1. Zwierciadlo.pl
  2. >
  3. Psychologia

Zdrada i inne rodzaje kłamstwa w związku – co się za nimi kryje?

Twój partner i kłamstwo – toksyczny zestaw, który rzutuje na związek i dobrostan psychiczny. (fot. iStock)
Twój partner i kłamstwo – toksyczny zestaw, który rzutuje na związek i dobrostan psychiczny. (fot. iStock)
Zdarza się, że ten, kto kłamie, odtwarza lub przewalcza coś z przeszłości. Kłamiąc, zachowuje lojalność wobec historii rodzinnej. Będąc nielojalnym, pozostaje lojalny wobec siebie – tłumaczy Lisa Letessier, psycholożka, terapeutka, autorka książki „Kłamstwo w związku. Odejść czy zostać?” i jednocześnie zachęca: Rozszyfruj historię kłamstwa twojego partnera.

Potrzeba kłamstwa czy potrzeba ochrony?

Przy dążeniu do prawdy towarzyszy nam potrzeba przejrzystości. Czy kłamstwo wyrażałoby zatem potrzebę nieprzejrzystości? Czy partner buduje słowny pancerz z fałszywych informacji, żeby nie dało się go przeniknąć?

Niektórzy łgarze twierdzą, że wstyd odczuwany w związku z kłamstwem jest ostatecznie mniejszy niż wstyd, jaki odczuliby, gdyby druga strona odkryła, jacy są naprawdę. Takie osoby noszą w sobie schemat wadliwości/ wstydu.

Być może w dzieciństwie rodzice często krytykowali je w sposób destruktywny. Czuły się odrzucone, nie „dość dobre”, żeby zasłużyć na miłość bliskich. Otoczenie rodzinne poniżało je lub dewaluowało, krytykując ich osobowość, wygląd, zachowanie, a nawet myśli czy emocje. Czuły one rozczarowanie rodziców, bo nie były dziećmi, jakie rodzice chcieliby mieć. Systematycznie przypisywano im odpowiedzialność za trudności w rodzinie, dając odczuć, że gdyby ich nie było albo gdyby nie zachowywały się w określony sposób, rodzinie byłoby łatwiej. Zawsze były porównywane do rodzeństwa na swoją niekorzyść.

Jeśli twój partner nosi schemat wadliwości/ wstydu, być może charakterystyczne są dla niego następujące cechy:

– wyraźnie uważa, że nikt nie mógłby go pokochać, jeśli pozwoliłby sobie na bycie sobą i pokazanie swoich wad;

– uważa, że nie zasługuje na szacunek i miłość innych ludzi;

– cierpi na syndrom oszusta i wrażenie oszukiwania ludzi na temat tego, kim naprawdę jest;

– czuje się miernotą;

– albo wciąż umniejsza swoją wartość, albo jest wyjątkowo krytyczny w stosunku do innych;

– nigdy naprawdę nie angażuje się w relację;

– nie mówi o sobie albo tylko bardzo powierzchownie;

– czuje się dobrze jedynie w niezobowiązujących relacjach, w których inni nie starają się go dogłębnie poznać;

– może stać się katem i gardzić partnerem, wykorzystywać go i lekceważyć;

– nie znosi krytyki i reaguje na nią bardzo silnie, nawet jeśli jest ona konstruktywna (albo przyjmuje ją jako prawdę ostateczną).

Ważne, abyś zrozumiała, że jeśli twój partner nosi schemat wadliwości, nie możesz go uzdrowić. Nie jesteś jego psychoterapeutą! To może stanowić wyjaśnienie, dlaczego on kłamie i ukrywa przed tobą różne rzeczy, ale to on musi to zrozumieć i pracować nad sobą; niwelowanie jego niedociągnięć i leczenie ran nie należy do ciebie.

Potrzeba kłamstwa czy potrzeba obwiniania?

