Po jego sposobie wiązania Balzak rozpoznawał ponoć umysł mężczyzny… Ludwik XIV zwany „Królem Słońce” lubował się w tych z koronki, oczywiście tylko francuskiej, natomiast XIX- wieczni dandysi cenili sobie najbardziej te z motywem żyrafki. Poznajcie historię krawata!
Urodzony w Chorwacji
Krawat, będący do dnia dzisiejszego ważnym elementem mody męskiej, do powszechnego użytku wszedł w wieku XVII.
Już w starożytnym Rzymie legioniści w czasie upałów używali krawatopodobnej płóciennej chustki zwanej focale, którą moczyli w wodzie i okręcali dookoła szyi. I choć Włosi upierają się, że takie chustki - zwane przez nich w okresie renesansu cravata - są ich pomysłem, to jednak najbardziej popularna historyczna wersja mówi, że krawat narodził się na Bałkanach, a dokładnie w Chorwacji.
Pierwsi zaprezentować go mieli chorwaccy żołnierze, którzy walczyli w Wojnie Trzydziestoletniej (1618-48) po stronie Austrii i monarchii Habsburskiej. Cechą charakterystyczną chorwackich wojaków miały być pięknie wiązane na szyjach muślinowe lub lniane chustki, których końce były zebrane w rozetkę lub zdobione frędzlami i chwastami. Owe chusty miały bardzo spodobać się Francuzom, kiedy to w 1660 roku chorwaccy najemnicy w służbie cesarza Austrii przybyli nad Sekwanę. Ponieważ nosili je Chorwaci, Francuzi zaczęli nazywać je po prostu: croates (Chorwaci). Z czasem to słowo zostało przekształcone na: cravates i stąd nasz krawat.
Krawat w butonierce
Bruno Jasieński, w latach 20.XX wieku, w swoim słynnym futurystycznym wierszu pisał o bucie w butonierce - XVII-wieczni modnisie nosili w niej… krawaty. Taką modę nazywano à la Steinkerque. Legenda mówi, że w 1692 roku, w dniu bitwy pod Steinkerque, zaskoczeni atakiem oficerowie nie mieli czasu wiązać ich prawidłowo, więc po prostu owijali materię dookoła szyi, przekładając jej długie końce przez dziurkę od guzika. Taka moda szybko znalazła rzesze naśladowców nawet wśród pań, które udając się na polowanie właśnie w ten sposób motały swoje chusty.
W II połowie XVII wieku i w początkach wieku XVIII największą popularnością cieszyły się krawaty wykonywane z koronki francuskiej, np. z Valenciennes. W tym okresie były one dość długie i wiązane pod szyją, podczas gdy ich końce swobodnie układały się na koszuli. Nieco później ozdobny, koronkowy krawat przekształcił się w gładką, muślinową chustkę wiązaną na szyi, która zakrywała również kołnierz koszuli. Jej końce nie były jednak widoczne, ponieważ zasłaniał je plisowany i finezyjnie zdobiony żabot.
Piękny Brummell i jego krawaty
Krawat o formie kwadratu, czyli muślinowej chusty złożonej po przekątnej, owinięty wokół szyi i zawiązany na prosty węzeł bez kokardy, stał się modny pod sam koniec wieku XVIII. Ale tak naprawdę, największą furorę zaczął robić w wieku XIX. W tym okresie, w Londynie swoją karierę rozpoczął „ojciec” idei dandyzmu-George Bryan Brummell zwany „Beau”- czyli „Piękny”. Dla „Pięknego George`a” krawat był jednym z najważniejszych elementów ubioru męskiego. Dowodem na to, jak wielką wagę przykładano w tym okresie do wiązania krawatów, jest książka opublikowana w 1828 roku, a zatytułowana: „Sztuka wiązania krawata w szesnastu lekcjach”, napisana przez H. Le Blanc, choć niektórzy jej autorstwo przypisują samemu Honoriuszowi Balzakowi, który często mówił: „Rozum mężczyzny objawia się w jego umiejętności wiązania krawata”.
Z rajskim ptaszkiem lub żyrafką
Początkowo krawaty były białe lub czarne, jednak zaczęło się to zmieniać w latach 20.XIX wieku. Wówczas w modę wchodzą krawaty wielokolorowe o oryginalnych deseniach. W owym okresie, tj. gdy moda męska zaczęła stawać się bardziej zuniformizowana, krawat dawał panom niepowtarzalną szansę podkreślenia swej indywidualności.
W roku 1828 popularne czasopismo „Motyl” donosiło, że w tym sezonie najmodniejsze są krawaty kolorowe z motywem rajskiego ptaka lub żyrafy. Nosząc krawat pan musiał również wiedzieć jaki wypada założyć rano a jaki wieczorem, bo krawaty zmieniano kilka razy dziennie, podobnie jak inne części garderoby. I tak, rano można było założyć krawat madrasowy (to znaczy bawełniany z tkaniny w paski), po śniadaniu jedwabny w barwny rzucik, a wieczorem biały. Od 1820 roku krawaty wiązano również na specjalnych usztywnionych fiszbinem poduszkach. W wieku XIX ewolucji ulega forma krawata, stopniowo staje się on co raz węższy, by około 1870 roku zacząć przypominać te, które noszone są współcześnie.
Obecnie krawat dla wielu panów jest trochę niczym biustonosz dla sufrażystek. Niemniej, należy o nim pamiętać, zwłaszcza podczas oficjalnych spotkań.
I jeszcze jedno… krawat może dodać lub odjąć kilogramów oraz wdzięku, więc warto dobierać go rozsądnie. Jakby nie było… kropla bałkańskiej krwi w męskiej szafie, to jest to! ;)