1. Zwierciadlo.pl
  2. >
  3. Psychologia

Zablokowane emocje – jak wygląda praca z ciałem w nurcie Gestalt?

Ciało odzwierciedla zatrzymane procesy psychologiczne. Czasem przez lata tłumimy złość, smutek, gniew. (Fot. iStock)
Ciało odzwierciedla zatrzymane procesy psychologiczne. Czasem przez lata tłumimy złość, smutek, gniew. (Fot. iStock)
Praca z ciałem może okazać się dla nas przełomowa – zarówno przy problemach emocjonalnych, jak i napięciach fizycznych. Dlaczego jeszcze warto zajmować się ciałem? Jak wygląda ta praca z ciałem w psychoterapii, w nurcie Gestalt? – tłumaczą terapeutki: Izabela Osińska i Alicja Gruszka-Nowak.

Terapia ciałem – w jaki sposób współczesna psychologia „patrzy” na ciało?

Psychologia odnosi się do blokad lub napięć zapisanych w ciele w wyniku doświadczeń, które miały miejsce we wczesnym okresie życia. Nasze ciało reaguje już wtedy na kontakt z ważnymi osobami, tworząc napięcia utrudniające naturalny przepływ i rozwój. Blokujemy się w ten sposób, by nie dopuścić do pełnego odczuwania i przeżywania różnych emocji. W życiu ten system przetrwania stosujemy często nieświadomie, a dowiedzieć się o tym możemy, obserwując objawy – na przykład w postaci chronicznego bólu mięśni, chorób gardła, garbienia się, trudności w oddychaniu, chłodzie rąk i nóg.

Według jednego z prekursorów pracy z ciałem, amerykańskiego terapeuty Jamesa Kepnera, jeśli mówimy o wrażeniach cielesnych w trzeciej osobie, to odszczepiamy ciało od Ja, umniejszamy i osłabiamy siebie, tracąc kontakt z podstawą egzystencji i sprawczości. Nieuznawane aspekty Ja istnieją w nas poprzez powiązania z funkcjami i procesami ciała, ale ponieważ z różnych powodów nie możemy ich w pełni doświadczyć, to alienujemy się od danej części ciała i stajemy się wyłącznie Ja myślącym, rozszczepionym od Ja cielesnego, czującego.

Metody pracy z ciałem – jak wpływa na procesy psychiczne?

Ciało odzwierciedla zatrzymane procesy psychologiczne, zatem poprzez pracę z ciałem istnieje możliwość rozwoju wrażliwości czuciowej – odbudowania poczucia Ja cielesnego, włączenia ciała w obszar świadomości. To z kolei prowadzi do wewnętrznej integracji i poszerzenia możliwości samoregulacji, czyli dzięki terapii ciałem zaspokajamy nasze potrzeby i utrzymujemy równowagę w ciągle zmieniających się warunkach.

Zmiana na poziomie ciała wiąże się ze zmianą na poziomie psychicznym, zgodnie z założeniem, że w naszym ciele zawarte są nasza cała historia, osobowość i stan emocjonalny, a dzięki pracy z ciałem w psychoterapii odbywa się proces wewnętrznej integracji i uzdrowienia.

Gdy na przykład ktoś przez lata tłumi złość, ciało z tym współpracuje przez zaciskanie gardła, brzucha, szczęk, a może pięści. Nie czujemy złości, natomiast pojawiają się różne objawy z ciała. Dzięki terapii przez ciało mamy możliwość odblokowania agresji niezbędnej do życia jako ruchu, a także odblokowania energii, która pozwala działać. Pracując w obszarze gardła, osoba ma możliwość zmniejszania w nim napięcia, wyrażania tego, co długo było przez nią niesłyszane, a czasem istniało w wyobrażeniach i myślach. Dopiero taka praca z ciałem daje możliwość wyboru tego, co chcę wyrażać, a czego nie.

Praca z ciałem psychoterapii – nurt Gestalt

W podejściu Gestalt człowiek ujmowany jest holistycznie – każdy aspekt jego istnienia w świecie – emocje, cielesność, intelekt i budowanie relacji z otoczeniem – jest jednakowo ważny i stanowi obszar do eksploracji w trakcie procesu terapii. W Gestalt wszystko ma znaczenie – to psychoterapia poprzez „dotykanie”, kontakt z drugim człowiekiem. Praca z ciałem zaczyna się od spojrzenia, podania ręki, reakcji na siebie nawzajem. Zauważenie tych reakcji jest istotne, bo to doświadczenie ma znaczenie korektywne i leczące – tu i teraz mogę być z klientem i jego cierpieniem, które jest zapisane w ciele; mogę udzielić wsparcia, zaproponować, by przyjął inną pozycję lub podać koc i go okryć. Zwracam uwagę na sposób, w jaki oddycha i krok po kroku wspieram jego możliwości do wypuszczania zamkniętego powietrza lub wdychania większej jego ilości.

Gdy utkniemy w tym, co „cieleśnie niedostępne”, nie mamy wyboru, musimy postępować tak, jak się przyzwyczailiśmy – to determinuje nasze życie. Wystarczy, gdy, zgodnie z metodami pracy z ciałem, inaczej usiądziemy – lepiej osadzimy miednicę na krześle – naturalnie prostujemy kręgosłup i to wprowadza już inną perspektywę. Skorzystanie z oparcia pod głowę rozluźnia napięcie podstawy czaszki, a to ma wpływ na napięcie lub rozluźnienie gardła, szczęki, zmniejsza lub niweluje ból głowy. W podejściu Gestalt odbywa się to w kontakcie – terapeuta reaguje na to, co widzi. W ramach terapii pracy z ciałem nazywa to wspólnie z klientem i wykonuje, wydawałoby się, prosty gest, na przykład podaje poduszkę pod głowę. Za tym idą przeżycie i doświadczenie tego momentu, co w rezultacie zmniejsza cierpienie klienta.

Praca z ciałem jest zintegrowana z tym, co wnosi i przeżywa klient – to nie technika sama w sobie, lecz „dotykanie” drugiego człowieka w radości i cierpieniu. W wyniku takiej pracy z ciałem osoba ma możliwość zmiany sposobu cielesnej reakcji na otoczenie i nauczenie się nowego sposobu reakcji. Terapia z ciałem poszerza możliwości swoje i swojego ciała – a ono się zmienia.

Share on Facebook Send on Messenger Share by email
Autopromocja
Autopromocja

ZAMÓW

WYDANIE DRUKOWANE E-WYDANIE
  • Polecane
  • Popularne
  • Najnowsze