Stres, źle wykonana praca, a nawet podjęcie decyzji o odejściu z firmy – to tylko część skutków, na jakie jesteśmy narażone w przypadku, gdy czujemy się ofiarą działań mobbingowych. Jak trafnie rozpoznać to zjawisko i jak z nim walczyć – pytamy prawnika.
Co oznacza mobbing w sensie prawnym?
Słowo mobbing pochodzi z języka angielskiego od słowa
mob, które oznacza tłum, natłok, bandę oraz napastowanie i obleganie. Choć to negatywne zjawisko może pojawić się w różnych miejscach pracy, i to niezależnie od branży, w jakiej pracujemy, to dobrze pamiętać o tym, że chroni nas przed nim prawo. Dlatego warto zdobyć wiedzę pozwalającą na odpowiednie rozpoznanie i obronę przed mobbingiem.
Możemy się odnieść do art. 943 Kodeksu pracy, który wyjaśnia, że w sensie prawnym mobbingiem są działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, które polegają na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników. Należy jednak pamiętać, że aby można było mówić o mobbingu, oceniane działania muszą być skumulowane, uporczywe oraz długotrwałe.
Czy to już mobbing?
Jak zatem ustalić, czy działania, które działają destrukcyjnie na naszą pracę i rozwój zawodowy, to już mobbing? Nie jesteśmy w stanie precyzyjnie określić minimalnego okresu, w którym można już mówić o mobbingu. Długotrwałość tych działań zależy od konkretnego przypadku. I tak, przykładem mobbingu może być sytuacja, gdy od dłuższego czasu jesteśmy poniżane przez współpracownika lub pracodawcę, na skutek czego czujemy się zastraszone, poniżone lub myślimy o zwolnieniu się z pracy na skutek tej sytuacji.
Z mobbingiem mamy do czynienia w sytuacji, gdy działania lub zachowania skierowane przeciwko nam wywołują skutek w postaci naszej zaniżonej oceny przydatności zawodowej, albo zmierzają do poniżenia lub ośmieszenia, a także, gdy powodują, że jesteśmy odizolowane lub wyeliminowane z zespołu współpracowników.
Działania o charakterze mobbingowym naruszają prawnie chronione dobra osobiste, mogą mieć zatem różny charakter. Narażone może być nasze zdrowie, wolność, ale również cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek czy tajemnica korespondencji. Pamiętajmy, że adresatem mobbingu może być zarówno pracownik, jak i grupa pracowników, nie może jednak być nim pracodawca.
Podejmowanie działań
Nie jest łatwo dochodzić roszczeń wynikających z mobbingu, gdyż w procesie to właśnie na nas spoczywa udowodnienie, że wystąpiły wszystkie przesłanki świadczące o wystąpieniu tego zjawiska. W razie wystąpienia mobbingu możemy jednak rozwiązać umowę o pracę z winy pracodawcy, który w oświadczeniu o rozwiązaniu umowy taki powód powinien przedstawić na piśmie. W tej sytuacji należy nam się odszkodowanie nie niższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę.
Jeżeli mobbing wywołał u nas rozstrój zdrowia, możemy dochodzić zasądzenia od byłego pracodawcy odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Zadośćuczynienie może obejmować nie tylko doznaną krzywdę, tj. szkodę o charakterze niemajątkowym, ale również szkody majątkowe.
Warto pamiętać, że udowodnienie mobbingu oraz wystąpienia szkód majątkowych i moralnych może być dla nas niezwykle trudne i nieprzyjemne, dlatego dobrym wyjściem będzie zlecenie prowadzenia sprawy specjaliście z zakresu prawa pracy.
Więcej informacji na temat rozwoju kariery na: