1. Zwierciadlo.pl
  2. >
  3. REKLAMA

Dlaczego tak łatwo przychodzi nam kradzież w sieci?

fot.123rf
fot.123rf
Dlaczego ludzie, którym nigdy nie przyszłoby do głowy, by ukraść płytę lub książkę z półki w sklepie, bez oporów sięgają po pirackie kopie w sieci i oglądają filmy z nielegalnych źródeł?

Internet - przez dostępność treści i łatwość korzystania z nich spowodował jakieś pęknięcie w świadomości, swego rodzaju podwójną etykę.– mówi filozof Dariusz Duma.

Bez wątpienia jedną z przyczyn piractwa w sieci jest błędne poczucie małej szkodliwości naszych działań. „Przecież ta jedna płyta, którą ściągnę nie zrujnuje budżetu artysty” – myślimy sobie i pewnie mamy rację – nie zrujnuje. Jeśli jednak w ten sposób pomyśli tysiące osób, to już jest armia. Takie myślenie zostaje wzmocnione poczuciem bezkarności, ponieważ prawo nie nadąża za rozwojem technologii. Uparcie wierzymy też, że w sieci jesteśmy anonimowi, mimo wielu dowodów, że to tylko złudzenie. Chętnie usprawiedliwiamy też własne postępowanie generalizującym stwierdzeniem: „przecież tak robią wszyscy”  i last but not least pojawia się poczucie społecznej niesprawiedliwości oraz zaglądanie artystom do kieszeni.

</a> Ilustracja: dr hab. Piotr Welk, Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie Ilustracja: dr hab. Piotr Welk, Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie

Są również obiektywne przyczyny piractwa w Polsce – niskie dochody i brak wiedzy o bogactwie zasobów legalnych źródeł kultury w Internecie. Czasem jest to również brak świadomości i przemyślenia faktu, że takim zachowaniem krzywdzimy naszych ulubionych twórców. A przecież nie chcielibyśmy sprawiać przykrości komuś, kogo lubimy i kto sprawia nam wyłącznie przyjemność… Wciąż słaba jest również znajomość prawa autorskiego i zagrożeń wynikających z korzystania ze stron, zarabiających na utworach i treściach, do których nie mają praw. Piractwo stało się nowym kulturowym nawykiem. Co gorsza samo słowo tak zdewaluowało się w codziennym języku, że zapomnieliśmy, co oznaczało w czasach, gdy postrachem mórz byli piraci nastawieni na gwałt i rabunek. Klasyczny pirat rabował dla własnego zysku, natomiast w Internecie pirat utwierdza się w przekonaniu, że jest jak Robin Hood, który dzieli się z innymi wartościową treścią. Tymczasem ta postawa jest całkowitym zaprzeczeniem normy wzajemności, w myśl której zakładamy, że jeśli zrobimy dla kogoś coś dobrego, w przyszłości spotkamy się z wzajemnością. Na tej zasadzie właśnie polega odpowiedzialna wspólnota twórców i odbiorców kultury, gdzie jedni bez drugich nie istnieją.

Tam, gdzie przybywa wolności, musi także rosnąć odpowiedzialność, a przynajmniej świadomość tego, jakie są konsekwencje wolności. Granice prawa i moralności nie powinny przesuwać się tak samo szybko i łatwo jak granice tego, co umożliwiają nowe technologie. – podkreśla Dariusz Duma. Warto zauważyć, że świadomość społeczna powoli się zmienia i internauci zaczynają dostrzegać w piractwie pewien rodzaj obciachu, wychodzi z mody chwalenie się i dzielenie ściągniętymi z Internetu plikami. Jeśli chcemy pokonać pirata w sobie na pewno pomoże zrozumienie, że w Internecie nie stajemy się kimś innym, a kradzież w cyfrowej rzeczywistości jest równie niemoralna jak kradzież książki czy płyty z ulubionej księgarni.

Polacy w 2016 roku wydali 900 milionów złotych w pirackich serwisach internetowych. Czy rzeczywiście chcemy wspierać biznes i ludzi, którzy handlują kulturą bez praw i licencji? Czy to na pewno dobrze wydane pieniądze?

Istnieje już Baza Legalnych Źródeł, która daje dostęp do zasobów kultury zgodnie z prawem i wolą twórców. Baza znajduje się na stronie

Artykuł powstał we współpracy z Fundacją Legalna Kultura.

Share on Facebook Send on Messenger Share by email
Autopromocja
Autopromocja

ZAMÓW

WYDANIE DRUKOWANE E-WYDANIE
  • Polecane
  • Popularne
  • Najnowsze