1. Zwierciadlo.pl
  2. >
  3. Zdrowie

Salmonella – objawy zatrucia i leczenie. Jak można się zarazić salmonellą?

Salmonella jest chorobą całoroczną, chociaż większość zachorowań występuje latem - pałeczki salmonelli uaktywniają się łatwiej w wyższej temperaturze. (fot. iStock)
Salmonella jest chorobą całoroczną, chociaż większość zachorowań występuje latem - pałeczki salmonelli uaktywniają się łatwiej w wyższej temperaturze. (fot. iStock)
Salmonella kojarzy nam się zwykle z rozmrożonymi lodami, koglem-moglem czy nieświeżym jedzeniem. Postrzegamy ją często jako chorobę, która zagraża nam głównie latem. Niestety, możemy zarazić się salmonellą o każdej porze roku. Co warto wiedzieć na jej temat? – wyjaśnia lek. Katarzyna Bukol-Krawczyk, specjalista medycyny rodzinnej Grupy LUX MED.

Jak można zarazić się salmonellą?
Zarażamy się poprzez spożycie produktów zakażonych pałeczkami salmonelli. Oczywiście jedna bakteria salmonelli nic nam nie zrobi. Musi być ich więcej. Tym bardziej, że kwas solny w żołądku potrafi zneutralizować salmonellę. Do zakażenia salmonellą u człowieka konieczna jest bardzo duża liczba bakterii (około 1 mln do 1 mld). Tylko w bardzo sprzyjających warunkach wystarczy niewiele (np. 50) pałeczek – a te sprzyjające warunki to organizm wyniszczony AIDS, chorobą nowotworową, czy niedożywiony.

Jakie produkty powodują zatrucie salmonellą?
Głównym źródłem zatrucia salmonellą są jajka i drób. Jeśli zakażone jajko trafi do całej linii produkcyjnej to mamy zbiorowe zatrucie salmonellą. Pałeczki salmonelli, które dostaną się do danej partii (np. deserów), bardzo szybko rozmnażają się w sprzyjających warunkach.

Salmonella może zarażać wiele gatunków zwierząt. W Polsce najczęściej nosicielami są kury. Pałeczki salmonelli mogą być więc nie tylko w jajkach czy kurzych odchodach, ale również w mięsie.

Produkty, poprzez które możemy zarazić się salmonellą, to nie tylko wymienione jajka i mięso. Zakażone mogą być: mączka kokosowa, mleko w proszku, drożdże piekarskie i barwniki naturalne (to jest akurat rzadkie źródło zakażeń).

Czyli powinniśmy myć jajka?
Jak najbardziej. Zmywamy wtedy bakterie z zewnątrz. Jeżeli nie umyjemy jajka, a kura ma w kale salmonellę, przenosimy pałeczki salmonelli do całego produktu.

W jakiej temperaturze ginie salmonella?
Przyjęte jest podgrzewanie produktów przez 15 minut w temperaturze 60 stopni C - czyli pasteryzacja, która ma nas zabezpieczyć przed zakażeniami pokarmowymi. Mówimy o temperaturze, w której ginie salmonella, ale większe znaczenie może mieć nawet czas, np. pałeczki salmonelli, jeśli są w jajku a nie tylko na skorupce, mogą przeżyć mimo gotowania jajek (w 100 st. C) przez 2-3 minuty.

Czyli jajka na miękko to zły pomysł?
Nie popadajmy w skrajności. Ja całe życie jem jajka na miękko. Trzeba zachować jednak ostrożność jeśli chcemy uniknąć zatrucia salmonellą. Staram się kupować jajka badane, z pewnego źródła. Unikam jajek niewiadomego pochodzenia. Jajka na surowo to też kiepski pomysł. Zawsze istnieje ryzyko zakażenia salmonellą.

Co z surowym mlekiem? Mamy teraz modę na świeże produkty…
Mleko rzadko bywa źródłem salmonelli. Powinniśmy je jednak przegotowywać lub pasteryzować. W mleku częściej występuje listeria – bakteria, która też powoduje zakażenia przewodu pokarmowego.

