Najlepsze polskie kryminały 2012

W tym roku po raz pierwszy organizowany jest także plebiscyt czytelników. Nazwiska laureatów zostaną ogłoszone 20 października podczas Międzynarodowego Festiwalu Kryminału. Oto finaliści tegorocznej edycji.

Mariusz Czubaj, "Kołysanka dla mordercy" (W.A.B., Warszawa 2011)

Jesień 2008 roku. W kanałach ciepłowniczych w Warszawie znaleziono kolejną ofiarę seryjnego zabójcy. Sprawca - nazwany przez policję Doktorem Śmierć - zabija bezdomnych zastrzykiem w serce, a następnie odcina denatom dłonie. Profiler Rudolf Heinz zostaje wysłany do stolicy, by pomóc w śledztwie. Okazuje się, że sprawa, nad którą przyjdzie mu pracować, łączy się także z tajemniczym zgonem znanego przedsiębiorcy. Wszystko wskazuje na to, że ta śmierć ma związek z wydarzeniami sprzed wielu lat, gdy biznesmen prowadził fabrykę zatrudniającą nielegalne imigrantki ze Wschodu. Profiler krąży w labiryncie podziemnego miasta, opanowanego przez kloszardów, i w plątaninie dyskretnych powiązań łączących ludzi interesu. W tle wydarzeń jak zły cień pojawi się pacjent szpitala psychiatrycznego na Śląsku, zwany Inkwizytorem, czyli morderca, który wiele lat temu omal nie pozbawił życia Rudolfa Heinza. Obaj mają ze sobą niewyrównane rachunki...

Wiktor Hagen, "Długi weekend" (W.A.B., Warszawa 2011)

Cała Polska przygotowuje się do długiego weekendu, wszyscy żyją zbliżającym się wyjazdem. Ale nie komisarz, który tym razem nigdzie się nie wybiera. Musi bowiem zostać z dziećmi, gdyż jego żona Paula wyjeżdża do Amsterdamu, by wziąć udział w szkoleniach i walczyć o atrakcyjną posadę. Tymczasem zostaje zamordowany znany działacz ekologiczny, a z Nemhauserem kontaktuje się dawna koleżanka ze studiów, obecnie żona wpływowego profesora archeologii, prowadzącego zagadkowe interesy. Sytuacja błyskawicznie się komplikuje, gdy profesor zostaje zamordowany we własnym domu... Komisarz Nemhauser będzie szukał odpowiedzi w czasie długiego weekendu, usiłując pogodzić to z opieką nad dziećmi i gotowaniem w restauracji.

Marek Harny, "W imię zasad" (Prószyński i S-ka, Warszawa 2011)

Niewielu jest ludzi, którzy mają odwagę postąpić jak należy...

Młoda działaczka lewicowa zostaje brutalnie zamordowana. Policja podejrzewa, że zabił ją seryjny morderca, który niedawno opuścił mury więzienia. Dziennikarz śledczy Adam Bukowski odkrywa jednak, że za zabójstwem może stać ktoś zupełnie inny. Wiele wskazuje na to, że przyczyną morderstwa mógł być… jego reportaż. Bukowski postanawia dowiedzieć się, dlaczego młoda aktywistka musiała zginąć i uruchamia lawinę tragicznych wydarzeń. Śledztwo, prowadzone wspólnie z seksowną aspirant Kuc, prowadzi do mafijnego bosa z Chicago. Na jaw wychodzą powiązania świata narkobiznesu i polityki. Dodatkowo okazuje się, że w sprawę wplątana jest córka Bukowskiego. Grozi jej śmiertelne niebezpieczeństwo i tylko ojciec, z którym od dawna jest skłócona, może ją uratować.

Katarzyna Kwiatkowska, "Zbrodnia w błękicie"  (Zysk i S-ka, Poznań 2011)

Młody podróżnik i detektyw hobbysta, Jan Morawski, przybywa w śnieżną zadymkę do pałacu w Tarnowicach. Pierwszy wspólny posiłek z gospodarzami i ich gośćmi ujawnia niespodziewane urazy, konflikty i żale. Ta podminowana atmosfera ma tragiczny finał. Następnego ranka w błękitnej sypialni pokojówka znajduje zwłoki kobiety. Do akcji wkracza Morawski. Przytłacza go jednak ogrom wykluczających się dowodów i sprzecznych zeznań, skrywanych grzeszków, animozji i zdrad. Co gorsza niemal wszyscy mieli motyw i możliwość popełnienia zbrodni. Ale czy to koniec morderstw? Czy ktoś jeszcze zginie? Schyłek XIX wieku. Wyraziście zarysowane postaci na tle wysmakowanych pałacowych wnętrz, pełnych barw, zapachów i dźwięków. Skuteczna walka z pruskim zaborcą, znakomicie wplecione wątki historyczne, literackie i obyczajowe. I intryga rodem z powieści Agathy Christie z morderstwem w tle, osadzona w mroźnej ziemiańskiej Wielkopolsce. Zbrodnia w błękicie, udany debiut Katarzyny Kwiatkowskiej, to trzymający w napięciu aż do ostatniej strony polski kryminał retro.

