Zwierciadło 01/2023

Życie Catherine Zety-Jones jest jak ziszczony amerykański sen: dziewczynka z walijskiego miasteczka wyjeżdża z domu, zdeterminowana wytańczyć sobie karierę na londyńskim West Endzie. I to robi. Po czym podbija Hollywood. Dostaje Oscara, znajduje miłość życia – i to samego Michaela Douglasa z wpływowego aktorskiego klanu – a potem żyje długo i szczęśliwie. Odrzuca jednak sugestie, że związek z Douglasem pomógł jej w karierze. – W zawieraniu znajomości w biznesie – oczywiście. Ale gdy przychodzi do ubiegania się o konkretne role, wszystko zaczyna się i kończy na twojej pozycji zawodowej i na tym, co potrafisz. Ile zarobił twój ostatni film? Czy umiesz zagrać w komedii tak samo dobrze, jak w dramacie kryminalnym? Czy możesz i chcesz zostawić rodzinę na kilka miesięcy i wyjechać na drugi koniec świata? Dziś każdą chwilę poświęca na rozwijanie swojej marki Casa Zeta-Jones – linii kosmetyków, wygodnych butów i ubrań sportowych, która docelowo ma objąć pełną kolekcję ubrań, jak również artykułów do urządzania i dekoracji wnętrz.

Najważniejsza jest pierwsza miłość? Życie pokazuje, że często to właśnie ta ostatnia daje poczucie prawdziwej bliskości i energię do życia. I o niej piszemy w Temacie miesiąca. Socjolożka Agata Romaniuk poświęciła późnym miłościom swoją ostatnią książkę pt. „Krótko i szczęśliwie”. Jeden z jej bohaterów, 80-letni Staszek, mówi: „Póki ktoś patrzy na nas z czułością, póty istniejemy”. Czułość i przyjaźń to wspólna cecha dojrzałych par. Obiecywali sobie: będziesz moją ostatnią miłością, aż do śmierci. A jak się ma osiemdziesiątkę, to koniec życia jest bardzo realną perspektywą. Dojrzali ludzie nie odkładają na później różnych przyjemności, podróży. Nie żyją przyszłością ani przeszłością, żyją tu i dzisiaj. Każdy dzień z nią, z nim, dzisiaj – to mój wygrany dzień. Młode związki są zawsze o przyszłości, o tym, że wybudujemy dom, będziemy mieli psa, znajdziemy lepszą pracę. Dla dojrzałych najważniejszy jest ich dobrostan, fizyczny, zdrowotny, wszelaki. Ten tu i teraz.

W „Gangu zielonej rękawiczki” zagrały trzy przyjaciółki. I złodziejki, które, żeby nie wpaść w ręce policji, ukrywają się w domu dla seniorów. Ten przełomowy w naszym kraju serial jest komedią oswajającą takie tematy jak upływ czasu, samotność, śmierć. Ale także siostrzeństwo czy uwalnianie się z więzów oczekiwań i opinii innych ludzi. O tych właśnie wątkach, z własnego doświadczenia, mówią Magdalena Kuta,  Małgorzata Potocka i Anna Romantowska.

Mam wpływ – to nowy cykl rozmów Remigiusza Grzeli. Jego bohaterami będą osoby, które mają odwagę, znajdują siłę i zmieniają świat. W pierwszej odsłonie – założycielka i prezeska Polskiej Akcji Humanitarnej. Janina Ochojska. Nie tylko organizowała pomoc społecznościom dotkniętym kryzysem, ale też przeobrażała naszą świadomość. Udowodniła, że ograniczenia są tylko pozorną barierą zmian.

Właśnie wydał płytę „Lata dwudzieste”. Jego koncert na Stadionie Narodowym wyprzedał się w kilka minut, a sam Dawid Podsiadło został trzecim najchętniej słuchanym artystą na świecie na Spotify. Mówi nam: „Zawsze wolałem być trochę z boku. To znaczy kiedy jestem wśród ludzi, to dbam o to, żeby wszyscy dobrze się bawili; nie robię tego na siłę, ale kiedy wyczuwam, że jest na to przestrzeń, to chętnie się w to angażuję, ale kiedy potem wracam do domu, to muszę pobyć sam, naładować się z powrotem energią. Lubię stan, kiedy jestem ze swoimi zajawkami. Lubię odwrócić telefon ekranem w dół, nie czytać powiadomień, nie odpowiadać na zaczepki świata. Potrzebuję momentów, kiedy nie mówię, tylko słucham. Generalnie mam dwa tryby: pierwszy to stonowany i spokojny tryb samotnika, w którym mogę długo wytrzymać, i drugi – towarzyski entuzjasta”.

