Andrzej Wajda był postacią kina, której z pewnością nikomu przedstawiać nie trzeba. Jeden z najwybitniejszych polskich filmowców odszedł 9 października 2016 roku. W rocznicę śmierci słynnego twórcy przypominamy jego najważniejsze filmy.
Andrzej Wajda przez całe życie był aktywny zawodowo. Pracował nieustannie, aż do śmierci w 2016 roku. W jego filmografii znajdziemy filmy psychologiczne, historyczne, polityczne oraz adaptacje dzieł literatury pięknej. W każdym z tych gatunków artysta tworzył obrazy, które na stałe weszły do klasyki polskiego kina. Miał niesamowitą intuicję, a w swojej twórczości zawsze dotykał ważnych tematów, często trudnych i bolesnych, zmuszając przy tym do refleksji i inicjując ogólnonarodowe dyskusje. W dniu rocznicy śmierci wybitnego twórcy przypominamy najważniejszy filmy Andrzeja Wajdy.
Kameralny dramat „Niewinni czarodzieje” (1960) to studium psychologiczne dwojga młodych ludzi. On – lekarz sportowy i jazzman w piwnicy muzycznej. Pewny siebie, ale bez wygórowanych ambicji, również w kwestii uczuć. Ona – dziewczyna spotkana przypadkowo w lokalu muzycznym. Para spędza ze sobą noc, prowadząc swoistą grę miłosną i przybierając wobec siebie maski obojętności, pod którymi skrywają rodzące się uczucie. Wszystko to zatopione w nostalgiczno-egzystencjalnym sosie. Kultowe kreacje stworzyli w filmie Krystyna Stypułkowska i Tadeusz Łomnicki.
Nagrodzony Złotym Lwem i nominowany do Oscara film Andrzeja Wajdy „Ziemia obiecana” (1974) na podstawie powieści Władysława Reymonta przedstawia dzień powszedni klasy robotniczej. To epicki obraz kapitalistycznej Łodzi końca XIX wieku ukazany poprzez dzieje kariery trzech zaprzyjaźnionych, głodnych sukcesu i pieniędzy przemysłowców: Polaka, Żyda i Niemca, którzy nie bacząc na nic, zdobywają fortunę, miewając przy tym rozterki miłosne i problemy egzystencjalne. Mimo wszystko dochodzą wspólnymi siłami do celu. W rolach głównych wystąpili Daniel Olbrychski, Wojciech Pszoniak i Andrzej Seweryn.
Film można obejrzeć za darmo na stronie WFDIF.
„Popiół i diament” (1958) z ikoniczną rolą Zbigniewa Cybulskiego to film Andrzeja Wajdy, który znalazł się na liście ulubionych Martina Scorsesego. Jego akcja rozgrywa się pierwszego dnia pokoju. Młody AK-owiec otrzymuje rozkaz zastrzelenia sekretarza KW PPR, jednak zabija kogoś innego. Staje więc przed koniecznością powtórzenia zamachu. Uwikłany w okupacyjną przeszłość i zmęczony bohaterstwem młodzieniec próbuje rozwiązać odwieczny dylemat żołnierza i znaleźć odpowiedź na to, jak zrzucić z siebie bagaż przeszłości i żyć dalej. Dopiero uczucie do pewnej barmanki uświadamia mu bezsens zabijania w chwili zakończenia wojny.
Kiedy w studiu w Łodzi budowano scenografię do filmu „Kanał”, nikt nie przypuszczał, że po latach zostanie on uznany za początek szkoły polskiej. Film Andrzeja Wajdy z 1956 roku był pierwszym po wojnie obrazem Powstania Warszawskiego. Opowiada o tragicznej próbie przedostania się oddziału żołnierzy AK do walczącego Śródmieścia. Reżyser nie zdecydował się jednak na laurkowy obraz powstańców, co spotkało się z krytycznymi głosami widzów i dziennikarzy. Dopiero nagroda w Cannes oraz zachwyt filmem za granicą ociepliły jego odbiór w kraju.
Dramat obyczajowo-psychologiczny „Bez znieczulenia” (1978) to wspólny film Andrzeja Wajdy i Agnieszki Holland, która jest tu współautorką scenariusza. Koniec lat 70. Po powrocie z zagranicy znany i ceniony dziennikarz i intelektualista Jerzy Michałowski (Zbigniew Zapasiewicz) dowiaduje się, że jego żona (Ewa Dałkowska) bierze z nim rozwód. Dodatkowo mężczyzna zaczyna popadać w coraz większe kłopoty zawodowe. W jednej chwili z człowieka szanowanego, cenionego i wpływowego staje się nikomu niepotrzebnym śmiertelnikiem. Załamany i przygnębiony mężczyzna zaczyna szukać przyczyn swojej klęski.
Dramat polityczny „Człowiek z marmuru” (1977) to kolejny nominowany do Oscara film Andrzeja Wajdy. Jego akcja rozgrywa się w roku 1976. Młoda reżyserka realizuje film dyplomowy o Mateuszu Birkucie, murarzu z Nowej Huty, który z szarego człowieka nagle stał się bohaterem – przodownikiem pracy socjalistycznej, jednak jego błyskotliwa kariera skończyła się niespodziewanie gdzieś około roku 1952. Studentka rozpoczyna przy okazji prywatne „śledztwo”, mające ustalić przyczyny sukcesu i upadku Birkuta. Zbierając materiały, odkrywa szokujące informacje o jego życiu. W rolach głównych wystąpili Krystyna Janda i Jerzy Radziwiłowicz.
„Korczak” (1990) to kolejny film Andrzeja Wajdy, który warto znać. W 1936 roku dr Janusz Korczak, polski lekarz żydowskiego pochodzenia, dowiaduje się, że jego poranna audycja radiowa została zdjęta z anteny. Poświęca się więc pracy wychowawczej: prowadzi sierociniec dla dzieci żydowskich i wykłada w Akademii Medycznej. Po wybuchu wojny kontynuuje działania na rzecz najmłodszych, a także pełni służbę wojskową. Wkrótce sierociniec zostaje przeniesiony do getta. Tam pomaga swoim podopiecznym przetrwać wojenną zawieruchę. W roli słynnego pedagoga i działacza społecznego wystąpił niezapomniany Wojciech Pszoniak.
Film można obejrzeć za darmo na stronie WFDIF.
Nagrodzony Złotą Palmą film Andrzeja Wajdy „Człowiek z żelaza” (1981) to, obok „Człowieka z marmuru”, absolutna klasyka polskiego kina, którą każdy powinien znać. Fabuła filmu jest kontynuacją losów rodziny Birkutów. Gdańsk, rok 1980. W stoczni trwa strajk. Dziennikarz radiowy Winkel (Marian Opania) otrzymuje polecenie zrealizowania reportażu kompromitującego Macieja Tomczyka (Jerzy Radziwiłowicz), działacza komitetu strajkowego. Ubiegając się o przepustkę na teren stoczni, Winkel dowiaduje się, że Tomczyk jest mężem Agnieszki (Krystyna Janda), która w 1976 roku kręciła film o Mateuszu Birkucie, ojcu Maćka.
Film można obejrzeć za darmo na stronie WFDIF.