1. Zwierciadlo.pl
  2. >
  3. REKLAMA

Osobowość myśląca czy odczuwająca? Sprawdź, jakim typem osobowości jesteś

Gdy słyszysz słowa: „Decyzja jest surowa, ale sprawiedliwa!”, prawdopodobnie masz do czynienia z człowiekiem o osobowości myślącej. Natomiast gdy usłyszysz osobę, która sugeruje: „Zrezygnujmy z kary”, będzie to zapewne człowiek o osobowości odczuwającej.

Jeden z czterech wymiarów teorii typów osobowości dotyczy sposobu, w jaki człowiek podejmuje decyzje. Czy kieruje się uczuciami, czy raczej rozsądkiem? C.G. Jung rozróżniał decyzje podejmowane „pod wpływem myślenia” i decyzje podejmowane „pod wpływem uczuć”, przy czym obydwie te drogi uznaje się za racjonalne.

Ludzie o osobowości odczuwającej są z reguły przyjaźni i ciepli. To takie osoby, o których często się mówi: miłe i sympatyczne. Natomiast ludzie o osobowości myślącej są raczej chłodni i rzeczowi. Osoby odczuwające oceniają wszystko, odwołując się do swoich osobistych wartości. Muszą żyć w harmonii z innymi, by czuć się komfortowo. Dla osób o osobowości myślącej na pierwszym planie znajdują się kwestie rzeczowe, ich przemyślenia są ukierunkowane na rozwiązanie i mają być użyteczne. Nie mają oczywiście nic przeciwko harmonii i wartościom międzyludzkim, ale w przypadku wątpliwości skupiają się raczej na rzeczowych aspektach danej sprawy. Przyglądają się światu z krytycznym dystansem.

Te odmienne postawy znajdują wyraz w całkowicie różnym stylu komunikowania się, co dość szybko może doprowadzić do spięć. Ten wymiar osobowości jako jedyny jest sprzężony z płcią: około 65 procent mężczyzn i 35 procent kobiet to ludzie o osobowości myślącej. Uprzedzając wyciąganie zbyt pochopnych wniosków – nie wszystkie kobiety mają osobowość odczuwającą, tak samo jak nie wszyscy mężczyźni charakteryzują się osobowością myślącą. Również tu obowiązuje zasada, że nikt nie jest wyłącznie myślący czy tylko odczuwający.

Jako że osoby odczuwające tak bardzo dążą do harmonii, najczęściej czynnie zabiegają o przyjazną i ciepłą atmosferę. Chętnie doceniają i podkreślają pozytywne aspekty spraw. Gdy przy powitaniu usłyszysz: „Świetnie wyglądasz!”, słowa te wypowie zapewne osoba odczuwająca. Ludzie o osobowości odczuwającej przywiązują dużo większą wagę do zdania innych niż ludzie o osobowości myślącej. Z tego względu mają większą wprawę w rozpoznawaniu i zaspokajaniu potrzeb innych ludzi. Są pomocni, życzliwie wysłuchują problemów innych i okazują im współczucie i zrozumienie.

Ludzie o osobowości myślącej są z natury rzeczowi. Oczywiście, gdy są potrzebni, również chętnie pomagają i wysłuchują innych, jednak osobiste, emocjonalne rozmowy nie należą do ich ulubionych. Osoba myśląca czuje się natomiast dobrze, gdy potrzebna jest jej praktyczna rada lub działanie przynoszące konkretne rozwiązania. Dużo bardziej komfortowe niż ciągnące się godzinami rozmowy o relacjach są dla osób myślących sprawy praktyczne, na przykład pomoc przyjacielowi w wypełnieniu deklaracji podatkowej, udzielenie porady dotyczącej zakupów czy praktycznej wskazówki, jak chronić się przed grypą.

