Czy wiesz, że oddychanie może mieć wpływ na nasze zdrowie i samopoczucie? Dlaczego przywiązujemy dziś tak dużą wagę do świadomego oddychania, wyjaśnia Igor Kufayev*, ekspert w dziedzinie medytacji i świadomości.
Świadome oddychanie, skupiające uwagę na procesie oddychania, to praktyka, która istnieje od tysięcy lat i ma korzenie w różnych tradycjach duchowych i uzdrawiających.
W ostatnich latach nie tylko praktykujący jogę i medytację zwracają uwagę na oddech. Tak świadomy. Lekarze i biegacze również podkreślają znaczenie oddychania. Co więcej, gdy chcemy się wyciszyć lub zredukować poziom stresu – wiemy, że najlepszym lekarstwem jest skupienie się na oddechu.
Badania naukowe potwierdzają, że świadome oddychanie przynosi liczne korzyści fizyczne, psychiczne i emocjonalne. Na najbardziej podstawowym poziomie świadome oddychanie polega na zwracaniu uwagi na swój oddech i celowym dostosowywaniu go w celu osiągnięcia określonego rezultatu. Może to oznaczać spowolnienie oddechu w celu zmniejszenia niepokoju, głębsze oddychanie w celu zwiększenia dotlenienia i poziomu energii lub skupienie się na odczuwaniu oddechu w celu promowania uważności i świadomości chwili obecnej.
Istnieje wiele różnych technik, które można wykorzystać do regulowania naszego oddychania i zmniejszania poziomu stresu. Najbardziej godne uwagi pochodzą ze starożytnych Indii (poprzez traktaty o jodze i tantrze) i starożytnych Chinach (głównie poprzez Tai Chi i Qigong), gdzie w obu tych cywilizacjach ogromny poziom wglądu w sposób, w jaki oddychanie działa i wpływa na wszystkie aspekty naszego życia, doprowadziły do zgromadzenia głębokiej wiedzy. Z niej wynikają techniki, które obejmują oddychanie w określony sposób, a każda ma swoje unikalne zalety.
Jedną z najczęściej stosowanych technik oddychania w celu złagodzenia stresu jest głębokie oddychanie, które obejmuje powolne, głębokie wdychanie i powolne wydychanie. To skuteczny sposób na redukcję stresu, ponieważ poprzez regulację pracy nadnerczy pomaga zwolnić tętno i obniżyć ciśnienie krwi. A to z kolei obniża poziom kortyzolu, głównego hormonu stresu w organizmie, pomagając nam czuć się bardziej zrelaksowanym i spokojnym.
– Inną skuteczną techniką oddychania do tych celów jest oddychanie przeponowe. Polega na głębokim oddychaniu „do brzucha" jako dolnej części płuc, przy użyciu przepony – wyjaśnia Igor Kufayev. – Ten sposób jest szczególnie skuteczny w zmniejszaniu lęku i relaksacji, ponieważ angażuje przywspółczulny układ nerwowy, który jest odpowiedzialny za spowolnienie reakcji organizmu na stres.
Oddychanie naprzemiennymi nozdrzami to kolejna technika powszechnie stosowana w celu złagodzenia stresu. Obejmuje wdychanie przez jedno nozdrze i wydychanie przez drugie, naprzemiennie. Uważa się, że ta technika równoważy lewą i prawą półkulę mózgu, dając w efekcie poczucie spokoju i równowagi.
– Każda z tych technik ma swoje unikalne zalety i ważne jest, aby znaleźć tę, która działa najlepiej dla Ciebie – dodaje Kufayev. I podpowiada: – Włączając te techniki oddychania do swojej codziennej rutyny, możesz zmniejszyć stres, promować relaksację i poprawić ogólne samopoczucie.
Można powiedzieć, że oddychanie nie jest tym, co robimy, ale tym, czym jesteśmy. Oznacza to, że na poziomie naszej neurofizjologii to właśnie czyni nas ssakami jako gatunkiem, a na wyższym poziomie moglibyśmy mówić o oddechu w kategoriach świadomości w ciele.
