1. Zwierciadlo.pl
  2. >
  3. REKLAMA

Paluch sztywny – przyczyny i sposoby leczenia

(Fot. iStock)
(Fot. iStock)
Paluch sztywny, znany także jako hallux rigidus, jest problemem, który dotyczy wielu osób. Poza tym, że uniemożliwia noszenie pewnych typów obuwia, może wywoływać znaczne dolegliwości bólowe, które zakłócają prawidłowe funkcjonowanie, takie jak schylanie się, wstawanie, a nawet chodzenie. Dowiedz się, w jaki sposób wygrać walkę z paluchem sztywnym i pożegnać się z bólem.

Czym jest paluch sztywny?

powstaje w wyniku zwyrodnienia zapalnego stawu. Dotyczy dużego palca u stopy, którego zgięcie grzbietowe staje się utrudnione. Schorzeniu często towarzyszy obrzęk i deformacja w okolicy stawu. Zniekształcenia są spowodowane tworzeniem się wyrośli kostnych przy głowie pierwszej kości śródstopia. Paluch sztywny jest przypadłością częściej występującą u mężczyzn, zwykle po 50 roku życia. Paluch sztywny bardzo często bywa mylony z paluchem koślawym, mimo że oba stany dotyczą jednego stawu, postępowanie w każdym przypadku jest zupełnie odmienne. Dolegliwości bólowe wynikające z pojawienia się sztywności palucha rosną w czasie. Wraz z progresją choroby maleje ruchomość w stawie i staje się on coraz bardziej sztywny.

Przyczyny powstawania palucha sztywnego

Do najczęstszych przyczyn pojawiania się sztywności palucha należą zaburzenia strukturalne w stopie, które mogą powodować zapalenie stawu w pobliżu pierwszego palca stopu i przerost błony maziowej. U podłoża schorzenia może leżeć uraz z przeszłości, zarówno pojedynczy, jak i liczne mikrourazy nabywane w trakcie życia. Nie bez znaczenia jest także budowa kości tworzącej staw – jeżeli głowa pierwszej kości śródstopia ma trójkątny kształt, ryzyko wystąpienia palucha sztywnego jest większe. Do stanów predysponujących do wystąpienia choroby należą także: opadające łuki, nadmierna rotacja wewnętrzna kostki, dna moczanowa, reumatoidalne zapalenie stawów. Osteofity, czyli wyrośla kostne, powstają wraz z postępem choroby.

Jakie są objawy palucha sztywnego?

Do najczęstszych objawów, mogących świadczyć o sztywności palucha, należą:

  • Ból i sztywność palucha – w zaawansowanym etapie choroby pojawia się także w spoczynku.
  • Obrzęk i zapalenie w okolicy stawu dużego palca.
  • Bóle w innych częściach układu ruchu, np. w odcinku lędźwiowym kręgosłupa i w biodrze, co wynika ze zmian w sposobie chodzenia, wymuszonych przez ból dużego palca.
  • Utykanie.
  • Problemy z noszeniem dobrze dopasowanego obuwia spowodowane tworzeniem się narośli kostnych. Zwykle pojawiają się na grzbietowej części stopy na wysokości pierwszego palca śródstopia, co utrudnia zginanie; ból jest znacznie nasilony, jeżeli chory nosi ciasne obuwie zwężane u nasady.

Możliwości leczenia palucha sztywnego

Schorzenie powinno zostać rozpoznane na możliwie najwcześniejszym etapie, ponieważ tym łatwiej będzie je leczyć. Jeżeli zauważysz u siebie jakikolwiek z wyżej wymienionych objawów, powinieneś niezwłocznie zgłosić się do lekarza. Podstawą do stwierdzenia zwyrodnień jest badanie manualne i wywiad z pacjentem. Wykonanie zdjęcia rentgenowskiego może pomóc w rozpoznaniu zapalenia stawów lub zwyrodnień kostnych.

Leczenie sztywności palucha można podzielić na zachowawcze i operacyjne. Do metod leczenia zachowawczego zalicza się:

  • terapię manualną,
  • laser,
  • falę uderzeniową,
  • ćwiczenia,
  • ciepłe kąpiele,
  • specjalistyczne wkładki do butów.

Jeżeli leczenie zachowawcze nie przynosi spodziewanych efektów, konieczne może okazać się leczenie operacyjne. O konieczności przeprowadzenia operacji decyduje lekarz – robi to na podstawie zaawansowania dolegliwości i stopnia aktywności pacjenta. Celem zabiegów jest usunięcie narośli kostnych, oczyszczenie i odciążenie stawu. Po operacji konieczna jest rehabilitacja – pomaga to powrócić pacjentowi do pełnej sprawności i odzyskać zakres ruchów.

Wyróżnia się następujące typy :

Dla mało zaawansowanych zmian:

  • cheilektomie – polegającą na usunięciu 25 proc. części pierwszej głowy śródstopia z naroślami, co powoduje zmniejszenie dolegliwości bólowych i zwiększenie ruchomości w stawie;
  • oczyszczenie stawu – podczas zabiegu usuwa się osteofity i przerośniętą błonę maziową. Tę metodę łączy się z innymi.

Dla zmian średniozaawansowanych:

  • osteotomię pierwszej kości śródstopia – zabieg ma na celu skrócić pierwszą kość śródstopia, co prowadzi do zmniejszenia bólu, zatrzymania postępu zmian zwyrodnieniowych, poprawy ruchomości i rozluźnienia stawu;
  • osteotomie paliczka podstawnego palucha – najczęściej wykonywana jest osteotomia Moeberga – podczas operacji wycina się kawałek kości z palucha, a następnie zgina się podstawę palucha.

Dla zmian zaawansowanych:

  • endoprotezoplastykę – zabieg polega na wymianie stawu na sztuczny;
  • implant Cartiva;
  • artrodeza (usztywnienie) stawu MTP I – ze stawu usuwa się pozostałości po chrząstce stawowej. W następnej kolejności łączy się paluch z pierwszą kością śródstopia – w miejscu wcześniejszego występowania stawu tworzy się zrost kostny. Ustępują dolegliwości bólowe, a pacjenci mogą wrócić do codziennej aktywności.
Share on Facebook Send on Messenger Share by email
  • Polecane
  • Popularne
  • Najnowsze