W Italii to już jest tradycja: Włosi wchodzą w Nowy Rok z brzuchami napełnionymi soczewicą. Symbolizuje ona dostatek i szczęście materialne.
Wiele źródeł, wyjaśniających, dlaczego je się soczewicę w Sylwestra, podaje podobną historię: zwyczaj wywodzi się od Rzymian, dla których była ona symbolem bogactwa. Jej soczewkowaty kształt, podobny do monety, miał przynosić dobrobyt. Zwyczajowo wkładano garść soczewicy do sakiewki, w której zwykle trzymano pieniądze pod koniec roku na znak szczęścia.
Z drugiej strony jednak, według Rzymian, soczewica, choć uważali ją za bardzo pożywną, była przeznaczona dla niższych klas populacji. Z tego powodu niektórzy badacze twierdzą, że zwyczaj ten jest jednak późniejszy i związany w szczególności z rozmiarem ziaren soczewicy: przy tej samej wadze było ich znacznie więcej niż w przypadku innych roślin strączkowych, dlatego zjadanie ich w pierwszy dzień roku miało pozwolić rodzinie zarobić taką samą liczbę monet.
Niezależnie od tego, czy zwyczaj wywodzi się od Rzymian (a tak się jednak powszechnie przyjmuje), czy ma swoje korzenie w późniejszych czasach, Włosi niezmiennie go kultywują i raczą się obficie soczewicą w Sylwestra oraz w Nowy Rok.
Tradycyjnie spożywa się soczewicę z nogą wieprzową - dużą kiełbasą gotowaną i pokrojoną (zampone albo cotechino). Może jednak być podawana solo (tym bardziej, że ten rodzaj mięsa nie zawsze będzie u nas łatwo dostępny).
Proponuję więc prosty przepis, stosowany przez wielu Włochów:
- 300 g soczewicy brązowej lub zielonej
- 3 łyżki oliwy
- ząbek czosnku
- pół ostrej papryczki
- gałązka rozmarynu lub kilka liści szałwi
- koncentrat pomidorowy
- sól do smaku
Wypłucz soczewicę pod bieżącą wodą, aby usunąć kurz i zanieczyszczenia. Jeśli to konieczne, pozwól jej moczyć się przez kilka godzin (zgodnie ze wskazówkami na opakowaniu) i odcedź.
Podgrzej w garnku trzy łyżki oliwy razem z ząbkiem obranego czosnku i połową papryczki ostrej (można je posiekać, co sprawi, że danie będzie nieco ostrzejsze). Soczewicę włóż do garnka z gałązką rozmarynu (albo liśćmi szałwii) i zalej dużą ilością wody (aż się przykryje). Gotuj przez ok. dwadzieścia minut. Następnie dodaj koncentrat pomidorowy rozpuszczony w szklance gorącej wody, dopraw solą.
Kontynuuj gotowanie przez około dziesięć minut, od czasu do czasu mieszając, aż woda zostanie prawie całkowicie wchłonięta.
Sprawdź czy soczewica jest dogotowana (różne ziarna mogą różnić się czasem gotowania).
Warto zaznaczyć, że istnieje wiele odmian przepisu na duszoną soczewicę, na przykład zamiast smażonego czosnku i rozmarynu można użyć „soffritto”, czyli cebulę, marchewkę i seler drobno pokrojone. Koncentrat można zastąpić szklanką sosu pomidorowego lub 3 - 4 dojrzałymi pomidorami, obranymi i pokrojonymi w kostkę.