Renata z Worka Kości. Autorka superpopularnych podcastów kryminalnych  i założycielka jednego z najbardziej oryginalnych miejsc w Warszawie. Od lat udowadnia, że zgłębianie mrocznej strony życia może prowadzić do pozytywnych wniosków. Mówi: „Im więcej zna się strasznych opowieści i makabrycznych historii, tym bardziej człowiek docenia, że ma spokój w życiu. Że dane mu było zdobyć wykształcenie czy mieć dzieciństwo bez tak wielkich traum, jakich doświadczyli ludzie, którzy przechodzą na złą stronę mocy. Częściej niż o zbrodniarzach, myślę jednak o ich ofiarach. O tym, że urodziły się tylko po to, żeby zginąć z ręki drugiego człowieka. Przeżyły 10, 20 czy 30 lat i ich życie zostało przerwane, bo ktoś miał taką fantazję czy potrzebę”.

Ruth Wilson znamy m.in. z serialu „Luther” i z popularnych „Mrocznych materii” (gra tam tajemniczą panią Coulter – uwaga, zaraz startuje trzeci sezon!). „O wiele bardziej interesujące niż czerń i biel są dla mnie niuanse – tłumaczy. – Bo to w szarościach kryje się prawda o nas. W bohaterkach negatywnych szukam światła, w pozytywnych – mroku. Zawsze staram się ustalić motywację danej postaci. Pani Coulter jest dla mnie totalnie fascynująca właśnie z tego powodu. Autor „Mrocznych materii” Philip Pullman nigdzie w trylogii nie pisze, dlaczego ona się właściwie tak zachowuje… A ja uwielbiam złożone postacie, silne kobiety, które są wrażliwe, mają duszę. Choć muszę przyznać, że moi rodzice ciągle mi powtarzają: „Zostaw już te mroczne role [śmiech]!”.

Tak się jakoś utarło, że małym dzieckiem zajmuje się matka. Ojciec najwyżej „pomaga”. Psychoterapeuta Wojciech Eichelberger w naszym cyklu Rodzice na nowe czasy wini za to patriarchat: „Nic o tym nie wiadomo, żeby mężczyźni byli genetycznie niekompletni w tej sferze i mieli jakąś blokadę neuronalną czy charakterologiczną, która uniemożliwia im opiekowanie się dziećmi. Ich braki kompetencyjne w tej dziedzinie są wynikiem patriarchalnego dziedzictwa kulturowego, skrupulatnie od tysiącleci przekazywanego w obyczajach i zasadach systemów rodzinnych. Ale gdy się przyjrzymy coraz bardziej licznym ojcom, którzy zdołali uciec z obezwładniającego grawitacyjnego pola patriarchatu, to zobaczymy, że potrafią świetnie zajmować się dziećmi, a nawet bywają w tym lepsi od matek. Głównie dzięki temu, że łatwiej im idzie przestrzeganie owej świętej reguły, którą często przywołujemy w tym cyklu: 50 proc. troski i 50 proc. wymagań”.

Można różnić się we wszystkim – mieć inne poglądy polityczne, inne podejście do religii, inną wizję rodziny – i jednocześnie tworzyć udany związek? Zastanawia się nad tym Katarzyna Miller, psychoterapeutka i filozofka. „To naprawdę rzadka sytuacja być tak otwartym na różnorodność wartości i postaw. Bycie z kimś, kto wierzy w coś diametralnie innego, jest trudne dlatego, że w domu każdy z nas chce mieć rodzaj wyjątkowego wsparcia. Trzeba współbrzmieć ze sobą, by dom był źródłem mocy i odpoczynku”.

Czy mamy prawo do naszych kobiecych potrzeb seksualnych? Teoretycznie tak, co to w ogóle za kwestia w XXI wieku. A jednak nie takie to proste. Bo właśnie kobiety oskarżane są o wywołanie… kryzysu męskości. Joanna Keszka, trenerka kreatywnego seksu często spotyka się z tym, że kobiety, które zwracają się do niej po pomoc, słyszą tę samą opowieść od wszystkich: i od specjalisty, i od rodziny, i z ambony. „To opowieść o tym, że jeśli spotyka je coś złego w seksie czy w ogóle w związku, to widocznie z nimi coś jest nie tak. Mają się więc ogarnąć. Poprawić. Żyjemy w konserwatywnym kraju. Patriarchalna machina mieli nas każdego dnia. Szczególnie w sferze seksualnej, bo seks to świetne narzędzie do sprawowania władzy i kontroli nad nami”.

Gośka Serafin przez lata z uśmiechem na twarzy miażdżyła ripostami polityków. Sprawiała wrażenie twardej, silnej i przekonanej o swojej wartości. W głębi skrywała ogromne cierpienie. Dziś mówi otwarcie: „Nazywam się Gośka Serafin i choruję na depresję”. W podcastach, które prowadzi, poszerza swoją i naszą wiedzę na temat schorzeń psychicznych. „Uważałam, że jestem słaba. Bałam się komukolwiek o tym powiedzieć, bo nie chciałam obarczać innych kalibrem swojego cierpienia. Moje myśli były bardzo czarne, chwilami wręcz ostateczne. Miałam poczucie, że nie da się opisać tego stanu słowami”. Prowadzi autorski program o zdrowiu psychicznym pt. „Farbowanie życia” na kanale Sekielscy.pl, pracuje także jako fryzjerka. W ramach projektu Zwierciadło Podcasty prowadzi podcast „W czułym zwierciadle”.

