We wschodniej części Madagaskaru, pomiędzy lasami a płaskowyżem, wilgotny, prastary las Vohimana rozwija swój szmaragdowy dywan – świat unikalnej w świecie roślinności, gdzie znaleźć można liczne cuda przyrody.
Niezauważalne i niesłyszalne z lotu ptaka, a jednak tam są: spektakularne krajobrazy, wyjątkowa fauna oraz bujna flora - również setki roślin o właściwościach leczniczych.
Spacerować po lesie Vohimana to, jak cofnąć się w czasie… Madagaskar odłączył się od Afryki około 125 milionów lat temu, co uczyniło z tej wyspy prawdziwy rezerwat fauny oraz flory. 80% roślin jest endemicznych, nie występuje nigdzie indziej na świecie.
Przez ostatnie 10 lat Dział Badań CHANEL wielokrotnie powracał na Madagaskar, poznając tajniki wyspy w towarzystwie miejscowego uzdrowiciela, posiadającego olbrzymią wiedzę na temat madagaskarskiej roślinności i jej tradycyjnego zastosowania.
Zagrożony skarb
Skarb ten jest drogocenny, lecz zagrożony przez smutną rzeczywistość: pożary, biedę... Pośród botanicznego bogactwa są przerzedzone tereny - otwarte rany nagiej, jałowej gleby, dobitny dowód cierpienia lasu Vohimana. Na skraju lasu znajdują się pozbawione drzew tereny, a roślinność staje się coraz rzadsza. Jak sięgnąć wzrokiem, rozciągają się hektary czerwonego pyłu, na których nic już nie rośnie. Czy miejsce to nawiedziła susza? A może trąba powietrzna? Stada wygłodniałych zwierząt? Prawidłowa odpowiedź jest zupełnie inna.
To rezultat procesu, który jest tu praktykowany od lat: wypalania drzew pod grunty uprawne, co stopniowo niszczy las i wyjaławia glebę.
Ścieżki zaangażowania
Dostojewski napisał „Piękno zbawi świat”.
A jeśli miał rację?
W latach 1960 – 2000 obszar zajmowany przez las Vohimana zmniejszył się prawie o połowę. Zniszczenia byłyby o wiele większe, gdyby nie wysiłki i wytrwałość francusko-malgaskiej organizacji pozarządowej „Człowiek i Środowisko”. Od 2009 roku większość jej prac w regionie została wykonana w ramach partnerstwa z Chanel. Ten ambitny projekt ratuje nie tylko przyrodę. Obecnie, las nie tylko odradza się z popiołów, lecz okazuje się także zbawieniem dla mieszkańców Madagaskaru. To nowe źródło dochodów zapewnia im lepszą jakość życia. Mogą teraz zdrowiej się odżywiać, korzystać z opieki lekarskiej oraz kształcić się, stopniowo odzyskują też swoją niezależność.
Przy wsparciu Chanel organizacja mająca na względzie przyszłość udowodniła lokalnym społecznościom, że las może stać się ich największym sojusznikiem, umożliwiającym życie na godnym poziomie oraz w zrównoważony sposób. W ciągu następnych 10 lat mieszkańcy lasu Vohimana powinni ponownie stać się panami swojego losu.
Lekcja nauk przyrodniczych
Najważniejsze jest ograniczenie zniszczeń. Konieczne będą żyzna ziemia uprawna, lata cierpliwości oraz sprzyjające warunki. Wilgotny las podzwrotnikowy nie odrodzi się z dnia na dzień. Krok 1: wzmocnić lokalną świadomość znaczenia ochrony środowiska, aby położyć kres wszelkim szkodliwym działaniom. Krok 2: stworzyć program ponownego zalesienia, który zaangażuje miejscowe społeczności w odtwarzanie korytarzy leśnych, w celu połączenia fragmentów lasu, odizolowanych przez taktykę wypalania.
Analizując wyniki badań, poszukujących zależności pomiędzy florą i fauną, organizacja zidentyfikowała bioindykatory kondycji lasu Vohimana. Pozwalają na obserwowanie „zachowania” lasu i podążanie za jego „krzywą temperatury” każdego dnia. Strażnicy leśni zostali przeszkoleni pod kątem uważnej obserwacji tych biologicznych wyznaczników, w celu rozpoznawania miejscowych gatunków na terenach zagrożonych oraz monitorowania rozwoju młodych roślin. Podczas każdej swojej wizyty przedstawiciele Działu Badań Chanel mogą zauważyć osiągnięte postępy i zmiany w krajobrazie. Każdego roku 10 hektarów lasu jest chronionych przed spalenia. W 2009 roku 50 hektarów terenu zostało ponownie zalesionych. Wynik ten wzrósł do 75 hektarów w 2010 roku. Rezultaty te zachęcają do dalszych działań.
W poszukiwaniu niebieskiego diamentu
Nie jest to kwiat o wielobarwnych płatkach oraz zniewalającym zapachu. To roślina z wyglądu raczej nieciekawa, ma śmieszny kształt oraz mało atrakcyjny niebiesko-szary kolor. Lecz posiada niezwykłe talenty.
Po Vanillia planifolia Dział Badań odkrył następny skarb Madagaskaru: niebieski imbir (Zingiber officinale Roscoe).