– To połączenie między oddechem a świadomością sprawia, że jest to potężne terytorium do samopoznania, gdzie zwykłe zwrócenie naszej uwagi na oddychanie skutkuje większą samoświadomością, zapewniając w ten sposób sposoby na bardziej zrównoważone i harmonijne życie – stwierdza Kufayev.
Zasadniczo istnieją dwa główne sposoby pracy z oddechem. To znaczy aktywny i bierny. Droga aktywna obejmuje głębokie oddychanie i różne formy pranayamy, a droga bierna polega po prostu na zwróceniu uwagi na oddychanie w ramach praktyk kontemplacyjnych. Głębokie oddychanie może pomóc zmniejszyć stres i niepokój oraz poprawić ogólne samopoczucie. Z drugiej strony pranayama jest bardziej ustrukturyzowaną praktyką oddechową, która obejmuje określone techniki oddychania w celu osiągnięcia pożądanych rezultatów.
– Chociaż te praktyki mogą być korzystne, ważne jest, aby pamiętać, że jeśli chodzi o zaawansowane techniki świadomego oddychania, powinny być wykonywane pod okiem wykwalifikowanego instruktora – ostrzega Kufayev.
Niewłaściwie wykonywane techniki oddychania mogą prowadzić do hiperwentylacji, zawrotów głowy i innych negatywnych skutków.
Jedną z popularnych technik jest głębokie oddychanie brzuchem, znane również jako oddychanie przeponowe. Aby tego spróbować, znajdź wygodną pozycję siedzącą i połóż jedną rękę na brzuchu, a drugą na klatce piersiowej. Weź głęboki wdech przez nos, czując, jak twój brzuch rozszerza się, gdy wypełniasz płuca powietrzem. Przytrzymaj przez kilka sekund, a następnie wydychaj powoli przez usta, czując, jak twój brzuch opróżnia się, gdy wypuszczasz powietrze.
Jedną z najważniejszych rzeczy, o których należy pamiętać podczas ćwiczenia świadomego oddychania, jest bycie dla siebie delikatnym. Łatwo jest wpaść w pułapkę, próbując zrobić to „dobrze" lub popaść w frustrację, gdy twój umysł wędruje. – Piękno świadomego oddychania polega na tym, że jest to praktyka, a nie występ. „Za każdym razem, gdy wracasz do oddechu, wzmacniasz swoją zdolność koncentracji i bycia obecnym w tej chwili" – mówi Kufayev.
I sugeruje: jeśli dopiero zaczynasz świadome oddychanie, pomocne może być rozpoczęcie od zaledwie kilku minut dziennie i stopniowe wydłużanie czasu praktyki. Pomocne może być ustawienie timera lub skorzystanie z aplikacji do medytacji z przewodnikiem, która pomoże ci zachować koncentrację.
Oddychanie to coś, co robimy przez cały dzień, każdego dnia, ale poświęcając kilka chwil na ćwiczenie świadomego oddychania, możemy czerpać z niego wiele korzyści. Od zmniejszenia stresu i niepokoju po poprawę trawienia i wzmocnienie naszego układu odpornościowego, korzyści płynące ze świadomego oddychania są nieograniczone.
Weź więc głęboki oddech i już dziś rozpocznij swoją podróż ku lepszemu zdrowiu i samopoczuciu!
* Igor Kufayev, urodzony w Taszkiencie w Uzbekistanie. Studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu. Przygodę z rozwojem osobistym zaczynał od jogi, medytacji, a obecnie zajmuje się i wspiera rozwój duchowy osób na całym świecie. W dniach 26–28 maja w Warszawie, na zaproszenie ośrodka medytacyjno-rozwojowego Oddechowo.pl, poprowadzi pierwsze w tym roku warsztaty w Polsce.
Współpraca reklamowa