Postawa kłamstwa może wynikać ze skomplikowanej historii rodzinnej, przekazania określonych wartości, bolesnego schematu wadliwości/ wstydu. Ale w innych przypadkach kłamca w mniej czy bardziej świadomy sposób naraża się na niebezpieczeństwo i konieczność poniesienia konsekwencji.

Niektóre osoby nieświadomie pragną odczuwać poczucie winy wywołane kłamstwem. Same starają się skrzywdzić, stawiając się w sytuacji, w której mogą zostać ukarane. Zarazem może być i tak, że kłamiąc, starają się ukarać inną osobę. Jak już rozumiesz, to osoby ze schematem samokarania.

Jeśli twój partner nosi taki schemat, być może jego rodzice mieli skłonność do bardzo częstego popadania w gniew, karania go lub wyzywania, gdy tylko zrobił jakiś błąd. Jego otoczenie chętnie obwiniało innych, kiedy coś nie wychodziło. Nauczył się, że każdy błąd zasługuje na karę lub surową naganę.

Jeśli wchodzi w rolę kata – możliwe, że twój partner jest nietolerancyjny lub niecierpliwy, pokazuje się jako osoba mściwa i nie uspokoi się, dopóki nie dokończy zemsty. Może to być typ moralizatora, któremu trudno przychodzi powątpiewać w to, co robi. Wydaje się bardzo twardy, mało empatyczny, a nawet pogardliwy. Jest niezwykle wymagający wobec samego siebie i innych.

Jeśli wchodzi w rolę ofiary – możliwe, że twój partner uważa się za złego człowieka, który zasługuje na karę. Zatem poszukuje sposobów, żeby się ukarać lub obwiniać siebie moralnie lub fizycznie.

W obu przypadkach twój partner będzie kłamał, żeby skrzywdzić ciebie albo siebie.

Adrenalina i lęk przed ujawnieniem

Wreszcie, są i kłamcy, których pociąga dreszczyk, jaki powoduje niebezpieczeństwo.

Jak już wiemy, niektóre osoby czują się w pełni komfortowo z tym, że kłamią. Kiedy to robią, doświadczają poczucia mocy i czują, że żyją. Przyjemność oszukiwania, a zwłaszcza adrenalina i „smak”, które rodzi strach przed zdemaskowaniem, są prawie jak sport! To dobre samopoczucie, jakie wywołuje kłamanie, może oczywiście wynikać z zaburzenia osobowości, niemniej wydaje się, że pozostali banalnie wykorzystują kłamstwo, żeby dodać trochę „życia” do swojej codzienności. Kiedy znudzenie rutyną, „to, co znane” reprezentowane przez partnera zaczyna tłamsić, emocje związane z kłamstwem są jak haust świeżego powietrza i doskonałe wyjście. Jednak może pocieszy cię to, co uważa Christophe André: „Jak kłamcy, mitomani, osoby perwersyjne, ukrywające, agresywne i inne, które tworzą problemy, mogą być szczęśliwe? Mogą odczuwać przyjemność, ulgę i satysfakcję, ale nie szczęście. Zawsze będzie im brakować poczucia pokoju ze światem” (André, 2015).

Nie będę wracać do wszystkich powodów, które prowadzą do kłamstwa. Ważne jest tylko to, żeby móc rozróżnić dwa typy powodów, które skłoniły do niego twojego partnera: głębokie i powierzchowne, jego własną historię i historię waszego związku, źródła i wyzwalacze.

Fragment pochodzi z książki „Kłamstwo w związku. Odejść czy zostać?”. - Jej autorka, Lisa Letessier, psycholożka i terapeutka, szeroko rozpatruje problem kłamstwa i zdrady. Udziela także praktycznych porad (ćwiczenia, medytacje): jak poczuć przebaczenie? jak okazać sobie współczucie? jak ukoić emocje? w jaki sposób komunikować problemy dzieciom i innym osobom?

Share on Facebook Send on Messenger Share by email
Autopromocja
Kłamstwo w związku
Autopromocja
Kłamstwo w związku Lisa Letessier Zobacz ofertę promocyjną
  • Polecane
  • Popularne
  • Najnowsze