Zdrowe i zadbane zęby to nie tylko kwestia estetyki, a nawet nie jedynie zdrowia jamy ustnej. Infekcje zębów i przyzębia mogą wywołać poważne choroby w całym organizmie. Zgodnie z nowym trendem o nazwie stomatologia holistyczna wielu z nich można by uniknąć dzięki naturalnej profilaktyce i odpowiedniej diecie.
Zęby to jedyna powierzchnia ciała, która samodzielnie nie eliminuje drobnoustrojów. Są to żywe i martwe bakterie, które w formie trwałego nalotu tworzą płytkę nazębną i swobodnie przemieszczają się po całym ciele. Wiele badań wskazuje, że choroby dziąseł i przyzębia podwyższają ryzyko chorób serca, w tym zawału, nawet o 70 proc., a ostatnio upatruje się w nich także przyczyn chorób nerek. Bakterie, które wywołują infekcje dziąseł, mogą też odpowiadać za nieprawidłową reakcję układu odpornościowego, która wywołuje obrzęk i ból, towarzyszące reumatoidalnemu zapaleniu stawów. Z kolei ubytki w uzębieniu przyspieszają pojawianie się zmarszczek i wiotczenie skóry, ponieważ usta i policzki tracą w ten sposób naturalne podparcie.
Nic dziwnego, że dbania o zęby uczymy się już od dziecka. Zwykle jednak najbardziej koncentrujemy się na higienie jamy ustnej. A to za mało… Według coraz bardziej popularnej holistycznej terapii kluczem do zdrowia zębów, a zarazem całego organizmu, jest bowiem odpowiednia dieta.
Jak twierdzi dr Timothy Gallagher, przewodniczący Stowarzyszenia Stomatologii Holistycznej w Sunnyvale w stanie Kalifornia, całe ciało jest nierozerwalnie połączone z jamą ustną. Przez nasz organizm przebiegają meridiany, kanały energetyczne i ścieżki biologiczne – nerwy, żyły, arterie – które łączą wszystkie elementy w jedną całość. „Zakończeniem meridianów są zęby, których kondycja przekłada się na stabilność gruczołów i narządów wewnętrznych z nią powiązanych. (...) Infekcja lub zapalenie jamy ustnej może doprowadzić do systemowego zapalenia całego ciała. Co więcej, na zdrowie zębów i otaczających je struktur wpływ mają również minerały, hormony i nasz układ odpornościowy” – pisze we wstępie do książki Ramiela Nagela, dziennikarza specjalizującego się w tematach zdrowotnych.
Nagel w swoich „Naturalnych metodach na zdrowe zęby” przywołuje m.in. wyniki badań przeprowadzonych przez dr. Melvina Page’a, który w latach 70. XX wieku, po trzech dekadach pracy i przebadaniu 40 tys. próbek krwi, uznał, że przyczyna próchnicy zębów i chorób dziąseł leży w zaburzenie równowagi wapnia i fosforu we krwi. Jego zdaniem odporność na próchnicę zyskujemy, gdy w 100 cm sześciennych krwi znajduje się 8,75 mg wapnia i 3,5 mg fosforu. Dodatkowym warunkiem jest odpowiedni poziom cukru, czyli 85 mg na 100 cm³ krwi. Gdy poziom ten wzrasta, kości tracą wapń i inne minerały, więc zęby słabną. Jeśli niedostatek fosforu utrzyma się przez kilka miesięcy, może dojść do całkowitego wyczerpania minerału w zębinie.
W swojej pracy Page ustalił również, że problemy z zębami są odpowiedzią na przewlekłe wahania poziomu cukru we krwi związane z nieprawidłową współpracą przysadki mózgowej z trzustką. Natomiast choroby dziąseł powiązane są z zanikiem produkcji hormonu wzrostu, a także zaburzeniami wydzielania testosteronu i estrogenu. Na stan zębów wpływa też praca tarczycy regulującej poziom wapnia we krwi.
Stomatologia holistyczna uważa, że dostarczając organizmowi odpowiednich składników odżywczych, pierwiastków i minerałów, możemy nie tylko zapobiegać chorobom zębów i dziąseł, ale też je leczyć. W diecie wzmacniającej zęby kluczowe jest unikanie cukrów naturalnych oraz wprowadzenie zdrowych tłuszczów. Przyswajanie fosforu i wapnia oraz praca hormonów zależy bowiem od rozpuszczalnej w tłuszczu wit. D; współpracuje z nią witamina A. Chorujemy na próchnicę, ponieważ w naszym pożywieniu brakuje tych witamin. By wyleczyć ubytki – przekonuje Ramiel Nagel – często wystarczy uzupełnić te niedostatki. Najlepszym źródłem wit. D oraz A będzie olej z wątroby dorsza oraz sfermentowany olej z wątroby płaszczki. Do diety warto też włączyć bogate w wit. D śledzie, kacze i kurze jaja, ostrygi, halibuta, sardynki, makrelę czy łososia. Wit. A znajdziemy natomiast we wszelkich wątróbkach, rybich głowach, węgorzu, kozich serach albo maśle klarowanym. Dieta dla zębów powinna również uwzględniać produkty probiotyczne: kefir, jogurt, kwaśne mleko, serwatkę i maślankę. Jeśli nie jemy nabiału, sięgajmy po owoce morza, brokuły, botwinę, orzechy, kalafiora, figi i oliwki. Wysoką zawartością wapnia mogą z kolei pochwalić się jarmuż, kapusta, liście gorczycy i rzepy, a także wodorosty morskie. Regenerację ubytków wspomagają także minerały śladowe: żelazo, miedź, witamina B12 i kwas foliowy, cynk, mangan oraz jod.
Jako składniki domowej pasty do zębów Ramiel Nagel poleca m.in.:
- zmielony cynamon lub anyż gwiaździsty – ma silne działanie antybakteryjne;
- węgiel aktywny – wybiela, jednak lepiej stosować go okresowo, ponieważ w dłuższym czasie może zniszczyć szkliwo;
- drobną sól himalajską lub morską – ułatwia ścieranie płytki nazębnej;
- suszoną szałwię lekarską lub koszyczki rumianku – odkażają;
- glinkę białą – pomaga przy krwawiących dziąsłach.
Jak się okazuje, do środków, które stosujemy, aby obniżyć poziom transmisji wirusa powodującego COVID-19, czyli odkażania rąk, zachowywania dystansu społecznego oraz noszenia maseczek zasłaniających usta i nos – powinno dołączyć płukanie ust. Badanie in vitro przeprowadzone na zlecenie Sunstar Inc. oraz Sunstar Suisse SA przez zewnętrzną organizację badawczą – QTEC Services z Tokio wykazało, że po 30 sekundach od zastosowania płyn do płukania jamy ustnej zawierający CPC (chlorek cetylopirydyniowy) zmniejsza miano wirusa SARS-CoV-2 o 99,9% dzięki zdolności rozrywania jego błon ochronnych. Wyniki testów Sunstar potwierdzają naukowcy z Wielkiej Brytanii i Singapuru. Wczesne wyniki u pacjentów z COVID-19 sugerują, że działanie płynu do płukania jamy ustnej z CPC może utrzymywać się do sześciu godzin.