Stymulujące, antyseptyczne oraz antyoksydacyjne właściwości tego kłącza były znane w Chinach oraz Indiach od tysiącleci. Ale jak roślina ta znalazła się na Madagaskarze? 2000 lat temu została przywieziona na wyspę przez indonezyjskich kupców. Niebieski imbir natychmiast zadomowił się w tym odizolowanym raju, zapuścił korzenie oraz rozwinął unikatowe w świecie właściwości – różniące się od cech swego przodka. Dział Badań Chanel nie mógł nie wykorzystać tych właściwości i dzięki zastosowaniu procesu polifrakcjonowania wyizolowane zostały aktywne molekuły rośliny: Gingerole i Shogaole – antyoksydanty o szczególnej mocy. Molekuły te są głównym komponentem Blue Ginger PFA[1] – aktywnego składnika formuły HYDRA BEAUTY.
W 2004 roku Chanel stworzył własną sieć dostawczą niebieskiego imbiru, która gwarantuje oraz kontroluje doskonałą jakość surowców pierwotnych, jednocześnie zapewniając lokalnej społeczności dodatkowe zajęcie.
Laboratorium bez granic
W centrum lasu stoi dziwny budynek: „laboratorium na krańcu świata”, w którym pracuje 3 miejscowych inżynierów, specjalnie przeszkolonych z zakresu analizy i technik ekstrakcji, zarówno na miejscu, jak i we Francji, w laboratoriach Chanel .
Chemicy z Francji oraz Madagaskaru współpracują razem i wymieniają się wiedzą w celu pozyskania pierwotnej esencji z kłącza niebieskiego imbiru. Jednocześnie destylują olejek eteryczny, który zapewnia miejscowej ludności dodatkowe źródło dochodu.
Strażniczki życia
Również kobiety są przyszłością Madagaskaru. Ale życie kobiet nie jest tu proste – jest im ciężko wyżywić swoje rodziny, dziewczęta często zachodzą w ciążę wkrótce po wejściu w okres dojrzewania. Przeciętnie kobieta ma do 11 dzieci, które najczęściej musi wychować sama, i z któych tylko połowa przeżyje.
80% dzieci cierpi z powodu nieodpowiednich warunków sanitarnych, niedożywienia, dzieci te są również niepiśmienne. Często najbliższa przychodnia znajduje się w odległości ponad 5 kilometrów, a najbliższa szkoła wymaga pokonania trzykilometrowego dystansu. Bez pomocy kobietom nie jest możliwe skuteczne wsparcie socjalne w Rezerwacie Vohimana.
„Domy kobiet”
Od marca 2010 roku wiele kobiet z chęcią przybyło do „Domu Kobiet”, ośrodka żeńskiego stworzonego przez organizację pozarządową przy pomocy francuskiej marki w wiosce Ambavanisay. Hanta, wspaniała menedżer ośrodka pracuje wraz z całym zespołem, aby kształcić kobiety. Uczą się one gotowania, ogrodnictwa, podstawowych zasad higieny oraz tradycyjnych rzemiosł, takich jak wyplatanie koszyków, szycie, itd. Wszystkie te czynności mają pomóc kobietom stać się bardziej niezależnymi oraz ułtatwić ich codzienne życie. Jest to również okazja dla kobiet z wioski, żeby poznać się nawzajem, porozmawiać i podzielić się pomysłami, kiedy ich dzieci uczą się w pobliskiej szkole. Dzięki programowi „szkolna stołówka”, wspieranemu przez Chanel, każdego dnia nauki wydawanych jest ponad 900 darmowych obiadów dla dzieci. Posiłki te zapewniają dzieciom zbalansowany posiłek oraz odpowiednią ilość białka – kolejny dobry powód, aby posłać je do szkoły.
Kobiety chore oraz ciężarne mogą na miejscu skonsultować się z lekarzem oraz położnymi pracującymi w klinice. Cena za wizytę zależy od ich zarobków.
Drobne luksusy, skuteczne lekarstwa
Las stał się przyjacielem. Jest domem dla tak wielu wspaniałych roślin. Chemicy z laboratorium Chanel opracowali formułę dwóch balsamów, której zapis został następnie przekazany mieszkańcom wiosek na Madagaskarze. Obecnie, raz w miesiącu 5 kobiet wytwarza balsamy, używając lokalnych produktów, wosku pszczelego oraz olejków eterycznych. Przydatne wszystkim, generują dodatkowy dochód i są dowodem kolejnego kroku na ścieżce do wolności.
Stopami na ziemi
Do odtworzenia leśnych korytarzy Rezerwatu Vohimana potrzebne są plantacje oraz szkółki drzew. Jednakże, nieprzyjazne środowisku plastikowe doniczki nie mają tu racji bytu. Działu Opakowań Chanel stworzył więc biodegradowalne doniczki, wykonane ze skompresowanych lokalnych odpadów roślinnych tylko przy użyciu ręcznej prasy. To praktyczne, tanie w produkcji, w 100% ekologiczne rozwiązanie jest proste w zastosowaniu przez mieszkańców wiosek. To kolejna okazja do dodatkowych dochodów.
Filozofia marki Chanel opiera się na ochronie i dzieleniu się. Takie podejście przyczynia się do wzrostu znaczenia tradycyjnej wiedzy malgaskiej oraz do zapewnia zrównoważonej przyszłości dla prawdziwego skarbu świata przyrody, jakim jest las Vohimana.
[1] PFA: polifrakcjonowanie składników aktywnych