniaka. Nie ma w nich kompleksów wobec hip-hopu amerykańskiego, nie ma też sztucznej pozy w rodzaju nieznośnego silenia się na „rap gangsterski”. Raphael Rogiński -  Jest kluczową postacią sceny nowej muzyki żydowskiej. Do tej tradycji odnosił się wielokrotnie: jako założyciel tria Shofar (z Maciejem Morettim i Mikołajem Trzaską) oraz lider formacji Cukunft i Alte Zachen. Z tegorocznym paszportowym konkurentem Wacławem Zimplem nagrywał współczesne wariacje na temat muzyki Żydów z Jemenu. Nominowany za dwa albumy wydane w ciągu roku w różnej stylistyce. Bluesową płytę „Woman Blue” grupy Shy Albatross oraz album „Zaświeć Niesiącku and other Kurpian Songs” - duetu Żywizna. Wacław Zimpel
- klasycznie wykształcony w Akademii Muzycznej w Poznaniu - klarnecista który mógłby robić za żywą ilustrację tezy o płynności granic w muzyce. Jedną z jego pierwszych płyt był duet z Timem Daisym. Ich album „Four Walls” (2008 r.) został płytą roku w ,plebiscycie jazzowego serwisu Diapazon. W Polsce znalazł oparcie w składzie klarnetowego kwartetu Ircha, sformowanego przez Mikołaja Trzaskę. W tym roku nominowany za solowy album „Lines”.

KATEGORIA KULTURA CYFROWA: Piotr Iwanicki- do świata gier wszedł przebojem, pokazując, że jedna innowacja może w tej stosunkowo młodej dziedzinie wywołać burzę. W tym wypadku tym pomysłem był projekt gry „Superhot” – tzw. Strzelanki. Żeby ten pomysł zrealizować bez wsparcia wielkich studiów, potrzebne były fundusze, a te Piotr Iwanicki zebrał poprzez akcję w serwisie Kickstarter, która przyniosła wpłaty z całego świata przekraczające 250 tys. dol. Gra – za którą dziś został nominowany do Paszportu POLITYKI – ukazała się ostatecznie w 2016 r. Michał Staniszewski - od lat 90. współtworzy Studio Plastic o bardzo ciekawym rodowodzie, którym jest demoscena – społeczność artystyczna zajmująca się tworzeniem, jak sam zwraca uwagę, „cyfrowej sztuki czasu rzeczywistego”. Absolwent Wydziału Matematyki Uniwersytetu Łódzkiego, jest z demosceną związany od niemal 20 lat. wydana w 2016 r. gra „Bound”, za którą nominujemy go do Paszportu POLITYKI, pokazuje, że dziś działa w zupełnie innej skali niż kiedyś. 11 bit studios -
warszawska firma tworząca i wydająca gry wideo, założona w 2009 r. przez grupę ludzi jeszcze młodych, ale już doświadczonych w tej dziedzinie. Weszli na rynek przebojem, strategiczną grą „Anomaly: Warzone Earth”, ale jeszcze większy światowy rozgłos przyniósł im tytuł wprowadzony w roku 2014 – „This War of Mine”. Do Paszportu POLITYKI twórcy nominowani zostali jako studio. A bezpośrednim powodem nominacji jest wydana w 2016 r. poszerzona wersja opisanej wyżej gry: „This War of Mine: The Little Ones”.

info.pras. Paszpory POLITYKI 2016