Szukasz motywacji do działania? Użyj strategii! Najlepiej własnej. O tym, jak ją w sobie odkryć i rozwinąć, mówi Charles Faulkner, trener NLP.
Postanowiłem sobie ostatnio, że codziennie rano będę wykonywał serię ćwiczeń. Jak na razie udaje mi się to średnio raz na tydzień. Jak się lepiej zmotywować?
Nie sądzę, by problem tkwił w motywacji, bo pan ją ma, tyle że nie posiada pan strategii, która go do tego doprowadzi. Tę musi pan zdobyć.
W jaki sposób?
Na przykład pytając znajomego, który ćwiczy regularnie, jak mu się to udaje. Zazwyczaj w każdym ukrywa się taka strategia, choć nie zawsze ją rozumiemy lub o niej wiemy. Czasami problem nie leży w motywacji, tylko w narzuconym sobie ideale. Bo jeśli obiecał pan sobie ćwiczyć codziennie przez godzinę, ale udało się to panu tylko kilka razy i najczęściej kończyło się na 15 minutach – to jest pan niezadowolony, bo swoje dokonania konfrontuje z tym ideałem. Może warto zamienić te 60 minut na 15? Można też stosować coś, co nazywam „alternatywną walutą”, tzn. jeśli poćwiczę godzinę trzy razy w tygodniu, to coś sobie kupię.
Podobno skutki motywowania siebie z użyciem technik NLP potrafią być spektakularne…
Jeden z moich kolegów, Gerry, miał bardzo poważny wypadek – potrąciła go ciężarówka. Przez pewien czas walczono o jego życie. Kiedy się obudził ze śpiączki, okazało się, że czeka go roczna rehabilitacja. Przed wypadkiem biegał po 15 mil dziennie, a w szpitalu jeździł na wózku inwalidzkim, bo miał połamane nogi. Pytał różnych ludzi, jak im się udało przejść przez rehabilitację. Odpowiadali: „Myślałem o tym, co będę robić w przyszłości. Wyobrażałem sobie, że znowu biegam, bawię się z moim dziećmi i że to łączy się z moją rehabilitacją”. Wykorzystał tę strategię. Kolejna była związana z bólem, który towarzyszył rehabilitacji. Gerry postanowił, że przez każdą sesję bolesnych ćwiczeń będzie przechodził z myślą: „po zajęciach moje nogi będą silniejsze, będę mógł się lepiej poruszać”. Codziennie też odnotowywał postępy, np. „dziś zrobiłem trzy kroki, czyli o jeden więcej niż wczoraj”. Jeżdżąc na wózku inwalidzkim, wciąż wyobrażał sobie siebie sprzed wypadku, czyli mężczyznę-atletę. I takim ponownie chciał się stać.
I udało mu się?
Nawet w krótszym czasie niż założony przez lekarzy rok. Gerry pobił absolutny rekord w dochodzeniu do kondycji sprzed wypadku. Wszystko dlatego, że metodą prób i błędów znalazł technikę najbardziej odpowiednią dla siebie.
Powinniśmy robić jak on?
Tak – szukać własnej techniki i ją rozwijać. Jednych lepiej motywuje stymulacja otoczenia: alarm budzika, głośna muzyka, ostre światła..., innych coś wręcz przeciwnego, na przykład silne postanowienie. Niektórych bardziej nakręca myśl, co stanie się, jeśli coś zrobią, a drugich – co się wydarzy, jeśli właśnie czegoś nie zrobią. Nasi przodkowie w pierwszej kolejności rozwiązywali najpilniejszy problem, od którego bezpośrednio zależało ich przeżycie, a dopiero potem zabierali się za kolejne działania, np. najpierw uciekali przed tygrysem, a później zaczynali szukać czegoś do jedzenia. My, żyjący współcześnie, stale nosimy w sobie tę historię, a NLP pomaga ją rozpoznać i jej użyć. Bo zawsze odbieramy jakiś sygnał, pod wpływem którego coś robimy. Na przykład uprawianie sportu – są osoby, które chętniej ćwiczą w grupie lub z przyjacielem, wówczas inni są dla nich motorem napędowym. Kiedy rozpozna się w sobie te sygnały, można przejąć kontrolę nad własnymi nawykami, a to z kolei pozwala na ich skuteczne wykorzystywanie.
Próbował pan uczyć technik motywacyjnych osoby, które nie dają sobie rady w życiu, np. bezdomnych czy bezrobotnych?
Pracując kiedyś dla urzędu imigracyjnego w USA, prowadziłem szkolenia z kobietami z Azji – były bardzo spokojne, zamknięte w sobie, zdystansowane, mógłbyś pomyśleć: niezmotywowane do mówienia po angielsku. Jakże błędna była to opinia. Kiedy bowiem poprosiłem je, by pomogły członkom swoich rodzin wypełnić formularze rządowe, kobiety nagle zaczęły rozmawiać po angielsku, a nawet w tym języku kłócić się ze mną. „Nie wiedziałem, że mówicie po angielsku” – śmiałem się... Po prostu motywacja musi być ważna dla danej osoby.
