Czy odpowiednia segregacja, unikanie plastiku i niemarnowanie żywności w domach ma sens? Czy jednostkowe decyzje, podejmowane w czterech ścianach mają jakikolwiek wpływ na losy całej planety? Zdania są podzielone, jednak jedno jest pewne – jeśli nie zmienimy nic, zarówno w myśleniu lokalnym jak i globalnym, stan środowiska nie zacznie się poprawiać. Przekonują o tym autorki interaktywnej wystawy EkoEksperymentarium, które w trosce o przyszłe pokolenia nie chcą straszyć, a rzetelnie edukować.
Tomasz Stawiszyński w swojej książce „Co robić przed końcem świata” pisze tak: „Zaaferowani troską o własne konsumenckie wybory, potwierdzanie własnej szlachetności i tropienie odstępstw od ortodoksji u innych albo zanurzeni w fantazjach o końcu świata i końcu ludzkości – tracimy zarówno zainteresowanie realnymi możliwościami zapobieżenia katastrofie, jak i motywację, żeby wprowadzać je w życie”. Twórczynie edukacyjnej wystawy, która swoją premierę miała 3 lipca podczas Gdynia Design Days, przekonują, że nie chodzi o promowanie mody na bycie eko czy roztaczanie przerażających wizji o tym co nas czeka w przyszłości, a o znalezienie balansu.
Wystawa EkoEksperymentarium (Fot. materiały prasowe)
– Naszym celem jest wzbudzenie i utrzymywanie tej motywacji i wiary, że nasze codzienne zachowania nie są kroplą w morzu, ale tą kroplą, która drąży skałę. Jednostkowe wybory mają znaczenie jeśli wykona je duża część społeczeństwa, dlatego skupiamy się na tym, co możemy zrobić tu i teraz. Ważne są dla nas słowa Stuarda Capsticka, zastępcy dyrektora Centrum Zmian Klimatycznych i Transformacji Społecznej na Uniwersytecie w Cardiff w Wielkiej Brytanii, który podkreśla, że „systemy nie zmieniają się, jeśli ludzie nie naciskają na ich zmianę” – mówi Joanna Studzińska, socjolożka, współzałożycielka kolektywu Mamy Projekt.
EkoEksperymentarium to wystawa zbudowana na planie mieszkania: w salonie poznajemy sposoby na oszczędzanie energii, w łazience dbamy o każdą kroplę wody, w kuchni dzielimy się sposobami na gotowanie zero waste a w sypialni przeglądamy rzeczy i zastanawiamy nad tym, dlaczego warto mieć mniej.
Wystawa EkoEksperymentarium (Fot. materiały prasowe)
Wystawa EkoEksperymentarium (Fot. materiały prasowe)
Wystawa EkoEksperymentarium (Fot. materiały prasowe)
– Wystawa pokazuje, jakie kroki możemy wykonywać na co dzień, żeby dojść do wprawy w dbaniu o środowisko. Jestem przekonana, że te wartości, których uczymy się w domu zostają z nami na długo i towarzyszą nam w dorosłym życiu służąc nam za drogowskaz w podejmowaniu decyzji. Dlatego nie do przecenienia jest uczenie się i stosowanie wspólnie z najbliższymi w domach rozwiązań proekologicznych. EkoEksperymentarium to dom, w którym można samodzielnie sprawdzić co robić aby oszczędzać zasoby. Każdy z nas może zrobić te małe kroki od razu, a rzetelna edukacja i motywacja pozwolą nam się zjednoczyć i wspólnie wywierać wpływ na polityków i wielkie koncerny – przekonuje Małgorzata Żmijska, specjalistka od zarządzania innowacją z kolektywu Mamy Projekt.
Wystawa powstała z inicjatywy kolektywu Mamy Projekt, a za wykonanie odpowiedzialny jest zespół ludzi, którym również sprawy klimatu nie są obojętne. Aranżacją przestrzeni i projektem instalacji zajęła się Grupa Gdyby – gdyńskie studio projektowe doświadczone w tworzeniu wystaw edukacyjnych. – Projektowanie wystaw niosących przekaz edukacyjny, pełnych mechanizmów to trudne wyzwanie, mimo to udało nam się zaprojektować wystawę tak, by dawała się łatwo przewozić z miejsca na miejsce i skorzystać z materiałów ekologicznych lub nadających się do ponownego użycia – podkreśla Ewa Kierklo z Grupy Gdyby.
EkoEksperymentarium oparte jest na koncepcji metalowych ram wypełnionych tekturą, aby stworzyć ściany i wydzielić pomieszczenia domu. Autorzy zdecydowali się na pozostawienie tektury w oryginalnym kolorze, by uniknąć drukowania na biało toksycznym barwnikiem. Ściany, meble i instalacje zdobią proste ilustracje Pawła Szlotawy. Ten młody artysta, tworzący projekty zaangażowane społecznie, idealnie zgrał się z założeniami wystawy: jego rysunki są ciepłe i napawają optymizmem a jednak udało mu się stworzyć zapadające w pamięć infografiki i pięknie obudować trudne dane. Cały projekt EkoEksperymentarium powstał w kolektywie Mamy Projekt w 2019 roku, w tym czasie, oprócz wystawy powstał też duży program edukacyjny dla dzieci – ekoeksperymentarium.pl – oparty na grach, z którego korzystają tysiące uczniów i przedszkolaków z całej Polski.
Instalację EkoEksperymentarium można odwiedzać od 17 listopada 2022 roku do 26 lutego 2023 roku w Muzeum Warszawskiej Pragi.