Gdy za oknem szaro, buro i ponuro, filiżanka gorącej, aromatycznej i, rzecz jasna, pobudzającej kawy wydaje się oczywistym wyborem. Okazuje się jednak, że mała czarna (a także ta z odrobiną mleka) może być jeszcze smaczniejsza, a nawet zdrowsza… Wystarczy dodać jedną (albo wszystkie) z tych 5 przypraw o dobroczynnych właściwościach, które z pewnością masz w swojej kuchni.
Nie będzie zaskoczeniem, że kawa jest jednym z najbardziej lubianych napojów na świecie (może jednak dziwić fakt, że to nie Włosi, a Skandynawowie spożywają jej najwięcej). Większość z nas nie wyobraża sobie bez niej dnia, a stwierdzenia w stylu „Nie mów do mnie przed pierwszą kawą” odzwierciedlają realia porannej rutyny wielu osób. Założę się też, że sporo z was czyta ten artykuł właśnie z filiżanką tego aromatycznego napoju w dłoni.
Kawę doceniamy przede wszystkim za to, że dostarcza nam energii i poprawia koncentrację – po jej wypiciu zwiększa się przepływ krwi w mózgu, przez co lepiej nam się myśli i łatwiej się skupić. Ponadto jest ona jednym z najbogatszych źródeł antyoksydantów (polifenoli i flawonoidów) w codziennej diecie. Substancje te pomagają neutralizować wolne rodniki, zmniejszając ryzyko chorób serca, nowotworów i przedwczesnego starzenia się.
„Nawet wino nie może się z nią równać. Kawa nie staje między naszym umysłem a rzeczywistością, nie narusza mechanizmu naszej wyobraźni, nie zawodzi naszych zmysłów. Pozostawia nam całkowitą niezależność, potęgując tylko wytrwałość w natężeniu myśli, która staje się lekka i nieskrępowana, rozpraszając znużenie ze wszystkim, co ono przynosi, jak apatia, nieufność w swoje siły, rozterki, zgryzoty z urojonych przeszkód i trudności” – pisał Jan Parandowski w „Alchemii słowa”.
Według badań, na których opiera się Katarzyna Błażejewska-Stuhr, dietetyczka kliniczna i psychodietetyczka, regularne picie 2–3 filiżanek kawy dziennie zmniejsza przedwczesną śmiertelność, w szczególności związaną z chorobami układu krążenia i przewodu pokarmowego. Długoterminowa badania pokazują zaś, że jej picie zmniejsza ryzyko zachorowania na Alzheimera i Parkinsona, jak również na nowotwory piersi, jajników, szyjki macicy czy endometrium.
„Umiarkowani kawosze mają lepszą odporność, uregulowany poziom cukru we krwi (obniżone ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2 i insulinooporności) oraz zdrowszą wątrobę!” – pisała Katarzyna Błażejewska-Stuhr na łamach naszego miesięcznika.
Dobroczynne właściwości zaś ma nie tylko kawa czarna, lecz także ta z dodatkiem mleka czy napojów roślinnych, co jest dobrą wiadomością dla tych, którzy od małej czarnej preferują latte czy cappuccino.
Czytaj także: Kawa – co na jej temat mówią dietetycy?
Wydawałoby się, że już lepiej być nie może. A jednak… Wystarczy, że do naszej ukochanej kawy dodamy przyprawy z kuchennej półki, które wzbogacą smak napoju, a także podniosą jego walory zdrowotne. Oto 5, które warto włączyć do kawowej rutyny, szczególnie w okresie jesienno-zimowym.
Cynamon
Na początek przyprawa, która doskonale komponuje się z kawą (szczególnie w chłodne dni!). Ma intensywny, lekko słodkawy smak, idealnie współgrający z gorzką kawą. Wystarczy dodać odrobinę cynamonu bezpośrednio do kawy lub spienić mleko ze szczyptą przyprawy, aby uzyskać kremową piankę o korzennym aromacie.
Jeśli chodzi o walory zdrowotne, badania wykazują, że cynamon może pomóc w obniżeniu poziomu cukru we krwi i poprawie wrażliwości na insulinę, a także ma właściwości przeciwzapalne (zawiera silne antyoksydanty), przeciwwirusowe i antybakteryjne. Ponadto cynamon, podobnie jak kawa, korzystnie wpływa na koncentrację i pamięć oraz redukuje zmęczenie i uczucie senności.
Imbir
Aromatyczna kawa w połączeniu z lekko ostrym imbirem stworzy rozgrzewający napój, który bez wątpienia doda ci energii. Możesz wsypać szczyptę mielonego imbiru do kawy lub zaparzyć kawałek świeżego imbiru razem z kawą. Warto również spróbować kawy z imbirem i miodem – to doskonałe połączenie na chłodne dni.
Imbir słynie przede wszystkim ze swoich właściwości rozgrzewających – pobudza krążenie krwi, co pomaga organizmowi utrzymać ciepło podczas mroźnych dni. Dodatkowo zaś działa jak naturalny środek przeciwzapalny i stymuluje produkcję soków żołądkowych, co poprawia trawienia i zmniejsza uczucie ciężkości po posiłkach.
Rano rekomendujemy go do kawy, wieczorem zaś – do pysznych naparów: 3 napary dla jesieniary.
Gałka muszkatołowa
Nutka pikanterii w filiżance kawy – czemu nie? Gałka muszkatołowa to przyprawa o intensywnym, lekko pikantnym aromacie, która doskonale komponuje się z kawą z mlekiem. Zobacz, jak można ją wykorzystać w domowej wersji dyniowej latte, która króluje jesienią: Pumpkin Spice Latte – jesień zamknięta w filiżance. Wypróbuj przepis na domową wersję aromatycznej dyniowej kawy.
Gałka muszkatołowa działa szczególnie na koncentrację i pamięć, dzięki temu, że stymuluje układ nerwowy. Z drugiej strony zaś pomoże nam złagodzić stres i napięcia. Przyprawa wspomaga też trawienie, zmniejsza wzdęcia i zapobiega problemom żołądkowym.
Kardamon
Kardamon to przyprawa o korzennym, lekko cytrusowym smaku, która nadaje kawie niepowtarzalny orientalny aromat. Jest szczególnie popularna w kuchni Bliskiego Wschodu, gdzie często dodaje się ją właśnie do kawy. Wsyp szczyptę mielonego kardamonu do małej czarnej lub zaparz ją z ziarnami kardamonu dla intensywniejszego smaku.
Kardamon znany jest ze swoich właściwości wspomagających trawienie – łagodzi dolegliwości żołądkowe, takie jak zgaga czy wzdęcia. Ponadto ma właściwości antybakteryjne oraz poprawia krążenie krwi.
Goździki
Goździki oznaczają intensywność smaku w połączeniu z właściwościami przeciwzapalnymi. Choć zazwyczaj wrzucamy je do herbaty, nic nie stoi na przeszkodzie, by tym razem dodać kilka goździków – mielonych lub całych – do porannej kawy. Ich korzenny aromat bez wątpienia nada kawie głęboki smak. Można też przygotować pobudzający napój z mieszanką przypraw: goździkami, cynamonem i kardamonem.
Goździki znane są ze swojego silnego działania przeciwzapalnego – zawierają bowiem eugenol, który działa przeciwbólowo i przeciwzapalnie. Przyprawa ta ma także właściwości antybakteryjne, które pomagają w zwalczaniu infekcji, jak również wspomaga procesy trawienne.