The Man Booker International Prize to nagroda powszechnie znana wszystkim powieściopisarzom czy też fanom literatury, prawdziwe wyróżnienie dla najwybitniejszych dzieł literackich przełożonych na język angielski z całego świata.
Międzynarodowa Nagroda Bookera wywodzi się zWielkiej Brytanii i tam też od 1969 do 2014 roku była przyznawana tylko autorom pochodzenia brytyjskiego, czy też z Irlandii lub Zimbabwe. Ostatnie jej edycje przybrały już otwartą formę dla wszystkich autorów piszących po angielsku. Została ustanowiona w 2005 roku i była przyznawana co dwa lata, aż do 2016 roku kiedy to połączono ją z nagrodą dla zagranicznej powieści „Independent”. Od tamtej pory jest przyznawana rokrocznie, w wysokości 50 000 funtów, które są dzielone po równo między autora powieści i jej anglojęzycznego tłumacza. Do Międzynarodowej Nagrody Bookera był nominowany m.in.Stanisław Lem (2005), jednak to Olga Tokarczuk była pierwszą Polką wśród pisarzy i pisarek, której udało się dotrzeć do finału, a co za tym idzie, pierwszą Polką, która tą nagrodę zdobyła.
OLGA TOKARCZUK, FENOMEN FILOZOFICZNEJ GŁĘBI I SZTUKI OPOWIADANIA
To co można powiedzieć o Oldze Tokarczuk, gdy już przebrniemy przez nagrody takie jak Literacka Nagroda Nike (otrzymana przez nią dwukrotnie!), nagroda Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek czy też nagroda Fundacji im. Kościelskich, którymi została uhonorowana, to to, że urodziła się w Sulechowie i lubi Junga, a w dodatku zna się na filozofii, wiedzy tajemnej i psychologii z racji tego, że ją studiowała.
Istotne jest to, że być może wszystkie te czynniki miały wpływ na stanie się przez Olgę niekwestionowanym odkryciem literackim ostatnich lat, ale przede wszystkim pisarką cenioną zarówno przez najsurowszych krytyków jak i publikę oraz fenomenem dobrego smaku i sprawności pisarskiej. Tokarczuk tworzy od dawna, można by wręcz rzec, że od zawsze, ponieważ już jako nastolatka próbowała swoich sił w poezji.
Od początku w jej utworach da się odczuć fascynację tym co tajemnicze i niepojęte dla ludzkiego rozumu. Jednak pierwszym prawdziwie głośnym sukcesem była jej trzecia powieść- „Prawiek i inne czasy”, uznawana za szczytowe osiągnięcie nowszej polskiej prozy mitograficznej. Jerzy Sosnowski, znany pisarz i dziennikarz o tej powieści napisał:
Tokarczuk ze skrawków realnej historii buduje mit, to jest historię przesiąkniętą ładem, gdzie wszystkie wydarzenia, także te tragiczne i złe, mają swoje uzasadnienie.
Później spod jej pióra wyszło wiele interesujących pozycji wielkiej klasy, aż w końcu w 2007 światło dzienne ujrzała powieść „Bieguni”, która jak powiedziała jej tłumaczka Antonia Lloyd-Jones, pozwoliła jej na „zajęcie należnego miejsca wśród najważniejszych pisarzy świata”.
„BIEGUNI”, A WŁAŚCIWIE „FLIGHTS”
Powieść Olgi Tokarczuk „Bieguni”, choć tytuł może zdawać się mylący, nie jest książką podróżniczą. Trafniejsze byłoby określenie jej jako swoistego studium psychologii podróży i jej fenomenu. Odważna książka, w której autorka opowiada zarówno o sobie jak i swoim widzeniu świata.
Tytuł książki odwołuje się do odłamu rosyjskich staroobrzędców, biegunów, uznawanych poniekąd za prawosławną sektę, która uważała iż pozostawanie człowieka w jednym miejscu naraża go na ataki zła, którym świat jest przesiąknięty. Aby więc tego uniknąć, konieczne jest nieustanne przemieszczanie się, które służy zbawieniu duszy.
W podobny sposób, do ciągłej ruchliwości zmotywowani są bohaterowie poszczególnych wątków powieści „Bieguni”. W książce pojawiają się więc postacie o bardzo zróżnicowanych historiach i motywach - kobieta opiekująca się dzieckiem z niepełnosprawnością, która pod wpływem doznanego w cerkwi objawienia nie wraca już do domu, australijska badaczka po latach wracająca do Polski do swojego śmiertelnie chorego przyjaciela, matka, która w trakcie wczasów w Chorwacji odchodzi wraz ze swoim dzieckiem od męża a nawet podróż serca Chopina transportowanego do Polski.
Problematyką utworu jest więc sytuacja egzystencjalna człowieka w podróży, całe zjawisko ruchliwości i niepokojów z nim związanych, a konstrukcja jego fabuły została zbudowana na zasadzie przeplatających się, pozornie ze sobą niepowiązanych wątków. Uhonorowana Literacką Nagrodą Nike „Bieguni” to jedna z najgłośniejszych i najszerzej komentowanych powieści ostatnich lat, której tłumaczenia podjęła się znakomita tłumaczka Jennifer Croft, która też bardzo aktywnie propagowała twórczość Tokarczuk poza granicami Polski, nadając jej anglojęzyczny tytuł „Flights”.
W 2017 roku ukazała się na Wyspach Brytyjskich nakładem wydawnictwa Fitzcarraldo Editions. Mimo, że jury Międzynarodowego Bookera podkreślało literackie walory wszystkich nominowanych książek, nie ukrywali zachwytu nad prozą Olgi Tokarczuk. - "Bieguni" to absolutnie niezwykła książka. Śpiewa, buzuje, skrzy się radością i doskonałością. Ubogaci życie każdego, kto ją przeczyta - powiedział krytyk literacki i juror Tim Martin.
Jesteśmy dumni, że książki naszych autorów spotykają się z takim odbiorem na całym świecie.
Partnerem publikacji jest księgarnia internetowa Nieprzeczytane.pl. Sprawdź: