Czasem jedyny ratunek dla chorych na nowotwory krwi to przeszczep szpiku. Najczęściej dawcą może być ktoś z najbliższej rodziny. A co, jeśli nie? Trzeba szukać dawcy niespokrewnionego. A tych jest ciągle za mało. Możesz pomóc. Możesz zostać jednym z nich. 13 października to Ogólnopolski Dzień Dawcy Szpiku.
Czy masz bliźniaka? Na to pytanie zdecydowana większość z nas odpowiada przecząco. Czy słusznie? Nie do końca. Bo możesz mieć bliźniaka genetycznego. Mieszkającego w tym samym mieście albo na drugim końcu świata. To osoba, której antygeny zgodności tkankowej są takie same, jak twoje. Tak, to rzadkie. Nawet bardzo. Prawdopodobieństwo, że ktoś taki gdzieś jest, to 1:20000. Czasem to nawet 1 do kilku milionów.
Oczywiście na co dzień nie ma dla nas znaczenia, czy taka osoba istnieje. Ale jeśli ty – albo ona – zachorujecie na nowotwór krwi, taka wiedza może być kluczowa. Bo przeszczep szpiku bywa jedyną metodą ratującą życie. A choroby krwi to wcale nie jest rzadkość. W Polsce co 40 minut, na świecie co 27 sekund ktoś dowiaduje się, że cierpi na białaczkę lub inny nowotwór krwi…
Dlatego tak ważne jest, żeby zarejestrować się w bazie potencjalnych dawców szpiku. Może się zdarzyć (i raczej tak właśnie będzie), że telefon nigdy nie zadzwoni, że nigdy nie dostaniesz wiadomości: twój szpik jest potrzebny. Jeśli jednak okaże się, że tak, masz szansę na uratowanie czyjegoś życia. Czy może być coś ważniejszego? Piękniejszego?
W dodatku cała sprawa nie wiąże się z ryzykiem. Wokół pobierania szpiku narosły rozmaite mity, warto więc się im przyjrzeć.
Największą obawą jest – według statystyk – to, że szpik „pobiera się z kręgosłupa”. Brzmi groźnie. Nie ma jednak nic wspólnego z prawdą. W większości przypadków krwiotwórcze komórki macierzyste pobiera się z krwi obwodowej za pomocą aferezy. Wygląda to tak, jakbyście po prostu oddawali krew, tyle że trwa to dłużej. W 15 procentach przypadków szpik pobiera się z talerza kości biodrowej w znieczuleniu ogólnym.
Dalej – boimy się bólu. Tyle że oddanie krwi przecież nie boli. Odczuwamy mały dyskomfort przy zakładaniu wenflonu i to wszystko.
Kolejny lęk: to zaszkodzi naszemu zdrowiu. Specjaliści odpowiadają zdecydowanie: nie zaszkodzi. Przed pobraniem Dawca przechodzi szczegółowe badania, sprawdzające, czy jest gotowy na tę procedurę – to jedno. Drugie – organizm człowieka ma ogromne zdolności regeneracyjne, krwiotwórcze komórki macierzyste mnożą się przez całe nasze życie, na pewno więc nam ich nie zabraknie. Jeśli pobranie odbywa się z talerza kości biodrowej, organizm regeneruje się całkowicie w ciągu 2–3 tygodni. A czym jest kilka tygodni w porównaniu z całym życiem naszego „bliźniaka”, życiem, które mamy szansę ocalić?
Potencjalnym Dawcą szpiku może zostać każdy między 18. a 55. rokiem życia. Jeśli chcesz pomóc, jesteś ogólnie zdrowy, a twój wskaźnik BMI nie przekracza 40, zgłoś się do Fundacji DKMS (to największy Ośrodek Dawców szpiku w Polsce). Rejestracja ze względu na pandemię odbywa się online.
Zamawiasz bezpłatny pakiet rejestracyjny, przyjdzie on do ciebie pocztą w ciągu tygodnia. Znajdziesz tam formularz i pałeczki do samodzielnego pobrania wymazu z wewnętrznej strony policzka. Odsyłasz – i to koniec całej procedury. Warto to zrobić.