Jak się postrzegamy nawzajem?

Być może moje szczególne zainteresowanie butami wiązało się też z tym, że jako dziecko byłam dość mała. Gdy sięgałam ludziom do kolan, jazda autobusem czy czekanie w kolejce w sklepie nie było tak bardzo intrygujące jak oglądanie butów. Tak czy owak buty mnie bardzo długo fascynowały i dzięki temu mogłam domyślić się, jak dana osoba będzie się zachowywać, kiedy zacznie mówić. Zauważyłam, że młody chłopak w starych wytartych trampach będzie miał zupełnie inny styl mowy ciała niż obuty w ładne, nowe półbuty. Prawdopodobnie jego styl zachowania będzie bardziej niezależny i luźny. Z kolei spotkanie starszego mężczyzny w wysłużonych trampkach może być nawet niebezpieczne, bo może on zachowywać się nieprzewidywalnie. Jeszcze inną różnicą będzie to, czy te stare wytarte trampki będą naprawdę stare i rozpadające się, czy może będą zrobione na stare zgodnie z ostatnią modą. W ostatnim przypadku taka osoba prawdopodobnie będzie miała otwarty, elastyczny styl bycia, co wpłynie na to, że będzie dało się z ta osoba porozmawiać ze zrozumieniem. Chyba, że te buty będą się bardzo rzucały w oczy, wtedy możliwe, że taka osoba okaże się snobem i będzie się wywyższać.

W życiu dorosłym, kiedy nie musiałam już patrzyć na ludzi od dołu, mogłam się skupić na twarzy, zamiast na stopach. Reakcje percepcyjne na ludzkie twarze odznaczają się pewnymi szczególnymi własnościami.
Koncepcja, zgodnie z którą twarz może być bodźcem jedynym w swoim rodzaju, znajduje potwierdzenie w badaniach naukowych. W bruździe skroniowej małp obecne są komórki, które reagują na prezentację twarzy i tylko twarzy. U noworodków, już w trzydzieści sześć godzin po urodzeniu, została zaobserwowana spontaniczna mimikra emocjonalnych wyrazów twarzy, co sugeruje, że możemy być w sposób wrodzony przygotowani do spostrzegania i reagowania na sygnały związane z twarzą. Badania Dimberga wykazały ponadto, że mimikra wyrazów twarzy może występować bezwolnie, poza świadomością. Każda zatem informacja komunikowana przez twarz, emocjonalna bądź wszelka inna, ma pewną przewagę percepcyjną.

Jeżeli więc spotykasz kogoś, w pierwszym odruchu patrzysz na twarz tej osoby.
Uzyskujesz dzięki temu informację, czy znasz te osobę: tak lub nie, czy ta osoba jest ci przyjazna: tak lub nie, czy lubisz tę osobę: tak czy nie. Kiedy biegałam ostatnio wcześnie rano po plaży w miejscu, którego nie znałam, szybkie spojrzenie na twarz dawało mi intuicyjny wgląd, czy ta osoba jest zagrożeniem: tak czy nie. Po półgodzinie biegania wiedziałam już dzięki wyrazom twarzy, że ta plaża o tej porze jest w miarę bezpieczna. Pierwsze zachowanie niewerbalne spotykanej osoby daje ci dodatkowe informacje na temat tego, jak odczuwasz ją przy pierwszym kontakcie. Czy ta osoba jest interesująca: tak czy nie, czy znajdziecie wspólny język: tak czy nie. Czy ta osoba jest inteligentna: tak czy nie. Czy jest pewna siebie i wie, czego chce: tak czy nie.

Masz 4 sekundy, żeby zrobić dobre wrażenie na kimś. Tyle czasu z reguły stanowi pierwszy niewerbalny kontakt z drugą osobą, zanim zacznie ona mówić. Jest to moment, kiedy najpierw patrzysz na twarz, aby ocenić mikroekspresję, potem kierujesz drugie spojrzenie na całość sylwetki. Być może jeszcze masz możliwość podania ręki, aby poczuć jaki rodzaj uścisku ma ta osoba. Ten pierwszy kilku sekundowy kontakt stanowi twoje pierwsze wrażenie, które prawdopodobnie utrzyma się podczas całej rozmowy, jeżeli nic spektakularnego się dodatkowo nie wydarzy w kontakcie z tą osobą (na przykład diametralna zmiana zachowania, co zdarza się rzadko). Zapamiętasz zmiany na niekorzyść, kiedy będziesz mieć wrażenie, że ktoś cię próbuje oszukać lub obrazić. Większe wrażenie na tobie wywrze, kiedy ktoś zachowa się nieprzyjemnie niż jak będzie dla ciebie miły lub neutralny. Z powodu naszego wyczulenia na negatywne sygnały w komunikacji łatwiej jest zepsuć kontakt niż go naprawić. Nie przychodź więc nigdy na spotkanie biznesowe czy inne, na którym ci zależy, ze skwaszoną miną. Weź zawsze parę głębokich oddechów i uśmiechnij się przed otwarciem drzwi.