Zygmunt Miłoszewski, "Ziarno prawdy" (W.A.B., Warszawa 2011)

Nowy, długo oczekiwany kryminał z Teodorem Szackim! Jest wiosna 2009 roku, prokurator nie pracuje już w Warszawie, pożegnał się z przeszłością i karierą, by przenieść się do Sandomierza. Tu zaczyna „nowe wspaniałe życie", ale dość szybko spotyka go rozczarowanie. W obcej i nieprzyjaznej rzeczywistości rozgoryczony Szacki prowadzi śledztwo w sprawie dziwacznego morderstwa, którego ofiara to sandomierska działaczka społeczna, kobieta szanowana i ceniona, o nieskazitelnej reputacji. Dochodzenie napotyka piętrzące się przeszkody i ścianę milczenia, a jednocześnie towarzyszy mu gorączka medialna. Ważnym kontekstem staje się bolesny splot relacji polsko-żydowskich oraz historia, która wydarzyła się przeszło sześćdziesiąt lat wcześniej...

Vincent V. Severski, "Nielegalni" (Czarna Owca, Warszawa 2011)                                                    

Oficer polskiego wywiadu, pracujący przez wiele lat poza granicami kraju, pod przybraną tożsamością, pisząc pod pseudonimem  Vincent V. Severski, odsłania warsztat pracy służb szpiegowskich w różnych krajach świata.„Nielegalni” to powieść szpiegowska, rozgrywająca się współcześnie w Polsce, Szwecji, Rosji na Białorusi i Ukrainie, z wplecionymi epizodami historycznymi z czasów II wojny światowej oraz wieloma współczesnymi wątkami politycznymi i osobami z życia publicznego. Autor odkrywa tajemnice stosunków polsko-rosyjskich, sięgając do lat 40. ubiegłego wieku i nieznanych dotąd wątków katyńskich oraz dokumentów IPN. Nawiązuje do współczesności, odsłaniając kulisy obejmowania władzy w Polsce przez prawicę. Tropi polskiego łącznika Al-Kaidy oraz pokazuje metody działania szwedzkich służb specjalnych.

Bohaterami powieści są tzw. nielegałowie, supertajni szpiedzy posługujący się za granicą nową tożsamością i dorobioną „legendą”.

Jakub Szamałek, "Kiedy Atena odwraca wzrok" (MUZA SA, Warszawa 2011)

Jesień, 430 r. p.n.e. Kiedy wojska Spartan przerywają oblężenie, zaczyna się prawdziwa wojna. Leochares musi powstrzymać pozbawionego skrupułów spartańskiego szpiega, zanim ten zniszczy Ateny od środka.

Początkowo Leochares nie docenia w pełni zagrożenia. Kiedy jednak jeden z podejrzanych zostaje brutalnie zamordowany, okazuje się, że gra toczy się o najwyższą stawkę. Żadna ze stron nie zawaha się przed ciosem - nawet jeśli miałoby to oznaczać zatarcie granic między dobrem a złem.

Leocharesowi przychodzi zmagać się nie tylko z groźnym szpiegiem, ale i z własnymi uczuciami. Podczas gdy jego związek z żoną się rozpada, pewien młody niewolnik gotów jest zrobić wszystko, by Leochares odwzajemnił jego uczucie - a ten nie wie, czy ma siłę mu się oprzeć. Co więcej, jego pracodawca Perykles, największy autorytet Aten, ulega żądzy władzy. Leocharesa ogarniają powoli wątpliwości - czy na pewno stanął po słusznej stronie konfliktu?

Paweł Szlachetko, "Wichrołak" (MUZA SA, Warszawa 2011)

O czym marzy początkujący dziennikarz, jeśli nie o sensacyjnym artykule, który trafi na pierwszą stronę gazety i otworzy autorowi drogę do kariery? Kiedy Roman dowiaduje się o serii tajemniczych samobójstw w pewnej góralskiej wiosce, jest pewien, że właśnie znalazł wymarzony materiał. Lecz gdy przyjeżdża na miejsce, sprawy przybierają obrót zgoła nieoczekiwany. Córka sołtysa, u którego się zatrzymał, to miłość Romana z lat studenckich. Trudno sobie nawet wyobrazić, do czego byłby zdolny rozwścieczony gospodarz, gdyby wyszło na jaw, że ojcem nieślubnego dziecka jego córki jest ten miastowy chłopak. Próbując rozwikłać zagadkę kryminalną, Roman rozbija się o mur zmowy milczenia – dlatego nawet nie podejrzewa, jaka mroczną tajemnicę ukrywają przed nim mieszkańcy wioski.

Marcin Wroński, "A na imię jej będzie Aniela" (W.A.B., Warszawa 2011)

W Lublinie na początku września 1938 roku policja znajduje zwłoki młodej służącej. Przed zamordowaniem zgwałcono ją, zostawiając na ciele dziwną wydzielinę. Równo rok później, kiedy miasto atakują wojska hitlerowskie, w podobny sposób ginie inna kobieta. Niewyjaśniona zbrodnia nie daje spokoju komisarzowi Zygmuntowi Maciejewskiemu. Żeby móc zbadać sprawę, wstępuje w szeregi niemieckiej policji. Polskie podziemie uznaje go za zdrajcę, więc Maciejewski musi działać ze zdwojoną ostrożnością. Zwłaszcza że ostatnie morderstwo nie oznacza końca tej serii... A na imię jej będzie Aniela, trzecia i najmroczniejsza powieść z retrokryminalnego cyklu Marcina Wrońskiego, zaskakuje więc i poraża. Koniec przedwojennego Lublina i zagłada Żydów zostały w niej przejmująco odmalowane i stanowią bardzo ważny element fabuły.