1. Zwierciadlo.pl
  2. >
  3. Psychologia

Agresywny partner – jak rozpoznać przemoc?

Mimo widocznego postępu w tym zakresie w naszej kulturze wciąż istnieje pewna doza przyzwolenia na przemoc, szczególnie wobec kobiet. (Fot. iStock)
Mimo widocznego postępu w tym zakresie w naszej kulturze wciąż istnieje pewna doza przyzwolenia na przemoc, szczególnie wobec kobiet. (Fot. iStock)
Mimo widocznego postępu w tym zakresie w naszej kulturze wciąż istnieje pewna doza przyzwolenia na przemoc, szczególnie wobec kobiet. Niewybredne żarty, protekcjonalne traktowanie, silną zazdrość i chęć kontroli traktuje się z przymrużeniem oka, a czasem nawet jako objawy miłości. Na co zwrócić uwagę i jak reagować?

„Mój partner jest jakiś taki dziwny, nerwowy chyba za bardzo. Nie wiem, co mam o tym myśleć” - mówi niepewnym głosem kobieta na swojej pierwszej konsultacji u psychologa. „Niby dobry jest, nie pije, nie bije, nie zdradza, ale jakoś tak źle się czuję – czy to ze mną jest coś nie tak? On pewnie ma rację, że przesadzam. Po prostu mu zależy”. Tego typu wątpliwości bardzo często pojawiają się w rozmowach na temat związków. Kobieta z biegiem czasu czuje się w relacji z partnerem coraz bardziej bezradna, wyizolowana, przygnębiona. Na pierwszy rzut oka związek wydaje się zwyczajny, taki jak wszystkie, a jednak codzienność z jakiegoś powodu zaczyna być coraz bardziej depresyjna, a większość uwagi skupia się tylko wokół partnera i zadowalania go. Warto w takim momencie przytomnie przyjrzeć się swojemu życiu i związkowi.

Pierwsze sygnały przemocy

Na co zwrócić uwagę? Pierwsze sygnały tego, że coś zmierza w niewłaściwą stronę, to właśnie zachowania i zwyczaje wciąż uważane niestety za normalne i niewinne. Na przykład partner w towarzystwie regularnie opowiada dowcipy o głupich kobietach. „A znacie ten kawał o blondynce?” – rzuca przy znajomych, a potem jeszcze dodaje z uśmiechem „Pamiętasz kochanie? Ty też tak zrobiłaś w zeszły piątek”. Zastanowić powinny powtarzające się nieprzyjemne docinki i komentarze dotyczące słabości, ograniczeń, wyglądu itd.

Kolejna typowa, a nawet promowana postawa to zazdrość. O ile aktywne zabieganie o partnerkę i porównywanie się z innymi mężczyznami jest naturalne, o tyle obrażanie się, awantury i próby izolacji od zwyczajnych kontaktów społecznych są już niepokojące. Czasami zaczyna się od uporczywie wracających podejrzeń, przytyków i pytań w stylu „A Ty co tam z nim robiłaś? Nie za często rozmawiasz z tym swoim kolegą?”. Następnym krokiem są często próby inwigilacji – sprawdzanie sms-ów, połączeń, włamywanie się na konta pocztowe i portale społecznościowe a potem zniechęcające komentowanie wszelkich rozmów i gestów.

Oczywiście zachowania te same w sobie przemocą jeszcze nie są, ale są na pewno przekroczeniem granic i wyrażają postawę wyższościową wobec kobiety. Wyczuwalne są już tendencje do traktowania partnerki jako własności, kogoś głupszego i całkowicie zależnego. Przemoc w rodzinie opiera się miedzy innymi na takich właśnie przekonaniach i zmierza w kierunku zdobycia władzy i kontroli nad drugą osobą. Przemoc prawie nigdy nie zaczyna się od uderzenia pięścią na pierwszej randce. Kiedy partner upiera się, że wie lepiej, co dla kobiety jest dobre i za wszelką cenę próbuje jej to wmówić, nie uwzględniając jej zdania, to na pewno przekracza granice szacunku i podmiotowego traktowania. Na pewno niepokojące jest też, gdy bywa impulsywny i wulgarny w czasie kłótni, potrafi obrażać i grozić (nawet nie wprost).

Warto więc reagować już na pierwsze sygnały, bo daje to szansę na szybsze przepracowanie wewnętrznych problemów i zbudowanie związku opartego na szacunku i miłości, ewentualnie pozwoli poszukać pomocy lub odejść, kiedy jeszcze nie doznało się ogromnej krzywdy.

Jak reagować?

Co więc robić? Po pierwsze rozmawiaj o tym na bieżąco z partnerem, ale też z zaufanymi osobami. Gdy partner daje wyraz wyższosciowej postawie – zapytaj go, czy naprawdę tak uważa? Może tak jest rzeczywiście, a może nigdy nie zastanawiał się nad tą kwestią i po prostu powtarza gimnazjalne dowcipy, a tym przypadku taka rozmowa może zwrócić jego uwagę na to, że, podtrzymując stereotypy, rani Ciebie, a w szerszej perspektywie przyczynia się do budowania kultury przemocy.

Otwarcie wyrażaj swoje reakcje emocjonalne na to, co on robi. Jeśli zrobiło Ci się przykro, powiedz o tym. Stań za sobą, wyraź uczucia i postaw granice. Jeżeli nie zgadzasz się na jakieś zachowanie wobec Ciebie, stanowczo to zakomunikuj, powiedz, czego oczekujesz. Można mieć nadzieję, że to również uwrażliwi partnera, zwiększy jego świadomość i pomoże mu zmienić postawę. Może być jednak tak, że zamiast oprzytomnieć stanie się bardziej agresywny i zacznie udowadniać, że nie masz racji, że Twoje emocje są głupie itd. Sytuacja może się zaostrzać, a jego zachowania mogą być coraz bardziej wrogie i zmierzające do spacyfikowania Twojej siły. Wtedy warto zastanowić się nad sensem takiej relacji. Dobrze jest skonsultować się ze specjalistą, poszukać wsparcia np. u psychologa. Istnieją także instytucje, które oferują bezpłatną pomoc i poradę w sprawach związanych z przemocą. Dzięki takim konsultacjom można zrozumieć więcej z tego co się dzieje w związku, znaleźć swój sposób na wyjście z tej trudnej sytuacji, a w bardziej niebezpiecznych momentach uzyskać wsparcie instytucjonalne.

Adam Chojnacki, psycholog, psychoterapeuta w Instytucie Psychologii Procesu. Pracuje w interwencji kryzysowej, prowadzi terapię dla osób doznających i stosujących przemoc oraz osób po traumie. Prowadzi prywatną praktykę psychoterapeutyczną i szkoleniową.

Share on Facebook Send on Messenger Share by email
Autopromocja
Autopromocja

ZAMÓW

WYDANIE DRUKOWANE E-WYDANIE
  • Polecane
  • Popularne
  • Najnowsze