Ponieważ ludzie o osobowości myślącej nie dążą za wszelką cenę do harmonii, są oszczędni w udzielaniu pochwał i prawieniu komplementów. Prędzej wysuną propozycję ulepszenia jakiejś kwestii, niż pokuszą się o pochwałę. W takiej sytuacji osoba odczuwająca nieraz czuje się urażona i nieakceptowana i sądzi, że jej rozmówca szuka dziury w całym. Ludzie o osobowości myślącej na stanowiskach kierowniczych zwykle nie czują wewnętrznej potrzeby udzielania pochwał swoim pracownikom, ponieważ sądzą, że wystarczającą pochwałą jest brak nagany. Utarło się jednak, że pochwała działa motywująco, dlatego większość osób myślących, która zarządza w pracy ludźmi, nauczyła się, „kierując się zdrowym rozsądkiem”, udzielać pochwał pracownikom.

Nikt nie jest wyłącznie myślący czy tylko odczuwający

Ludzie odczuwający żyją bardziej uczuciami. Lubią emocjonalne przeżycia i szukają takich doświadczeń. Potrafią łatwo się rozpłakać na filmie czy ślubie, czasem wystarczy nawet melancholijna piosenka w radiu. Ludzie myślący wolą zachować pewien dystans, zbyt duża bliskość i uczuciowość są dla nich nieprzyjemne i krępujące. Osoby odczuwające bardziej dają się ponieść uczuciom, dlatego mają więcej emocjonalnych wzlotów i upadków. Osoby myślące są bardziej stabilne emocjonalnie i zrównoważone, ale za to mniej uczuciowe. Człowiek o osobowości uczuciowej chętnie mówi o swoich emocjach (szczególnie gdy jest ekstrawertyczny) i często dokonuje oceny sytuacji, bazując na uczuciach. Osoba myśląca, z wyjątkiem gdy porusza bardzo osobiste tematy, zachowuje rzeczowy dystans. Odmienne podejście do emocji ma wyraźne odzwierciedlenie w języku tych dwóch typów osobowości:

Frieda, osoba odczuwająca, i Dirk, osoba myśląca, przeczytali ten sam kryminał. Ocena książki dokonana przez Dirka brzmi tak: historia jest bardzo wydumana i mało przekonująca. Główni bohaterowie są przedstawieni bardzo jednostronnie, zgodnie ze schematem dzielącym na dobre i złe charaktery, i są bardzo mało wiarygodni. Cała fabuła roi się od błędów logicznych i sprzeczności psychologicznych.

Ocena Friedy: ta lektura była stratą czasu. Denerwowało mnie czarno-białe przedstawienie bohaterów. Fabuła mogłaby być wciągająca, gdyby była zwyczajnie bardziej wiarygodna. Szczególnie drażniące są liczne sceny przemocy – czyste efekciarstwo. Nie polecam zatem tej książki.

Łatwo zauważyć, że Frieda w każdym zdaniu zawiera osobistą ocenę, podczas gdy Dirk w ani jednym punkcie nie odchodzi od płaszczyzny rzeczowej.

Osoby odczuwające najczęściej stronią od konfliktów, nie chcą nikogo urazić. Gdy kogoś krytykują, robią to dyplomatycznie i z wyczuciem. Jako że same są raczej wrażliwe, obchodzą się delikatnie również z innymi. Osoba myśląca jest raczej gruboskórna, nie ma oporów, by otwarcie wyrazić krytykę, i okazuje zaskoczenie, gdy osoba odczuwająca wrażliwie na tę krytykę reaguje.

Ludzie o osobowości odczuwającej i myślącej mają całkowicie przeciwne podejście do innych. Ci o osobowości odczuwającej najpierw szukają wspólnych cech i podobieństw z rozmówcą i dążą do akceptacji z jego strony. Dopiero gdy powstanie harmonijna płaszczyzna relacji, zaczynają przyglądać się różnicom. Natomiast osoba myśląca analizuje na wstępie, co dzieli ją z rozmówcą, na jakie tematy mają różne zdanie. Dopiero na kolejnym etapie szuka cech wspólnych i podobieństw.

