Polka 2021 – zmęczona, ale szczęśliwa  

Z odpowiedzi respondentek wyłonił się obraz współczesnej Polki jako kobiety szczęśliwej i lubiącej siebie. Ponad połowa badanych (55 proc.) przyznała, że jest zadowolona z sytuacji, w której się obecnie znajduje. Jednocześnie kobiety przyznają, że chciałyby być bardziej konsekwentne, zdecydowane, sprytne i czuć się niezależne. Postrachem jest da nich samotność. Dlatego pielęgnują przyjaźnie.

Wśród najważniejszych wartości wymieniają: zdrowie (51 proc.), rodzina (45 proc.) oraz solidarność (30 proc.). Respondentki wysoko oceniły także: honor (za ważną wartość uznaje go 20 proc. respondentek), przyjaźń (19 proc.), szczerość (17 proc.) i wolność (15 proc.). Wysoką lokatę w kobiecym rankingu wartości zajmuje także relaks (14 proc.) i rozwój (13 proc.) zarówno osobisty (rozwijanie samoświadomości i kompetencji społecznych, a także pasji, hobby, zainteresowań), jak i zawodowy (dokształcanie się, awansowanie).

41 proc. badanych na równi z rodziną stawia karierę. Prawie 80 proc. respondentek przyznało, że byłoby podekscytowane awansem na odpowiedzialne stanowisko. Dla wielu, nie są to tylko marzenia - spora część badanych kobiet prowadzi działania ukierunkowane na realizację swoich zawodowych aspiracji. Co trzecia pytana czuje potrzebę dokształcania się, z czym większość (66 proc.) uczy się samodzielnie poprzez czytanie specjalistycznych książek, uczestniczenie w webinarach, dodatkowych kursach.

Polki raczej czują się wolne. Wśród ograniczeń, które przeszkadzają im w życiu wymieniają najczęściej: kredyt oraz nadmiar obowiązków domowych.

Choć zdrowie jest wartością uniwersalną dla wszystkich badanych pokoleń Polek od Z do Silver Power, to jednak raport ujawnia, że dbanie o nie sprowadza się u ponad połowy z nich wyłącznie do deklaracji. Prawie połowa badanych nie poddaje się regularnie badaniom profilaktycznym, zbyt małą uwagę przywiązuje do zdrowej diety i nie dba dostatecznie o kondycję psychiczną. Polki oceniają swój poziom codziennego stresu na 6.61(w skali od 0 do 10), a poziom zmęczenia na 5.88.

Aż 78 proc. kobiet wie, że potrzebują relaksu, ale nie potrafią się zrelaksować. Być może to kwestia braku wiedzy na temat skutecznych metod łagodzenia stresu, a może czasu na ich praktykowanie. Wiele Polek przyznaje, że nie jest w stanie się zrelaksować, dopóki wszyscy domownicy nie są zaopiekowani, nakarmieni i dopóki dom nie jest posprzątany.

Choć najmłodsze Polki, w przeciwieństwie do swoich matek i babek rzadko uważają, że są rzeczy, których nie wypada im robić, to jednak nie negują wartości najważniejszych dla poprzednich pokoleń. Tylko co piąta badana ocenia wartości cenione przez starsze pokolenie jako gorsze w porównaniu z tym, czym one aktualnie kierują się w życiu. Natomiast 15 proc. uważa, że wartości starszego pokolenia były lepsze.

Jakim typem kobiety jesteś?

Analiza odpowiedzi udzielonych przez respondentki pozwoliła na sformułowanie siedmiu portretów charakterologicznych Polek uwzględniających cechy charakteru, zestaw najważniejszych wartości oraz nastawienie do życia. Wśród nich najpopularniejszy okazał się typ Strażniczki Ogniska Domowego. Jeśli chcesz sprawdzić jakim typem kobiety jesteś, zapraszamy do .

Strażniczka Ogniska Domowego (30 proc. Polek)

