Dla pszczół nadchodzi najtrudniejszy okres pod względem pokarmowym – środkowe i późne lato. Teraz kwitną lipy, zaraz zakwitnie gryka. Jednak od połowy lipca, gdy ludzie zaczną w pełni zbierać swoje plony, pszczoły nie będą miały wystarczająco dużo pożywienia. To czas, gdy pszczelarze muszą dokarmiać swoje owady. Dlatego właśnie teraz, w połowie czerwca, warto pomyśleć o pszczołach i zasadzić odpowiednie rośliny miododajne – takie, które będą kwitły w lipcu, przez cały sierpień, aż do jesieni. Wspomożemy w ten sposób nie tylko pszczoły, również te dziko żyjące, ale także inne owady zapylające.
Rośliny miododajne to rośliny zaliczane do roślin pożytkowych. Bogate są w nektar, używany przez pszczoły do produkcji miodu. Dostarczają więcej nektaru niż inne rośliny. Kwitną zwykle przez dłuższy okres lub nawet powtarzają kwitnienie. Charakteryzują się wonnymi, barwnymi kwiatami, które przyciągają owady zapylające. Co jeszcze wyróżnia rośliny miododajne? Przede wszystkim muszą mieć taką budowę kwiatów, aby pszczoły łatwo mogły pobrać nektar (rośliny o zbyt głębokich kielichach nie będą dla pszczół dostępne). Takimi roślinami są wszystkie astrowate, u których występują dwa rodzaje kwiatów: języczkowe i rurkowate. Nektar wytwarzany przez rośliny miododajne zwykle jest dość bogaty w cukier, co podnosi jego walory odżywcze.
Jeśli chcemy pomóc pszczołom, a jednocześnie wesprzeć niektóre gatunki roślin, czerwiec jest dobrym momentem, aby o tym pomyśleć i jeszcze coś zdziałać. Co prawda większość roślin miododajnych możemy posadzić już tylko w formie sadzonek, jednak jest jeszcze kilka gatunków, które nadają się do późnego wysiewu i zakwitną w połowie lub pod koniec sierpnia – czyli w samą porę.
Jeżówka purpurowa
Jeżówka purpurowa (Fot. iStock)
Bylina pochodzi z Ameryki Północnej i znana jest ze swoich walorów leczniczych. Kwitnie od lipca do października. Lubi miejsca słoneczne, ale dobrze też rośnie w półcieniu. Lepiej sadzić ją w ogrodzie (uzyskuje do 1 m wysokości), ale można też uprawiać na balkonie w dużych donicach.
Pysznogłówka ogrodowa
Pysznogłówka ogrodowa (Fot. iStock)
Ma podobne pochodzenie i wymagania jak jeżówka purpurowa. Można ją posadzić w donicy na balkonie. Kwitnie od końca czerwca do września. Lubi glebę żyzną i wilgotną, a ze względu na płytkie ukorzenienie trzeba ją podlewać w czasie suszy.
Lawenda
Lawenda (Fot. iStock)
Uprawiana w Polsce od wieków. Doskonała na balkon, taras lub do ogrodu skalnego. Odstrasza do pewnego stopnia komary, a przyciąga pszczoły i barwne motyle. Kwitnie od czerwca do października. Jeśli chcemy, aby kwitła obficie, musimy zapewnić jej słoneczne miejsce i odpowiednie podłoże – lekkie, wapienne, nie kwaśne.
Kocimiętka
Kocimiętka Mussina (Fot. iStock)
Kwitnie od czerwca do września. W zależności od gatunku pachnie ziołami, cytryną lub miętą. Woń odstrasza mrówki i mszyce. Pszczelarze korzystają z kilku gatunków kocimiętki (Faassena, żyłkowanej, właściwej, cytrynowej).
Przegorzan pospolity
Przegorzan pospolity (Fot. iStock)
Kwitnie w lipcu i sierpniu. Preferuje miejsca suche i słoneczne, bardziej ogrody niż balkony (osiąga wysokość do 1 metra). Najwięcej nektaru wydziela w temperaturze 25-30 st. C. Popularne są u nas 3 gatunki: przegorzan pospolity, kulisty i węgierski.
Barbula szara
Barbula szara (Fot. iStock)
Pochodzi z Japonii i należy do rodziny werbenowatych. Kwitnie bardzo późno: od sierpnia do października. Jest wysoce miododajna. Najlepiej rośnie w miejscach ciepłych i słonecznych. Nadaje się także na balkon.
Żmijowiec zwyczajny lub babkowaty
Żmijowiec zwyczajny (Fot. iStock)
Roślina mało wymagająca, łatwa w uprawie. Teraz jest już raczej pora na sadzonki, ale można pokusić się o późny wysiew, ponieważ żmijowiec kwitnie od czerwca do października. Ciekawostką jest to, że żmijowce mają w sobie substancje trujące. Wiele gatunków wykorzystywano niegdyś jako środki przeciwko ukąszeniom żmij – stąd ta nazwa.
Facelia błękitna
Facelia błękitna (Fot. iStock)
Facelię zasiewa się zwykle w marcu lub w kwietniu, lecz nawet teraz możliwy jest późny wysiew. Ziarenka sieje się na głębokość 1-2 cm i podlewa (najlepiej w miejscu nasłonecznionym). Facelię zasadzoną w doniczkach zaleca się przykryć substratem (warstwa 1-2 cm). Powinna wykiełkować po 1-2 tygodniach, a po około 5 tygodniach być już w pełnym rozkwicie. Facelia jest rośliną jednoroczną, polecaną też jako nawóz.
Gorczyca biała
Kwiaty gorczycy (Fot. iStock)
Ma niewielkie wymagania glebowe. Stanowi też doskonały nawóz (dostarcza dużo próchnicy i ogranicza zachwaszczenie). Można siać od teraz, razem z facelią błękitną (choć dla celów rolniczych podaje się termin w połowie sierpnia). Rośnie bardzo szybko. Nasiona sieje się na głębokość 1-2 cm.
Słonecznik zwyczajny
Słonecznik zwyczajny (Fot. iStock)
To ostatni moment na posadzenie słoneczników. Nasiona umieszcza się na głębokość 3 cm, najlepiej kilka nasion razem. Później zostawia się najmocniejszą sadzonkę. Można sadzić również w donicach. Uwielbia miejsca słoneczne. Słoneczników nie podlewamy obficie.
Kosmos siarkowy lub podwójnie pierzasty
Kosmos podwójnie pierzasty (Fot. iStock)
Kosmosy (inaczej onętki lub warszawianki) są proste w uprawie i dość odporne na szkodniki. Wysiewa się je do gruntu zwykle w połowie maja (na głębokość 1 cm), ale można też wysiać później. Zakwitają po 2 miesiącach od wysiewu. Najpiękniej prezentują się w dużych grupach.