Tu chciałabym wyraźnie zaznaczyć, że żaden z tych typów osobowości nie jest z gruntu lepszy czy gorszy. W zależności od sytuacji oba mają swoje mocne i słabe strony. Sposób podejmowania decyzji oparty na myśleniu jest korzystniejszy od opartego na uczuciach w przypadku konkretnych problemów i przy podejmowaniu czysto merytorycznych decyzji, jak na przykład kupno samochodu. Decydowanie na podstawie uczuć jest zazwyczaj korzystniejsze, gdy w sytuację zaangażowani są inne osoby i gdy istnieje potrzeba współpracy. Ludzie o obydwu typach osobowości mogą się od siebie nawzajem uczyć. Dla osoby odczuwającej bardzo pomocne może się okazać posłuchanie trzeźwych uwag osoby myślącej i uwzględnienie ich w swoich przemyśleniach opartych na uczuciach. Sugestia ta zabrzmi od razu wiarygodnie, gdy pomyślimy o rzeczowej decyzji, takiej jak wspomniane wcześniej kupno samochodu, kiedy to osoba odczuwająca ma skłonność do przeoczania ukrytych mankamentów auta lub zbyt mało uwagi poświęca finansowemu aspektowi zakupu, ponieważ uważa, że wybrany samochód do niej pasuje i podobają jej się jego kształt i kolor. Sięgnięcie po racjonalne argumenty może uchronić osobę odczuwającą przed rozczarowaniem także na znanym jej gruncie, czyli na płaszczyźnie relacji międzyludzkich – na przykład w sytuacji, gdy osoba taka z ogromną werwą angażuje się w pomoc komuś innemu, ale zaślepiona pozorną nieporadnością tego człowieka nie zauważa, że ma on skłonność do notorycznego wykorzystywania innych ludzi do własnych celów. Osoba myśląca potrafi tymczasem na chłodno przeanalizować dobre uczynki osoby odczuwającej i na przykład tak przedstawić wynik analizy: „Już tysiąc razy ratowałeś Jürgena z opresji, ale czy zauważyłeś kiedykolwiek, żeby rzeczywiście starał się zmienić swoje marne położenie?”.

Również odwrotnie: osobie myślącej dużą korzyść przyniesie uwzględnienie przemyśleń osoby odczuwającej, ponieważ może ona jej pomóc w odczuciu większej empatii, a tym samym ustrzec ją przed niepożądanymi nieporozumieniami z innymi ludźmi. Osobie myślącej może się przydarzyć, że snując teoretyczne rozważania, zbyt zaniedba czynnik ludzki. Przełożony będący człowiekiem o wyraźnie myślącej osobowości może dreptać w miejscu, ponieważ jego polecenia z niewiadomych przyczyn nie są wykonywane. Będzie bardzo zdziwiony, gdy osoba odczuwająca opowie mu o tlących się wśród jego pracowników konfliktach, których przełożony albo nie wziął pod uwagę, albo po prostu nie zauważył. „Rozdziel panią Jakobs i pana Schustera, oni nie potrafią ze sobą wytrzymać, a pani Jakobs powiedz w końcu kilka słów uznania…” – taką przykładowo radę osoby odczuwającej człowiek o osobowości myślącej powinien potraktować poważnie.

Na koniec warto dodać jeszcze parę słów na temat tych 35 procent kobiet o osobowości myślącej i 35 procentach mężczyzn o osobowości odczuwającej. Do skłonności do kierowania się myśleniem u tego typu kobiet dokłada się wpływ społeczny i uwarunkowania biologiczne. W mózgu kobiety, w przeciwieństwie do męskiego, jest więcej połączeń między prawą i lewą półkulą mózgową. Połączenia te w naturalny sposób powodują, że kobiety lepiej potrafią wyrażać emocje i włączać je do procesu myślenia. Ma to łagodzący wpływ na czysto „myślący” styl podejmowania decyzji. U kobiet o osobowości myślącej splata się ze sobą „męski” i „kobiecy” styl myślenia. Przy odwrotnych proporcjach dotyczy to również mężczyzn o osobowości odczuwającej. Istnieje zatem całkiem szeroki wachlarz „typów mieszanych”.

