Odporność psychiczna to prawdziwy dar. Czym charakteryzują się ludzie, którzy go posiadają? Na czym tak naprawdę polega ich siła?
Towarzyscy i otwarci na kontakty z innymi. Potrafią zachować spokój i nie denerwować się w sytuacjach nieprzyjemnych czy nagłych, a także zachować umiejętność współzawodnictwa. Dzięki niższemu poziomowi lęku niż u innych osób, wierze w siebie i przekonaniu, że kontrolują własny los, są w stanie opierać się negatywnemu wpływowi innych osób, a także przeciwnościom losu. Tak w skrócie można opisać osoby o wysokiej odporności psychicznej.
Prof. Peter Clough i dr Doug Strycharczyk, autorzy książki „Odporność psychiczna. Strategie i narzędzia rozwoju”, wymieniają cztery filary odporności psychicznej, ujęte w tzw. modelu 4C. Pierwszy to wyzwanie (challenge), czyli postrzeganie życiowych wyzwań jako szansy; drugi – pewność siebie (confidence), oznaczającą wysoki poziom wiary w swoje możliwości; trzeci – zaangażowanie (commitment), czyli wytrwałość w realizowaniu zadań; czwarty – poczucie wpływu/kontrola (control), rozumiane jako przekonanie o tym, że mam wpływ na swój los.
Bardziej szczegółowo wygląda to następująco:
- łatwo się nudzą – szukają zmian
- na ochotnika zgłaszają się do uczestnictwa w różnych projektach
- lubią wyzwania
- dostrzegają pozytywy większości efektów swoich działań
- lubią podejmować się rzeczy dla nich nowych
- lubią zadawać pytania
- umiejętności innych są dla nich motywacją, by dążyć do tego samego poziomu
- krytyczne oceny traktują zawsze jako informacje zwrotne (ani pozytywne, ani negatywne)
- uczą się na swoich poprzednich doświadczeniach
- bronią swoich racji
- nie mają problemu z pracą w grupie
- lubią prosić o pomoc i wsparcie
- nie wstydzą się „wyjść przed szereg”
- ustanawiają wysokie standardy dla siebie i innych
- lubią być oceniani i testowani
- zdarza im się kończyć zadania przed czasem
- są skoncentrowani, sumienni i wytrwali
- lubią świętować sukcesy – zarówno swoje, jak i czyjeś
- nie odnoszą wszystkiego do siebie, potrafią odróżnić „mój problem” od „twojego problemu”
- zachowują spokój w obliczu kryzysu
- wierzą, że sami wykuwają własne szczęście
- potrafią kontrolować swoje emocje
- trudno ich sprowokować czy zirytować
- wierzą, że dadzą sobie radę
- potrafią określać priorytety, dobrze planować i zarządzać czasem
- używają pozytywnie nacechowanych słów
- czują, że mają w życiu wiele opcji
- pomyłki nie wytrącają ich z równowagi
- widzą raczej rozwiązania niż problemy
- są elastyczni i otwarci na innych