Większość z nas ma już w portfelu przynajmniej jedną kartę bankową, a znam osoby, które noszą w portfelu całą talię plastikowych prostokątów. Używane rozsądnie mogą nam ułatwić życie, a oto, co warto o nich wiedzieć.
Na początek dobra wiadomość dla tych, którzy do kart jeszcze nie są przekonani – Narodowy Bank Polski prognozuje, że do 2016 r. prowizje za transakcje dokonywane kartami bankowymi spadną aż o połowę. Pierwsze obniżki nastąpią już w przyszłym roku.
Karty bankowe to wynalazek amerykański, za Oceanem znane są już od początku XX w. Nad Wisłę przywędrowały za sprawą zagranicznych banków w latach 60., ale rozpowszechniły się dopiero dwadzieścia lat później. Początki nie były łatwe. Jeszcze w latach 90. zdarzało się, że przed świętami albo długim weekendem, gdy wielu z nas sięgało do portfela, systemy wieszały się albo w bankomatach brakowało gotówki. Jednak trudności zostały pokonane, a Polacy polubili plastikowy pieniądz tak bardzo, że banki musiały ograniczyć apetyty na kredyty, które stawały się coraz trudniejsze do spłacenia.
Najpopularniejszą kartą pozostaje karta debetowa, przypisana do rachunku bankowego. Jeśli chcemy wydać więcej pieniędzy niż zgromadziliśmy na koncie, to musimy zwrócić się do banku o kredyt odnawialny w rachunku.
Na podobnej zasadzie, co debetowa, działa karta przedpłacona. Z tą różnicą, że nie musimy posiadać rachunku w banku wydającym kartę, ponieważ ma ona swój osobny rachunek, na który wpłacamy kwotę, jaką będziemy potem dysponowali. Kartę taką możemy też podarować np. dorastającemu dziecku i później zasilać. Rozwiązanie to jest wykorzystywane przy wypłacie stypendiów studenckich, wynagrodzeń albo świadczeń socjalnych.
Jeśli jesteśmy posiadaczami karty kredytowej, to od razu korzystamy ze środków udostępnionych przez bank. Jednak zaciągnięty w ten sposób kredyt musimy spłacać w określonych terminach, żeby dalej korzystać z karty.
Karta obciążeniowa łączy cechy karty kredytowej (limit zadłużenia można wykorzystać w dowolnym momencie) i debetowej (powiązanie z kontem, z którego regularnie, zazwyczaj raz na miesiąc, pobierane są środki na spłatę całkowitego zadłużenia).
Z punktu widzenia użytkownika znaczenie praktyczne może mieć również to, jak karta bankowa jest zbudowana. Karty wypukłe (embosowane) to takie, w których informacje o karcie, takie jak nazwa posiadacza, numer karty, data ważności są wytłoczone na karcie. Obecnie karty takie mają również pasek magnetyczny lub chip. Rozwiązania te służą zapisywaniu informacji. Karty z chipem są bezpieczniejsze, to znaczy trudniejsze do podrobienia i wykorzystania bez wiedzy właściciela. Ostatnio coraz popularniejsze stają się zbliżeniowe, których nie musimy wsuwać do czytnika , a jedynie zbliżamy do terminala. Służą do dokonywania drobnych płatności.
Przy ich używaniu warto zwrócić uwagę na to, że jeśli trzymamy je w tym samym miejscu, co inne karty – np. miejską, też zbliżeniową, to ta druga nie zadziała. Ze względu na zasięg karty można podzielić na lokalne, krajowe i międzynarodowe. Wystawcy klasyfikują też karty według rodzaju odbiorców (indywidualni, korporacyjni) oraz segment rynku.