1. Zwierciadlo.pl
  2. >
  3. REKLAMA

Ból ucha u dzieci, czy można go lekceważyć?

Najczęstszą przyczyną bólu jest zapalenie ucha środkowego – następstwo infekcji górnych dróg oddechowych lub gardła. Towarzyszą mu gorączka i brak apetytu. Ból ucha nie zawsze wymaga zastosowania antybiotyku – w żadnym wypadku jednak nie wolno przerywać leczenia.

Zapalenie ucha to jedna z dość częstych dolegliwości wieku dziecięcego. Niestety, jest zarazem jedną z najbardziej nieprzyjemnych chorób - powoduje silny dyskomfort i uniemożliwia normalne funkcjonowanie dziecka. Wbrew twierdzeniom starszego pokolenia, winnym nie jest silny wiatr i brak czapki, lecz – najczęściej – nagromadzenie się bakterii w uchu środkowym.

Objawy zapalenie ucha u dzieci

Jednoznaczne zlokalizowanie przez dziecko bólu ucha możliwe jest dopiero od około 4. roku życia. Pulsacyjny ból ucha w środku, szumienie, poczucie zatkanego ucha, a nawet niedosłuch – to typowe objawy zapalenia ucha. Najczęściej towarzyszy im wysoka gorączka (powyżej 38°C), brak apetytu, niechęć do ssania, poczucie ogólnego rozbicia. Dziecko nie zawsze jest w stanie precyzyjnie wskazać źródło bólu – może mówić, że boli je buzia lub policzek. U młodszych niepokojące objawy można rozpoznać po ciągłym łapaniu się za ucho. Czasem pojawiają się wymioty, biegunka, a także ropny wysięk.

Niemowlęta i najmniejsze dzieci w żaden sposób nie zasygnalizują nam, że boli je ucho. Głównie dlatego, że w tym wieku ból jest znacznie bardziej ogólny. Diagnozę postawi lekarz po zbadaniu wnętrza ucha. Warto przy tym pamiętać, iż zapalenie ucha środkowego jest najczęstszą, ale nie jedyną przyczyną dolegliwości. Ból bez gorączki i innych objawów może wskazywać np. na ciało obce w przewodzie słuchowym lub uraz mechaniczny. Czasem pojawia się kłucie lub piszczenie w uchu. Niezależnie od objawów, zawsze wymagana jest interwencja lekarska.

Jakie są przyczyny bólu ucha u dzieci

Pierwotną przyczyną zapalenia ucha u dzieci jest budowa anatomiczna – szeroka i krótka trąbka Eustachiusza przebiega poziomo. W ten sposób łączy jamę bębenkową z gardłem, gdzie jej ujście jest otwarte. Wystarczy infekcja gardła, a nawet przedłużający się katar, by bakterie i wirusy z nosogardzieli przeniknęły do wnętrza ucha. U małych dzieci w grę wchodzi też niedostateczna umiejętność oczyszczania nosa lub silna niechęć do chusteczek czy aspiratorów. Czynnikiem sprzyjającym nawracającym zapaleniom ucha środkowego u dzieci jest przerost migdałków, przewlekłe zapalenie zatok, ospa wietrzna, odra, nieprawidłowość w budowie podniebienia, skłonność do alergii i narażenie na dym papierosowy.

Bezpośrednią przyczyną zapalenia ucha środkowego u dzieci są bakterie Streptococcus pneumoniae i Haemophilus influenzae. Te same drobnoustroje powodują m.in. zapalenie krtani i gardła. Zakażenie bakteryjne stwierdza się u 70% badanych dzieci. W pozostałych przypadkach winne są wirusy – przede wszystkim grypy i paragrypy, a także rhinowirusy i adenowirusy. Zakażenie powoduje wewnętrzny wysięk i obrzęk błony śluzowej trąbki słuchowej. Sączenie się wydzieliny na zewnątrz ucha świadczy o pęknięciu błony bębenkowej. W wyniku tych procesów drożność wnętrza ucha ulega upośledzeniu – pojawia się ból i problem ze słuchem.