Rodzina jest najważniejsza

Dla rodziny poświęci wszystko. Jest zamężna lub w związku z partnerem. Przeważnie ma dzieci. Jest też aktywna zawodowo (2/3 respondentek). Serdeczna, ale stanowcza i konsekwentna. Liczy się dla niej zdrowie i rodzina oraz wspólnota, ale rozumiana bardzo wąsko jako rodzina i ewentualnie bliscy przyjaciele. Jest zabiegana. Codziennie sprząta, pomaga dzieciom, gotuje, opiekuje się zwierzętami domowymi, ale i utrzymuje rodzinę. Lubi siebie. Czuje się spełniona i wolna. Jeśli już coś ją ogranicza, to religia i kredyty, ale nie rodzina. Nie wyobraża sobie życia bez przyjaciół. Przeważnie są to osoby o podobnych poglądach i statusie majątkowym oraz podobnych zainteresowaniach. W tygodniu raczej nie ma czasu na relaks. W weekend w ramach relaksu zdarza jej się poczytać książkę lub spotkać z przyjaciółką. Solidarność jest dla niej ważna, chociaż o Polkach ma w tym kontekście negatywne zdanie - uważa, że się nie wspierają. Wspiera partnera w jego rozwoju – uważa, że to ważniejsze niż jej własny rozwój. Ona sama raczej nie ma wsparcia ze strony partnera w rozwoju, chociaż próbuje dzielić się z nim obowiązkami. Boi się awansu ze względu na zobowiązania wobec rodziny, która jest dla niej priorytetem. Czuje konkurencję ze strony innych kobiet w pracy, być może ze względu na poczucie, że sama nie może się jej oddać w 100 proc. Nie zazdrości sąsiadom. Jest raczej tolerancyjna odnośnie innych przekonań. Jest pragmatyczna. Dostosowała się do zmian, jakie narzuciła do pandemii - twierdzi, że aż tak bardzo jej nie przeszkadzają.

Nawigatorka (22 proc. Polek)

Może ci w czymś pomóc?

Sprytna, przedsiębiorcza, a jednocześnie sprawiedliwa i wrażliwa, ale chciałaby być bardziej konsekwentna i odważna. Boi się samotności i bezradności. Ogromna aktywność, doświadczenie i kreatywność to jest to, czym chciałaby się dzielić z innymi. Rodzina, zdrowie i solidarność są dla niej najważniejsze. Z rodziną spędza większość wolnego czasu. Z drugiej strony uważa, że kariera jest tak samo ważna jak rodzina i nie chciałaby między nimi wybierać. No, chyba, że rodzina potrzebuje pomocy… wtedy często poświęci swój czas wolny, pieniądze, ale i właśnie karierę, żeby pomóc. Według niej rodzinę tworzą nie tyko rodzice i dzieci, ale
i dziadkowie, rodzeństwo, jak też pupile domowi i przyjaciele. Za swoją pomocniczość płaci pewną cenę - często czuje się ograniczana przez obowiązki wobec rodziny i domowe, jednak nie narzeka - akceptuje tę sytuację. Zwykle ma swoje zdanie, ale są osoby, którym nie potrafi się sprzeciwić. Lubi przyjaźnić się z osobami, które nie oceniają. Akceptuje przyjaźń na odległość. Potrafi też wybaczyć, jeśli przyjaciel zawiedzie jej zaufanie. Lubi siebie i czuje się szczęśliwa. Relaks nie jest jej mocną stroną i nawet jak próbuje się zrelaksować, to cały czas jest myślami przy swoich obowiązkach i potrzebach rodziny. Przyznaje, że nie odpocznie, dopóki wszystkie potrzeby otoczenia nie są zaspokojone. Relaksuje ją spacer i oglądanie filmów lub seriali plus praca na działce. Ciepło myśli też o kąpieli w wannie w otoczeniu świec i z lampką wina w dłoni. Nie czuje się jednak bardzo zmęczona. Akceptuje swoje obowiązki. Czuje się zdrowa i stara się dbać o siebie. Uprawia sport (przeważnie biega lub uprawia jogę) i zdrowo się odżywia (pije dużo wody i ogranicza spożycie mięsa). Chciałaby żyć zgodnie z ideą „slow life”, ale nie ma zbytnio na to czasu… Rozwój nie jest dla niej najważniejszy i jak już, utożsamia go raczej z rozwojem osobistym, a nie zawodowym. Wspiera za to w rozwoju wszystkich dookoła, w szczególności partnera. Jest jego podporą i jeśli trzeba, zawsze usunie się w cień, żeby mógł poczuć się lepiej, odnieść sukces, zajmować wyższe stanowisko, zarabiać więcej. Jej postawa świetnie ilustruje powiedzenie, że za odnoszącym sukcesy mężczyzną zawsze stoi silna kobieta.

