1. Zwierciadlo.pl
  2. >
  3. Styl Życia

Hanna Samson: Pora na bunt

123rf.com
123rf.com
Czy podstawową wartością kobiety jest jej wygląd? Dobrze wiemy, że nie. Ale z tej wiedzy niewiele wynika. Żyjemy tak, jakbyśmy brały udział w konkursie piękności.

Pracowałam ostatnio z grupą kobiet w różnym wieku, w różnych sytuacjach życiowych, z różnymi problemami i sukcesami na koncie. Naprawdę wiele je różniło, ale szybko wyłonił się wspólny mianownik. Wszystkie były niezadowolone ze swojego wyglądu, co odbierało im pewność siebie i utrudniało życie. Kiedy to odkryłyśmy, niemal każda była zdziwiona, że nie tylko jej to dotyczy. Ona też? Taka piękna, zgrabna, i elegancka, i cierpi na to samo co ja? Kiedy patrzyły na siebie nawzajem, widziały, że to bez sensu, absurdalne, „Czego ona od siebie chce, przecież jest w porządku”. Gdy same patrzyły na siebie, to poczucie absurdu znikało: „One to co innego, ale ja mam powody, żeby cierpieć”.

Kalina, 32 lata, drobna, szczupła blondynka, pnąca się po szczeblach naukowej kariery. Naprawdę mogłaby być z siebie dumna. I czasem jest. Dopóki nie przypomni sobie, że nie pasuje do wzorca. Za mały biust, za krótkie nogi, za duży nos. Zbiera pieniądze na powiększenie piersi i liczy, że to poprawi jej samoocenę.

Monika, 36 lat, po rozwodzie samodzielnie wychowuje córkę, pracuje w korporacji, gdzie świetnie zarabia, ma wielu przyjaciół i niewiele powodów do narzekania. Poza tym, że nie ma partnera i nadziei, że będzie go miała. Bo jest za gruba.

Ewa, 52 lata, elegancka, zadbana bizneswoman, która zwycięsko przeprowadza własną firmę przez czasy kryzysu. Jest pewna siebie, zarządza dużą grupą ludzi, podejmuje strategiczne decyzje. Ma męża i dwoje dzieci. Kobieta spełniona, która zna swoją wartość. Ale gdy staje przed lustrem, pewność siebie znika. – Jeszcze nie zdążyłam siebie polubić, a już się zestarzałam. Walczę ze zmarszczkami, wiem, że ich prawie nie widać, ale i tak nie jestem z siebie zadowolona. Nawet w łóżku nie potrafię się rozluźnić, bo myślę o tym, jak wyglądam – mówi.

Jak to możliwe, że dałyśmy sobie wmówić, że najważniejsze jest to, jak wyglądamy? I że rzadko jesteśmy wystarczająco dobre we własnych oczach?

„Większość z nas czuje się tak, jakbyśmy były uczestniczkami konkursu piękności, w którym rywalkami są wszystkie kobiety” – pisała kilkanaście lat temu Nancy Etcoff w głośnej książce „Przetrwają najpiękniejsi”, a jej słowa nie tylko nie straciły, lecz zyskały na aktualności. Gdy wchodzimy gdzieś, gdzie są inne kobiety, odruchowo sprawdzamy, czy są ładniejsze, czy brzydsze, starsze czy młodsze, lepiej czy gorzej ubrane. Nim dojdziemy na swoje miejsce, już wiemy, które w rankingu jesteśmy. Gdyby to współzawodnictwo dotyczyło tylko kobiet, z którymi stykamy się w życiu, każda z nas miałaby szansę czasem wygrać. Ale gdzie tam! Nasza kultura każe się porównywać nie tyle z modelkami, co z ich zdjęciami po obróbce. To one wyznaczają kanon piękna, do którego ślepo dążymy, choć jesteśmy skazane na klęskę.

Widziałyście tę reklamę? Rodzina siedzi przy stole, jedzą obiad i popijają sokiem, a któreś z dzieci pyta, co jedzą dzicy ludzie, rodzice coś tam odpowiadają i wtedy pada kolejne pytanie: A co piją? I okazuje się, że piją czystą źródlaną wodę. „Biedni!” – wykrzykują dzieci ze współczuciem. „Nawet dzieci wiedzą, że posiłek najsmaczniej popijać sokami” – puentuje lektor. Ręce opadają. Przecież woda jest zdrowsza. Czy nie ma tu żadnego dorosłego, który by zrobił z tym porządek? Taka reklama nie sprzyja interesowi dzieci i rodziców. Ale z pewnością działa, i tylko o to chodzi. Tak jak działają na nas wszechobecne standardy, które nam nie służą. Sprawiają, że nadmiernie koncentrujemy się na swoim wyglądzie. Zabiegi upiększające, które same w sobie mogłyby być przyjemnością, stają się niekończącym się przymusem. Smarujemy, wklepujemy, malujemy, depilujemy i wciąż nie jesteśmy zadowolone. Jest taki rodzaj rajskich ptaków, które są tak pięknie upierzone, by wabić samice, że przeszkadza im to w lataniu, a przez to zmniejsza szansę na przetrwanie. Przyjmując te standardy, tak jak one działamy wbrew sobie.

Czytałam kiedyś o eksperymencie dotyczącym rozwiązywania zadań matematycznych, gdzie część kobiet została poproszona o włożenie kostiumów kąpielowych. Te, które były w kostiumie, rozwiązały zadania słabiej od pozostałych. Koncentracja na własnym wyglądzie sprawiła, że działały poniżej możliwości.

Kilka miesięcy temu belgijska ministra ds. równości zaprotestowała przeciwko wykorzystywaniu kobiet do reklamowania samochodów na targach. Chodzi o te półnagie dziewczyny, które się prężą na maskach, a mężczyźni chodzą i oglądają. Ministra uznała, że to uprzedmiotawianie kobiet. Jej protest przeszedł bez echa. A właściwie z echem, tyle że szyderczym. Polscy dziennikarze podążyli za tym zabawnym newsem i zapytali polskie hostessy z salonów samochodowych, czy ta praca ich nie poniża. Były zdziwione. „A mężczyźni nie zaczepiają was, nie komentują waszego wyglądu?” – pytali. „Komentują, najczęściej biust. Ale nam to nie przeszkadza” – odpowiedziały zgodnie.

Nikomu to nie przeszkadza. Wszystkie uczestniczymy z zapałem w szalonym konkursie „Ciało” i cierpimy, że nie udaje nam się wygrać. W tym konkursie nie ma wygranych. Pisze o tym Natasha Walter w świetnej książce „Żywe lalki”, która pokazuje, jak kultura działa przeciwko nam.

– Za nic w świecie nie wyszłabym z domu bez makijażu – wyznała mi ostatnio 15-latka. Jej marzenia i plany? Kupić nowe ciuchy i trochę schudnąć… Tu nie ma żadnego dorosłego, który z tym zrobi porządek. Musimy zrobić to same. Najwyższy czas, żebyśmy się zbuntowały, zamiast osłabiać się jak rajskie ptaki.

Share on Facebook Send on Messenger Share by email
Autopromocja
Autopromocja

ZAMÓW

WYDANIE DRUKOWANE E-WYDANIE
  • Polecane
  • Popularne
  • Najnowsze