Co na ból ucha u dziecka

Lekiem pierwszego rzutu w leczeniu zapalenia ucha u dziecka jest lek przeciwbólowy i przeciwgorączkowy. Lekarze najczęściej zalecają zastosowanie leku z ibuprofenem, ponieważ działa on także przeciwzapalnie. Silny ból ucha i wysoka gorączka u dziecka wymagają jak najszybszej konsultacji z pediatrą. Jeśli nasilenie dolegliwości jest umiarkowane, z wizytą u lekarza można wstrzymać się do następnego dnia, po podaniu leków przeciwbólowych. Zarówno na początku choroby, jak i w trakcie leczenia, można nieść dziecku ulgę domowymi sposobami.

Dobrą metodą na zmniejszenie dolegliwości bólowych jest rozgrzanie obolałego miejsca.

Na ból ucha pomogą:

  • Ciepłe okłady lub przyłożenie do ucha termoforu
  • Olejek kamforowy wcierany delikatnie w tylną część małżowiny usznej
  • Delikatny masaż ucha poprawi krążenie, jednak należy pamiętać, by nie powodował dodatkowych dolegliwości bólowych
  • Sok ze świeżo wyciśniętego czosnku – niewielką ilością można delikatnie posmarować wewnętrzną stronę małżowiny usznej (działa antyseptycznie)
  • Okład z cebuli – surowej lub gotowanej. Owijamy czystą ściereczką lub robimy kompres, który przykładamy do ucha
Należy jednak pamiętać, iż żaden domowy sposób nie zastąpi wizyty u lekarza. Bólu ucha nie wolno bagatelizować – nieleczony może doprowadzić do poważnych powikłań, włącznie z trwałym uszkodzeniem słuchu.

Jak leczyć ból ucha u dzieci

Podstawą diagnozowania dolegliwości ze strony ucha jest badanie otoskopowe. Pediatra lub laryngolog ocenia stopień zaawansowania choroby na podstawie wyglądu błony bębenkowej. Obecnie leczenie antybiotykiem stosowane jest wyłącznie w określonych przypadkach. U większości pacjentów bowiem skuteczna okazuje się metoda „czujnej obserwacji”. Polega ona na podawaniu dziecku ibuprofenu w regularnych odstępach czasu (co 8 godzin). Jeśli gorączka jest wysoka, pomiędzy dawkami można podawać paracetamol. W ciągu 24-48 godzin powinna nastąpić poprawa – stwierdza ją lekarz na podstawie otoskopii. Dopiero gdy leczenie środkami przeciwzapalnymi nie przynosi spodziewanego rezultatu, lekarz przepisuje antybiotyk.

Wskazaniem do antybiotykoterapii są także:

  • Wiek poniżej 6 miesięcy
  • Zespół Downa
  • Wysięk z ucha
  • Bardzo wysoka gorączka
  • Ostre obustronne zapalenie ucha środkowego
Niekiedy konieczne jest nacięcie błony bębenkowej. Zabieg zwany paracentezą daje ujście nagromadzonej wydzielinie, a małemu pacjentowi przynosi natychmiastową ulgę. Zabieg pozwala też na pobranie do badania materiału bakteriologicznego – uzyskane wyniki pozwalają na trafniejszą diagnozę i skuteczniejsze leczenie. Takie kompleksowe badanie można wykonać w - duża zaletą takiego leczenia jest możliwość szybkiej konsultacji otolaryngologicznej.

Ile trwa zapalenie ucha u dzieci

Nieleczone zapalenie ucha środkowego może trwać tygodnie, a nawet miesiące. Brak odpowiedniej reakcji może spowodować, że ból przemieni się w stan przewlekły. Bólu uszu nie wolno bagatelizować – może bowiem doprowadzić do zapalenia ucha wewnętrznego, niedosłuchu, zapalenia wyrostka sutkowego, a nawet porażenia obwodowego nerwu twarzowego.

Leczenie bólu ucha trwa około 3 tygodni. Jednak odpowiednie leki – przeciwbólowe lub antybiotyk – przyniosą dziecku ulgę w zasadzie natychmiast. Należy jednak pamiętać, by w żadnym wypadku nie przerywać leczenia na własną rękę. Może to doprowadzić nie tylko do nawrotu choroby, ale też do wzmożenia jej objawów. Po zakończeniu terapii lekarz wykonuje kontrolne badanie otoskopowe – sprawdza, czy w uchu nie zalega wydzielina i czy zasklepił się otwór w błonie bębenkowej.

Share on Facebook Send on Messenger Share by email
Autopromocja
Autopromocja

ZAMÓW

WYDANIE DRUKOWANE E-WYDANIE
  • Polecane
  • Popularne
  • Najnowsze