Kobieta Wysokich Lotów (12 proc. Polek)

Przede wszystkim rozwój

Jej drugie imię to niezależność, pomimo że zwykle jest osobą zamężną lub w związku partnerskim. Może być mamą, ale nie musi. Aktywna zawodowo. Jest kobietą ambitną, stanowczą, dążącą do celu. Opisuje też siebie jako konsekwentną i zdecydowaną. Nie chciałaby nigdy być zależna. Zawsze pozostaje elastyczna i otwarta na zmiany i nowości. Chętnie dzieli się z innymi swoją kreatywnością i otwartością. Najważniejsza jest dla niej rodzina, chociaż bardzo wysoko ceni również solidarność i wolność. Lubi siebie. Kariera jest dla niej ważna tak samo jak rodzina. Rozwój i samorealizację rozumie jako bycie coraz lepszą nie tylko na tle zawodowym, ale też rozwój swoich zainteresowań i pasji. W związku z tym czuje wyraźną potrzebę dokształcania się na obu tych polach. Często więc podejmuje dodatkowe studia, bierze udział w kursach i uczy się samodzielnie, korzystając z internetowych możliwości lub książek. Ma w tym wsparcie ze strony bliskich - dzieli się z nimi aktywnie obowiązkami. Nie czuje, żeby jej rozwój zagrażał ego jej partnera. Są sobie równi i traktują się jak partnerzy. Chciałaby piąć się po szczeblach kariery, ale boi się, że wiąże się to z zostawaniem w pracy po godzinach i ma obawy, że i tak będzie traktowana gorzej niż mężczyźni. Choć uważa, że awans to walka z innymi kobietami o to samo stanowisko, to gdy ktoś jej go zaproponuje, przyjmie go. Raczej czuje się wolna. Jeśli już ją coś ogranicza to jest to kredyt i ograniczone możliwości awansu. Źle znosi zakazy. Lubi robić to, na co ma w danym momencie ochotę i zaprotestuje, kiedy ktoś zacznie narzucać jej własne zdanie. Woli mieć jednego, oddanego przyjaciela niż wielu znajomych. Przyjaźni się ze swoim najbliższym przyjacielem od co najmniej 5 lat, a zwykle dłużej niż 10. Zwykle są to osoby, które mają podobne zainteresowani i hobby, dzięki czemu mogą się wspierać w rozwoju. Na ogół kompletnie nie ma czasu na relaks. W ciągu dnia na odpoczynek poświęca około 2 godzin, natomiast jeśli zechce odpocząć, to nic nie stanie na jej drodze. Ma wyznaczony przez siebie budżet i trzyma się go. Nie dałaby sobie narzucić poglądów, wyboru partnera. Lubi podejmować decyzje, jest to jej życie i jej wybory. Na co dzień czuje się zobowiązana do utrzymywania rodziny. Gdy ma czas i możliwość, wspiera swoich bliskich, kiedy są w potrzebie, ale nie za wszelką cenę. Wspólnotą jest dla niej rodzina, ale też przyjaciele. Uważa się za osobę, która potrafi odnaleźć się w każdej sytuacji, lubi zmiany. Codziennie działa według wcześniej określonego planu, ponieważ ma wtedy nad wszystkim kontrolę. Raczej nie bywa spontaniczna. Jest osobą tolerancyjną, nie zazdrości innym kobietom ze swojej pracy, wspiera je, jeśli awansują.

Łebska Babka (11 proc. Polek)

Akceptuje siebie bez żadnego „ale”