Krótka instrukcja obsługi, jak obchodzić się z osobami odczuwającymi

  • Pamiętaj, że osoba odczuwająca bardzo potrzebuje dwóch rzeczy: uznania i harmonii. Bezosobowe, chłodne zachowanie wywoła u niej dyskomfort. Będzie odbierać cię jako oschłego i zastanawiać się, czy coś zrobiła nie tak lub czy jej nie lubisz. W najlepszym razie uzna cię za szorstkiego, a w najgorszym – za niesympatycznego. Warto dodać, że do osoby odczuwającej bardzo łatwo jest dotrzeć. Zachowuj się w stosunku do niej po prostu trochę bardziej przyjaźnie, niż leży to w twojej naturze. Na początku będziesz musiał się nad tym jeszcze świadomie zastanawiać – spróbuj częściej się do niej uśmiechnąć, wyrazić uznanie, spytaj ją o samopoczucie, zwracaj się do niej po imieniu. Będziesz zdziwiony, jak pozytywną reakcję wywołasz tymi drobnymi zmianami w zachowaniu, które potem szybko wejdą ci w krew.
  • Dla człowieka odczuwającego uczucia są bardzo ważne, i to zarówno jego własne, jak i innych. Nie oceniaj jego przemyśleń jako zbyt „łagodnych” lub „nierozsądnych”. Spróbuj spojrzeć na sytuację z jego punktu widzenia i wczuć się w niego.
  • Weź pod uwagę, że przemyślenia osoby odczuwającej nie są mniej racjonalne niż osoby myślącej. Człowiek o osobowości odczuwającej ma po prostu większą skłonność do dokładnego badania płaszczyzny relacji międzyludzkich, co może być złotym środkiem do znalezienia rozwiązania problemu.
  • À propos rozwiązywania problemów – osoby odczuwające często czują się tłumione i nierozumiane, gdy rozmówca zbyt prędko sugeruje racjonalne rozwiązania problemu. Powstrzymaj się od wynajdywania środków zaradczych, osoba odczuwająca wcale tego nie oczekuje (co jest najczęstszą przyczyną nieporozumień między mężczyznami i kobietami). Człowiek odczuwający chce, byś zrozumiał problem, oczekuje, że go wysłuchasz i podążysz za jego myślami. Dopiero gdy powstanie ta płaszczyzna porozumienia, powinieneś przedstawić swoje zdanie na temat problemu i zaproponować możliwe wyjścia z sytuacji.
  • Gdy krytykujesz osobę odczuwającą, pamiętaj, że jest ona wrażliwa i szybko weźmie krytykę do siebie. Zastanów się najpierw, w jaki sposób możesz sformułować słowa krytyki, by były w oczach osoby odczuwającej akceptowalne. Jeśli urazisz taką osobę zbyt niedelikatnymi sformułowaniami, nie będzie już otwarta na twoje zdanie. Gdy na przykład masz ocenić pracę osoby odczuwającej, najpierw pochwal ją za to, co ci się podoba, a dopiero potem zaproponuj ulepszenia. W przeciwnym razie może zdarzyć się, że taki człowiek zamknie się na twoją krytykę, odrzucając ją jako niesprawiedliwą, a tym samym nieuzasadnioną.
  • W odwrotnych sytuacjach możesz spokojnie zachęcić osobę odczuwającą, by powiedziała otwarcie, co myśli. Ponieważ ludzie tacy unikają konfliktów, często nie mają odwagi jasno i wyraźnie ubrać w słowa swojego zdania.