Jeden z moich nauczycieli używa technik NLP podczas zajęć z dziećmi. Konkretnie: metody porównywania obecnych osiągnięć z wcześniejszymi. Kiedy młody człowiek widzi, że robi postępy, czuje sens działania i smak sukcesu. To motywuje go do rozwoju.
W swojej książce „NLP – nowa technika osiągania sukcesów” obiecuje pan zmieniać za pomocą technik NLP złe nawyki. Co zrobić, jeśli na przykład notorycznie spóźniam się na spotkania?
Tego nie nazwałbym złym nawykiem, ale jest nim na pewno palenie papierosów. Jeśli ktoś chciałby je rzucić, to najpierw poprosiłbym taką osobę, żeby wygodnie usiadła, np. w fotelu, odchyliła się nieco, wzięła głęboki wdech i spojrzała w przyszłość. Wydychając powietrze – niczym dym – może sobie wyobrażać pozytywne efekty, jakie osiągnie, jeśli przestanie palić. W NLP patrzymy na pozytywy zmian i uważamy, że cokolwiek ktoś robi w swoim życiu, to w jakimś stopniu może mu to służyć.
Według NLP nie istniałyby zatem złe nawyki?
Niepraktyczne jest myślenie o nich jako o „złych”. NLP traktuje nawyki niczym kotwicę – dobrze ją mieć, bo wiesz, gdzie jesteś. Problem pojawia się, kiedy nam nie służą. Na przykład ktoś codziennie po pracy relaksuje się drinkiem, a po pewnym czasie zauważa, że to jedyny sposób odprężenia. Pomagamy wyzwolić się z takiego myślenia i znaleźć inne sposoby osiągnięcia relaksu.
Wspomniał pan, że dzisiaj miał szczęście, bo się nie spóźnił na wywiad. Zamiast mówić o „szczęściu” mógłby pan pomyśleć: „jakiej strategii użyłem, żeby dotrzeć tym razem na czas?”. Czasami w tym „szczęściu” jest ukryta strategia.
Pana ojciec diametralnie zmienił kiedyś zawód – z menedżera branży marketingowej na nauczyciela w szkole średniej. Czy to jakoś wpłynęło na pana życiowe wybory?
Mój tata podjął tę decyzję, kiedy miałem piętnaście lat. Wówczas marzyłem, żeby w przyszłości mieć czerwonego Chevroleta Corvettę. Więc kiedy ojciec obwieścił, że będzie nauczycielem, moje marzenie o samochodzie zaczęło się oddalać.
Jego decyzję doceniłem tak naprawdę dopiero, kiedy sam zmieniłem zawód – zrezygnowałem z pracy dla rządu i zostałem konsultantem NLP. Wtedy zdałem sobie sprawę, że człowiek może zmienić swoją ścieżkę zawodową i robić w życiu to, co naprawdę chce, co go rozwija, daje satysfakcję... Sądzę, że każdy z nas, jeśli przyjrzy się tego typu momentom ze swojego życia, może znaleźć w nich ukryte „prezenty” dla siebie.
Charles Faulkner – certyfikowany trener NLP (NeuroLingwistyczne Programowanie), międzynarodowy konsultant, specjalizuje się w szkoleniu inwestorów giełdowych i instrumentów pochodnych. Współzałożyciel kilku firm, w tym szkoleniowych. Autor i współautor ośmiu książek nt. NLP, motywowania ludzi, zmiany osobowości oraz intuicji, m.in. „NLP – wykorzystaj potęgę programowania neurolingwistycznego”.
NeuroLingwistycze Programowanie, w skrócie NLP, to zbiór technik pracy nad sobą, opartych na modelu skutecznej komunikacji – metody łączącej wiedzę z zakresu psychologii, lingwistyki i zarządzania. Teoretycy NLP postrzegają umysł ludzki jako swoisty komputer, zapraszają do pracy nad jego „oprogramowaniem”. Zakładają możliwość programowania postaw wobec świata oraz stosowanie w codziennym życiu metod wzbogacania i eliminowania niechcianych zachowań. NLP to także zespół umiejętności pozwalających na budowanie indywidualnej motywacji, umiejętność wpływania na własne procesy emocjonalne i myślowe oraz wywieranie wpływu na innych. Ten model pracy z psychiką powstał we wczesnych latach siedemdziesiątych. Za jego twórców uważa się Richarda Bandlera, matematyka i terapeutę Gestalt, oraz Johna Grindera, profesora lingwistyki, którzy znaleźli powiązanie między procesami neurologicznymi, językiem i wzorcami ludzkich zachowań. Obecnie wykorzystuje się go w szkoleniach motywacji, rozwijania zdolności negocjacyjnych, a nawet umiejętności uwodzenia. Należy zaznaczyć, że w środowiskach naukowych techniki NLP spotykają się z krytyką, zarzutami o manipulację ludźmi czy koniunkturalizm.