Jest dojrzała, tak pod względem metryki jak i zachowania. Docenia równowagę między mieć i być - posiadanie i doświadczanie są dla niej równie ważne. Chętnie podzieliłaby się z innymi swoim doświadczeniem, zaradnością i aktywnością. Za najważniejsze wartości w życiu uważa przyjaźń, rodzinę, otwartość i honor. Jest aktywna zawodowo, ale ceni też relaks. To zdecydowanie osoba dążąca do równowagi na wszystkich możliwych polach. Uważa, że potrafi się zrelaksować, chociaż czasem i jej przeszkadza myślenie o niewykonanych pracach i obowiązkach - stara się to jednak przezwyciężać. Nie ma problemu z przypomnieniem sobie, kiedy ostatnio była zrelaksowana - było to albo dnia poprzedniego albo w ostatni weekend. W tym czasie czyta książki, zajmuje się hobby, ogląda filmy lub po prostu odpoczywa. Często widuje się też z przyjaciółmi, a rozmawiać stara się z nimi codziennie - utrzymuje relacje i relaksuje się w ten sposób. W tym kontekście bardzo źle znosi pandemię i odizolowanie od bliskich jej osób, chociaż stara się i w tej sytuacji znaleźć inne formy kontaktu z przyjaciółmi. Czuje się szczęśliwa. Potrafi pozwolić sobie na drobne przyjemności nie czując przy tym wyrzutów. Bliska jest jej idea „slow life”. Uprawia sport i stara się zdrowo odżywiać. Pandemia nie przeszkodziła jej w aktywności fizycznej - albo cały czas uprawiała i uprawia sport, albo podczas pandemii zaczęła, bo uznała, że to dobra okazja, żeby o siebie zadbać. Bardzo ważny jest dla niej rozwój i tu również stawia na równowagę między dwoma obszarami - rozwojem zawodowym i osobistym. Bywa, że ma wsparcie od partnera w rozwoju, ale nie zawsze. Raczej nie umie o nie poprosić. Polega bardziej na sobie i swojej umiejętności zarządzania czasem, co pomaga jej znaleźć czas i miejsce na wszystko. Nie traktuje innych kobiet jako rywalek w walce o stanowisko i awans. Nie unika trudnej prawdy ani rudnych rozmów. Nie zdarza jej się kłamać. Bardzo ceni przyjaźń i przyjaciół, przede wszystkim za to, że są zawsze gotowi jej wysłuchać, ale też przyznaje, że po prostu dobrze się razem bawią. Nie wyobraża sobie bez nich życia. Lubi przebywać z osobami o podobnych poglądach, ale i poczuciu humoru. Śmiech i dystans do siebie są dla niej bardzo ważne. Może być partnerką, ale i singielką. Może mieć dzieci, ale nie musi. W każdej sytuacji czuje się sobą. Swojej wartości nie buduje w oparciu o innych - ona wypływa z jej wnętrza.

Pani Project Manager (10 proc. Polek)

Projekt życie wdraża zgodnie z planem.

Spokojna, serdeczna, miła i zawsze z planerem w ręku (w postaci kalendarza albo listy zadań w aplikacji mobilnej). Chce być bardziej konsekwentna i zdecydowana, chociaż konsekwencji w realizacji zamierzeń już nie można jej odmówić. Nie chciałaby, żeby ktoś o niej powiedział, że jest niezaradna. Na co dzień łączy karierę z życiem domowym, przyjemne z pożytecznym, obowiązki z rozwojem. Multitasking to jej natura, a na pewno ma takie przekonanie. Rodzina i zdrowie to dla niej dwie wartości priorytetowe. Z kolei relaks na pewno priorytetem dla niej nie jest. Jeśli już się relaksuje, to zwykle spędza czas z rodziną, ewentualnie oglądając seriale lub spacerując (przy okazji można wyprowadzić pupila na spacer). Czasem nieśmiało myśli o odpoczynku i wtedy przypomina sobie ostatnie wakacje i zagraniczny wyjazd. W tym roku też chce pojechać w jakieś egzotyczne, idealne miejsce. Uważa, że generalnie Polki działają podobnie do niej, czyli też nie odpoczną, dopóki plan dnia nie jest zrealizowany, porządki zrobione a dzieci i mąż zaopiekowani. Przyznaje, że czasem czuje się zmęczona. Mimo to jest szczęśliwa. Uporządkowanie daje jej zadowolenie i poczucie spełnienia. Wie, że nikt nie zrobi tego (wszystkiego) lepiej niż ona. Zresztą partner niezbyt chce te obowiązki od niej przejąć,
a może ona nie chce mu ich przekazać. Jeżeli się rozwija, to zawodowo, przeważnie uczestnicząc w dodatkowych kursach i douczając samodzielnie. W wygospodarowaniu czasu pomaga jej oczywiście planer i zdolność zarządzania czasem. Widzi jednak przed sobą widmo szklanego sufitu. W koleżankach z pracy dostrzega rywalki o awans i podwyżkę. Wie, że będzie musiała o te rzeczy zawalczyć. Odmówi jednak wywalczonego awansu czy podwyżki, jeśli jej partner będzie miał coś przeciwko temu. Uważa się za osobę tolerancyjną, ale jej postawa czasami świadczy o czym innym. Lubi wiedzieć, co jest „normalne”. Stara się nie zazdrościć innym. Raczej skupia się na realizacji swoich zamierzeń.