Krótka instrukcja obsługi, jak obchodzić się z osobami myślącymi

  • Osoba myśląca kieruje się raczej rozumem i przygląda się sprawom z pewnym wewnętrznym dystansem. Jej sposób bycia jest uprzejmy i przyjazny, ale nie szczególnie serdeczny. Pomyśl o tym, że człowiek o osobowości myślące ma taki styl bycia, a nie jest to zachowanie skierowane przeciwko tobie. Zaakceptuj jego naturę i osobiste granice. Nie kieruj się ambicją „zdobycia” go, starając się być szczególnie czarującym i serdecznym. Może to doprowadzić u niego do reakcji obronnych. Ludzie tacy potrzebują pewnego dystansu, zbyt duża osobista bliskość i okazywanie uczuć są dla nich krępujące (w szczególności gdy są równocześnie introwertykami). Ktoś taki może odebrać cię również jako osobę pozbawioną oporów i natarczywą i/lub pomyśleć, że chcesz ją zmanipulować swoim urokliwym sposobem zachowania.
  • Osoba myśląca najczęściej w bezpośredni sposób i w jasnych słowach wyraża krytykę. Nie dąży usilnie do harmonii, a co za tym idzie, nie lubi owijać w bawełnę. Propozycja korekty łatwiej przechodzi jej przez gardło niż pochwała. Absolutnie nie chce nikogo w ten sposób urazić, wręcz przeciwnie, to jej styl oferowania pomocy. Wysuwając propozycję ulepszenia w danej kwestii i wyrażając krytykę, daje rozmówcy sygnał, że traktuje sprawę poważnie i podchodzi do niej konstruktywnie.
  • Wielu osobom myślącym z trudem przychodzi pochwała, ponieważ uważają, że zbyteczne jest wspominanie o sprawach, które są oczywiste. Dla takiej osoby byłoby to równie banalne co stwierdzenie: „Nico Rosberg jest świetnym kierowcą”. Ponadto nie chce sprawiać wrażenia, że pochwałami dąży do wkradania się w czyjeś łaski. Trudno jej nawet przyjąć kierowane do niej słowa uznania, odbiera je jako krępujące. Potraktuj jej krytykę poważnie, ale przyjmij ją ze spokojem.
  • Mocną stroną osób o osobowości myślącej jest umiejętność patrzenia na sprawy z dystansu. Pozwól sobie czasem na wyjście ze strefy uczuć. Spojrzenie na problem z innej perspektywy może być bardzo budujące.

Oczekiwanie, że osoba myśląca zrozumie dogłębnie uczucia innych, często jest nieuzasadnione. Sytuacje takie nieraz kończą się próbą sił, w której każda ze stron usiłuje obronić swój punkt widzenia.

  • Jeśli chcesz dogadać się z człowiekiem o osobowości myślącej, rozmawiaj w sposób rzeczowy. Na pierwszy plan wysuń problem, a nie relacje międzyludzkie czy osobiste wartości. Odwołaj się do jego rozumu, a nie do uczuć. Wysuwając argumenty, oprzyj się na zasadach, logicznych regułach, obiektywnych kryteriach, kategoriach i krytycznych analizach.
  • Osoba myśląca zachowuje zimną krew również w chwilach stresowych. Natomiast sytuacje nacechowane emocjonalnie i wybuchy uczuć wytrącają ją z równowagi.
  • Jeśli chcesz skrytykować osobę myślącą, powiedz jej jasno i wyraźnie, co masz na myśli. Delikatne aluzje i zawoalowane apele zignoruje, ponieważ nie jest tak wrażliwa jak ty. Ta niewrażliwa strona osoby myślącej należy notabene do jej pozytywnych cech. Osoby takie nie potrafią co prawda wczuć się za bardzo w innych, ale za to trudno je urazić, rzadko mają humory i są bardzo odporne.

Share on Facebook Send on Messenger Share by email
  • Polecane
  • Popularne
  • Najnowsze