Zastanawiasz się, czy masz toksyczną matkę? A może tylko trudno Wam się porozumieć. Nie jest łatwo ocenić, czy zachowanie rodzica jest szkodliwe, ale – zdaniem ekspertów – są znaki, na które należy zwrócić uwagę.
Kilka dni po tym, jak gimnastyczka Simone Biles zdobyła na Igrzyskach Olimpijskich w Paryżu trzy złote medale i jeden srebrny, napisała w aplikacji Threads: „Rodzice kupili mi torebkę Hermes. Nie wkurzajcie się na mnie, wkurzajcie się na swoich rodziców”. – Moi podarowali mi tylko problemy i traumę – zaczęli odpisywać jej w komentarzach internauci.
Z przeprowadzonego przez socjologa Karla Pillemara w 2020 roku badania wyszło, że aż co czwarty Amerykanin nie utrzymuje kontaktu ze swoją rodziną. To około 67 milionów ludzi! O wiele więcej zerwało kontakty z matką niż z ojcem. Jako powód podając jej toksyczne zachowania takie, jak brak empatii, nieszanowanie granic i bycie bardzo krytyczną lub wręcz złośliwą.
Co ciekawe, kiedy w ubiegłym roku naukowcy z Uniwersytetu Stanowego Ohio zapytali ponad tysiąc matek, które nie mają kontaktu z dziećmi o to, dlaczego ich dorosłe dzieci zerwały z nimi kontakt, prawie 80 proc. odpowiedziało, że winę ponosi osoba trzecia, np. drugi rodzic, krewny lub partner ich dziecka.
Narzekanie na toksycznych rodziców stało się viralowym hitem na TikToku – filmy na ten temat mają tam już kilka miliardów (!) wyświetleń. Co prawda wśród młodych ludzi panuje przekonanie, że jeśli relacja z rodzicem jest szkodliwa, to trzeba się z niej wydostać, ale ocenienie czy matka jest toksyczna nie jest wcale łatwe. Bliskie relacje z rodzicem oznaczają, że od czasu do czasu zdarza się trudny okres, więc nie od razu może być jasne, że mamy do czynienia z toksycznymi zachowaniami.
Jest toksyczna, jeśli… nie szanuje twoich granic
Pojawia się w twoim domu niezapowiedziana, a kiedy prosisz, by uprzedzała o swoim przyjściu, odpowiada urażona: „Rozumiem, że nie jestem tutaj mile widziana”. I grozi, że skoro tak, to już nigdy więcej nie będzie ci się narzucać. Nalega, żebyś rozstała się z chłopakiem, bo on jej się nie podoba. Wypytuje gdzie byłaś, z kim i po co. Każe ci się tłumaczyć dlaczego nie odbierałaś, kiedy dzwoniła albo wtrąca się w to, jak wychowujesz dzieci. Lekceważenie twojej przestrzeni osobistej, prawa do prywatności i wyborów oraz częste ingerowanie w twoje życie to zdecydowanie czerwona flaga.
Nie jest toksyczna, jeśli… konflikt nie trwa długo
Eksperci sugerują uważają, że ważnym wyznacznikiem w toksycznej relacji z rodzicem jest to, jak długo trwa konflikt. Jeśli jeśli kłótnia z matką to incydent, niczym wybój na prostej drodze, prawdopodobnie nie oznacza to, że jest ona toksyczna. Ale jeśli nieprzyjemne sytuacje zdarzają się na różnych polach albo walczycie ze sobą latami, wasza relacja nie jest zdrowa i być może warto poszukać profesjonalnej pomocy z zewnątrz.
Jest toksyczna, jeśli… ciągle cię krytykuje i obraża
Wszystko robisz źle, za mało zarabiasz, studia też skończyłaś nie takie? Jednorazowy, nietaktowny komentarz, za który mama później cię przeprasza nie oznacza, że jest toksyczna, ale jeśli nieustannie daje ci odczuć, że nie jesteś wystarczająco dobra, albo pozwala sobie na negatywne komentarze pod twoim adresem, można to uznać za toksyczne zachowanie. Tłumaczysz jej, że cię to rani, a ona nie zmienia swojego zachowania? Broni się, atakując: „A co Ty taka wrażliwa?! Już nic nie można powiedzieć?!” Być może potrzebuje profesjonalnej pomocy w zrozumieniu tego, jaki wpływ mają na ciebie jej słowa.
Nie jest toksyczna, jeśli… nie zgadzacie się tylko w jednej kwestii
Może chodzić o kwestie religijne, światopoglądowe, polityczne czy inne ważne tematy. Może to być także różnica zdań w drobnych sprawach, np. na temat tego, ile jedzenia przygotować na święta (ty uważasz, że co roku wszystkiego jest za dużo na stole i że nikt nie zje 12 potraw, a ona, że musi być zgodnie z tradycją). Jeśli nie zgadzacie się tylko w jednej kwestii, nie powinno cię to martwić.
Nie jest toksyczna, jeśli… raz na jakiś czas potrzebuje twojej pomocy
Wykonanie jakiś drobnych napraw w domu. Zrobienie większych zakupów, gdy sama nie może pójść do sklepu. Zawiezienie do lekarza, który przyjmuje na drugim końcu miasta. Jeśli matka raz na jakiś czas prosi cię o pomoc w drobnych rzeczach, nie powinno to stanowić dla ciebie problemu i nie oznacza, że rodzic jest toksyczny. Gorzej, gdy oczekuje, że będziesz się nią opiekować non stop albo regularnie naciska na ciebie, abyś robiła rzeczy, których nie chcesz robić i sprawia, że czujesz się winna, że ich nie robisz. Wtedy warto zacząć wyznaczać granice.
Jest toksyczna, jeśli… stresuje cię spędzanie z nią czasu
Bycie sam na sam z mamą to dla ciebie jak chodzenie po polu minowym? Nigdy nie wiesz kiedy urządzi ci scenę, wybuchnie lub czymś obrazie, dlatego jesteś nieustannie w stanie gotowości, by się bronić. Jeśli czujesz ścisk w żołądku na myśl o tym, że musisz się z nią spotkać lub porozmawiać z nią przez telefon, to nie jest dobry znak. To prawdopodobnie sygnał, że powinnaś zadbać o swoje samopoczucie i ograniczać z nią kontakty.
Jest toksyczna, jeśli… rywalizuje z tobą lub jest o ciebie zazdrosna
Miałaś kupić w cukierni ciasto na rodzinny obiad, a kiedy stawiasz je na stole, ona wyjmuje nagle swoje mówiąc, że upiekła je wczoraj, bo przecież domowe zawsze lepsze od kupionego? Kiedy po kilku latach pracy awansujesz gratuluje ci mówiąc, że najwyższa pora – ona awansowała już po pierwszym roku. Dziwi się, że masz trudności z zajściem w ciążę, bo jej szybko udało się zostać matką? Jeśli każdy twój sukces (lub porażkę) mama wykorzystuje do tego, by pokazać, że jest od ciebie lepsza, potraktuj to jako sygnał ostrzegawczy. Wspierający rodzic powinien dmuchać dziecku w skrzydła!