Kreatorka (9 proc. Polek)

Niemożliwe rzeczy załatwia od ręki

Jej mocne strony to kreatywność, spryt i zaradność. Potrafi „zrobić coś z niczego” i załatwić prawie każdą sprawę. Mimo to chciałaby być jeszcze bardziej sprytna i zaradna. Liczy się dla niej zdrowie, rodzina, ale i solidarność, niezależność i honor. Sama podejmuje decyzje – nie boi się tego. Nie czuje się ograniczana, a jeśli już to przez zobowiązania finansowe i ograniczone możliwości rozwoju. Uważa, że zakazy i normy są potrzebne, aby społeczeństwo dobrze funkcjonowało. Zresztą, zakazy przeważnie da się kreatywnie ominąć. Taka postawa sprawia, że radzenie sobie z rzeczywistością, nawet skomplikowaną, przychodzi jej łatwo. Problemy traktuje jak wyzwania i zdaje się, że nie ma dla niej rzeczy niemożliwych. W związku z tym często przyjmuje na siebie misję „załatwienia” czegoś także dla innych. Nie odpocznie zanim nie zadba o najbliższych, a jest ich sporo ponieważ ma dość szerokie pojęcie rodziny – dzieci, rodzice, dziadkowie, rodzeństwo, pupile domowi. Wspiera też dalszą rodzinę, jak tylko ma możliwość. Stara się nie funkcjonować według planu, ale nie uważa się za osobę spontaniczną. Zdrowie to dla niej zarówno sfera fizyczna i psychiczna. Stara się żyć zdrowo, uprawiać sport, dobrze odżywiać, choć przyznaje, że nie zawsze udaje się jej to zrealizować. Przestrzega zasady lepiej zapobiegać niż leczyć, więc bada się cyklicznie. Pandemię i lockdowny wykorzystała, żeby bardziej zadbać o siebie. Nie wie co to idea „slow life”. Własny rozwój to dla niej przede wszystkim rozwój zawodowy, co nie jest dla niej priorytetem. Odczuwa zresztą silnie „szklany sufit” nad sobą. Z drugiej strony wskazuje na wiele rzeczy, których kobiecie nie wypada, w tym prosić o podwyżkę, ubierać się odważnie, czy żyć w wolnym związku. Zdarza się jej zazdrościć innym. Od razu zaczyna się zastanawiać, jak ona mogłaby osiągnąć to, co oni. Na pewno się uda, jeśli podejdzie do tego kreatywnie. W końcu nie ma rzeczy niemożliwych.

Wyzwolona Amazonka (6 proc. Polek)

#womenpower

Zawsze jest w ruchu - coś robi, o coś walczy. Jest uparta, zaradna, ale też serdeczna i wyrozumiała. Chce być odważna - uważa, że tej cechy nigdy za wiele, jeśli jest się kobietą i Polką. Nie chciałaby być uległa, ale i samotna, chociaż samotność rozumie inaczej niż większość dziewczyn - nie jako nieposiadanie partnera, a raczej oddzielenie od ludzi, społeczności. Jeśli ktoś miałby z niej czerpać przykład, to na pewno w zakresie otwartości na innych ludzi, kreatywności i zaradności. Lubi i mieć, i doświadczać. Ceni wolność, nie znosi zakazów, ale nie zawsze czuje się wolna - być może właśnie dlatego. Nie lubi, gdy ktoś podejmuje za nią decyzje, uważa, że to jej życie i ona jest za nie odpowiedzialna. Jej zdaniem Polki ograniczają najczęściej zobowiązania finansowe i religia. Nie lubi prywatnych, elitarnych szkół i grodzonych osiedli. Wolałaby, żeby wszyscy mogli korzystać wspólnie i zgodnie z różnych dóbr. Nie szufladkuje ludzi. Jest bardzo tolerancyjna, ale Polki pod tym kątem ocenia nie najlepiej. Obca jest jej rywalizacja z innymi kobietami o awans i zazdrość o to, że sąsiedzi mają czegoś więcej. Jest ponad to. Nie ocenia też poprzednich ani przyszłych pokoleń. Uważa, że mają podobne wartości co jej pokolenie i jest otwarta na współdziałanie w słusznej sprawie. Nie zawsze odczuwa potrzebę rozwoju, ale jeśli ją czuje, to nikt nie stanie jej na drodze, a na pewno nie obawa o to, że jej partner poczuje się przez to gorszy. Nie ma też „parcia na karierę”, ale jeśli chce o nią zawalczyć, to lepiej nie warto jej do tego zniechęcać, nie zwróci na to najmniejszej uwagi i dopnie swego.

*Raport „Polki 2021. Nowe wartości na nowe czasy” powstał na podstawie badania ilościowego zrealizowanego w maju 2021 przez Mobile Institute na zlecenie Gedeon Richter Polska Sp. z o.o. Badanie zostało przeprowadzone z wykorzystaniem metody CAWI (Computer-Assisted Web Interview) na grupie 2071 internautów, w której znalazło się 1236 kobiet i 835 mężczyzn w wieku 18+.