Emocje. Jak sobie z nimi radzić? Mówi o tym psychoterapeutka dr Agata Wytykowska-Kaczorek. Dlaczego w ogóle warto przyglądać się swoim odczuciom? „Emocje motywują nas do określonych zachowań. Jak jesteśmy smutni, podpowiadają nam, żebyśmy się wycofali. Mogę sobie uświadomić, co się ze mną dzieje, nazwać tę emocję i zrozumieć, czemu się tak poczułam, ale co ja z tym doświadczeniem zrobię, czy za nim pójdę, czy to wyrażę, czy może zacznę myśleć o swojej sytuacji z innej perspektywy, to już moja decyzja i na to właśnie mam wpływ”.

Bycie dziewczyną, młodą kobietą – choć dużo już o tym powiedzieliśmy, to ciągle jest ważny temat. „W zachodniej kulturze bycie młodą kobietą oznacza, że jesteś miła, zgodna i troszczysz się o potrzeby i pragnienia innych. Brak umiejętności mówienia „nie” przy jednoczesnej seksualizacji dziewczęcego ciała prowadzi często do niechcianych doświadczeń seksualnych i okrutnego traktowania przez rówieśników.  – uważa pisarka i eseistka Melissa Febos.

Poza tym:

• Fotoreportaż: Zamek Książ od kuchni
• Uroda: Moc drobnych przyjemności. Bo najlepsze rzeczy w życiu są za darmo!
• Zdrowie: Czym jest ruch naturalny?
• Kuchnia: Świąteczny śledzik w warszawskiej klubokawiarni Między Nami
• Moda: Drapieżna kobiecość, czyli zainspirowana modą lat 70. kolekcja Driesa Van Notena.
• Kobieta we wnętrzu: Małgorzata Bachanek, czyli – jak brzmi jej nick na Instagramie – Stara panna w kawalerce.

Zwierciadło dostępne również z dodatkami: kalendarzykiem na 2023 rok w pięciu wzorach do wyboru, kosmetykiem Duetus (do wyboru: peeling do twarzy lub maseczka lub krem na noc), kosmetykiem Orientana (do wyboru: trzy maseczki na bazie glinki lub olejek do biustu lub bogaty krem szafran lub hydrokuracja szafran lub punktowy koncentrat Kali Musli), dwoma kosmetykami (mix – różne zestawy do wyboru) a także z książką Wyd. Muza (różne tytuły do wyboru).

Felietony
32 Maciej Stuhr W krzywym Zwierciadle
34 Katarzyna Miller Kobiecy alfabet
36 Artur Andrus Szwagier Gierka
38 Szymon Majewski Psychofilowanie
90 Anna Janko Pisane na lustrze
124 Monika Sobień i Jacek Dubois Inni ludzie
308 Tomasz Jastrun Do poduszki
Na okładce
44 Nieustraszona Zeta-Jones
Temat miesiąca
52 Ostatnia miłość Nigdy nie jest za późno
Spotkania
60 Dawid Podsiało W roli głównej…
68 Magdalena Kuta, Małgorzata Potocka i Anna Romantowska Matki, wiedźmy i kochanki
76 Juliette Lewis Niepokorna
82 Renata Kuryłowicz Renata z Worka Kości
Życie wewnętrzne
92 Porozmawiajmy o seksie Przestańcie nas straszyć kobiecymi potrzebami
98 Rodzice na nowe czasy Dziecko otwiera ojcom serca
104 Co się dzieje z naszą miłością? Między nami różnice
108 Moja historia Gośka Serafin o depresji
114 POZNAJ SWOJE emocjE Emocjonalni, czyli dobrze poinformowani
Wokół nas
128 Fotoreportaż Książ od kuchni
140 Mam wpływ Moc drobnych gestów
146 SPOŁECZEŃSTWO W cieniu rozkwitających dziewcząt
150 Daleko i blisko Zew Północy
162 Ekologiczne rozmowy Szacunek dla świata
166 Eko? Logiczne!
Kultura
169 Dzieje się
172 Rozmowa Ruth Wilson
174 Seriale
176 Filmy
178 Książki
180 Muzyka
182 Sztuka Magdalena Abakanowicz
190 Książki pod choinkę
192 Nie przegapcie
Moda
196 Inspiracje Drapieżna kobiecość
204 Postać Królowa balu
210 Zoom Panna Migotka; Tysiąc i jedna noc
220 Aktualności
Uroda
224 Na co dzień Drobne przyjemności
232 Pod lupą Peptydy do dzieła!
236 Top 7
238 Nowości
242 Medycyna estetyczna Kwestia wyglądu
Zdrowie
248 Przygody ciała Ruszaj się. Naturalnie
254 Na talerzu Uwaga, nikiel!
Dom
256 Kobieta we wnętrzu Zbieram rzeczy ładne
Kuchnia
264 Przy stole Śledzik i przyjaciele
Inne
24 Zamiast wstępu
30 Listy
40 Istota rzeczy
291 Horoskop na 2023 rok
304 Horoskop na styczeń
306 Krzyżówka