Jakie są objawy zatrucia salmonellą?
Mamy albo zwykłą biegunkę, albo biegunkę ze śluzem. Czasem zdarzają się biegunki z krwią. Zatrucie salmonellą rzadko daje takie objawy jak gorączka czy wymioty. Mogą występować wzdęcia, bóle brzucha. Ciężkie przebiegi obserwuje się u osób z defektami układu immunologicznego. Objawy u zdrowych ludzi zwykle trwają od 1 do 5 dni.

Kiedy możemy być pewni, że nasze objawy świadczą właśnie o zatruciu salmonellą?
Salmonellę najczęściej podejrzewamy, gdy mamy przedłużającą się infekcję biegunkową lub zaraziło się kilka osób w tym samym czasie. U większości osób zatrucie salmonellą rozwija się w ciągu 6. do 72. godzin. Do wykrycia salmonelli niezbędny jest posiew kału. Rzadko jednak robimy badania w kierunku salmonelli. Chyba, że ktoś ma ciężki przebieg i biegunka długo się utrzymuje. Zwykle takie zakażenia są wykrywane, gdy mamy całą grupę ludzi z objawami salmonelli (jedli obiad w tej samej restauracji, byli na wspólnych wakacjach). Wtedy zajmuje się tym sanepid.

Jak wygląda leczenie salmonelli?
Salmonellę leczy się objawowo, poprzez uzupełnianie elektrolitów, nawodnienie i zażywanie probiotyków. Przy leczeniu salmonelli ważna jest też lekkostrawna dieta (bez surowizny).

Podawanie antybiotyków przy salmonelli (jeśli nie jest to ciężki przebieg) może prowadzić do nosicielstwa. Bakteria chroni się przed działaniem antybiotyków wytwarzając specjalną osłonkę i przechodzi w formę przetrwalnikową. Stosując antybiotyk na własną rękę, przy zatruciu salmonellą, możemy bardziej sobie zaszkodzić i stać się nosicielami salmonelli.

Leczenie salmonelli antybiotykami stosuje się u pacjentów w ciężkim przebiegu choroby i głównie w warunkach szpitalnych.

Czyli zwykle przy zatruciu salmonellą stosujemy leczenie domowe?
Jeśli nie ma ciężkiego przebiegu to salmonella leczona jest w domu. Organizm sam się przed nią broni z udziałem bakterii jelitowych. Zdrowy organizm powinien sobie samodzielnie poradzić z salmonellą.

Czy salmonella jest zaraźliwa? Wiemy, że nie przenosi się drogą kropelkową.
Można jednak zarazić się przez brak higieny, gdy np. ktoś nie myje rąk po wyjściu z toalety. Chociaż salmonella sama w sobie nie jest specjalnie zaraźliwa często zdarza się, że rodzice zarażają się od małych dzieci, którym zmieniają pieluchy. Pamiętajmy, że bakterie muszą dostać się do naszego przewodu pokarmowego. Dlatego w branży gastronomicznej i w przemyśle spożywczym osoby są regularnie badane pod kątem nosicielstwa.

Salmonella w ciąży może stanowić poważne zagrożenie?
Jeśli prowadzi do odwodnienia organizmu, czy występuje w wersji z gorączką – może być wyniszczająca. Natomiast nie zagraża ciąży jako choroba. Tylko objawy mogą być wyniszczające.

Czy salmonella u dziecka wymaga zwykle hospitalizacji?
Dziecko szybciej niż dorosły się może odwodnić. Zwykle z tego właśnie powodu dzieci trafiają do szpitala, gdzie bada się je pod kątem biegunki i odwodnienia. Salmonella u dziecka częściej też powoduje gorączkę. Jednak dobrze nawadniane dziecko nie musi trafić do szpitala. Zakażenia bakteryjne gorzej znoszą nie tylko dzieci i pacjenci osłabieni innymi chorobami, ale również osoby starsze.

Share on Facebook Send on Messenger Share by email
Autopromocja
Autopromocja

ZAMÓW

WYDANIE DRUKOWANE E-WYDANIE
  • Polecane
  • Popularne
  • Najnowsze