Wiele jest technik, sposobów, nawet pozycji medytowania. Jaką ścieżkę wybrać? Przedstawiamy trzy najważniejsze nurty.
Tak naprawdę medytować można zawsze i wszędzie – zmywając naczynia, ścierając kurze czy jadąc zatłoczonym autobusem. W takich codziennych sytuacjach możemy ćwiczyć skupienie na wykonywanej czynności, na oddechu lub reakcjach ciała. Chodzi przecież o to, żeby znaleźć się tu i teraz, uświadomić sobie chwilę, spotkać się z emocjami, które się w nas pojawiają. Reagować na nie w dobry sposób – dla siebie i innych. Bo medytacja jest rodzajem uzdrawiającej kąpieli umysłu, służy uwolnieniu od myśli i wyobrażeń, wbrew źródłosłowu, który znaczenie terminu wywodzi od meditatio, czyli zagłębiania się w myślach, rozważaniach.
Wśród wielu technik można wyróżnić medytację ruchową (np. joga), powtarzanie mantr, wizualizacje (niektóre medytacje buddyjskie i chrześcijańskie), koncentrację (np. na oddechu) czy wykorzystywanie naturalnej tendencji umysłu (np. Medytacja Transcendentalna).
Osiąganie świadomości
Medytacja Transcendentalna to technika, która wykorzystuje naturalne właściwości umysłu – dążenie do wiedzy, szczęścia i rozwoju. Pozwala odnaleźć indywidualny, delikatny impuls, dzięki któremu umysł bez wysiłku „osiada do swojej podstawy” – pozostaje aktywny, a też odpoczywa, staje się nieograniczony.
Wiedza epoki wedyjskiej, z której wywodzi się ta medytacja, uczy, jak żyć, by cieszyć się „Niebem na Ziemi”. Mówi, że jeśli działamy zgodnie z prawem naturalnym, każda czynność może prowadzić do oświecenia. Kluczem do tego jest świadomość. Zwykle korzystamy jedynie z ok. 3 proc. możliwości naszego umysłu, medytując, używamy więcej jego potencjału.
W ruchu i bezruchu
Medytacja buddyjska to rodzaj wyciszenia się, osobistej terapii. Polega na ciągłym zapytywaniu siebie, kim jestem, co to jest „ja”, a co „nie-ja”, czym jest ten dualizm i ta rzeczywistość absolutna, która w nas jest. Istnieje wiele ośrodków medytacji buddyjskiej i duża liczba jej odłamów. My postanowiliśmy przybliżyć buddyzm zen.
W tym nurcie wygląda to następująco: siadamy na poduszce lub krzesełku i staramy się oddychać w sposób świadomy. Oddech symbolizuje bowiem naszą relację ze światem: pobieramy, przetwarzamy, oddajemy. Zaczynamy go obserwować i w ten sposób wprowadza nas w głąb myśli. Patrzymy na to, co się dzieje, starając się nie oceniać i nie podążać za myślami. Jesteśmy tu i teraz, niczego sobie nie wyobrażamy, zgadzamy się na to, że nie wiemy, co będzie. Siedzimy przez 30 min, następne 10 – to medytacja w ruchu – chodzimy po sali. Stan bezruchu jest stanem absolutnym, bez czasu i bez działania. Ruch powoduje, że przenosimy ten stan do zwykłego funkcjonowania. Gdy obie perspektywy się połączą, powstaje pełnia.
Ta droga nie ma końca. Nasza świadomość się zmienia, a nasza przestrzeń wewnętrzna się powiększa. Przestajemy zaskakiwać siebie, ale też kontrolować się i tłumić. Zaczynamy medytować na ogół wówczas, gdy odczuwamy brak wiedzy o nas samych i niedobór relaksu. Chcemy siebie ulepszyć, uspokoić, zaspokoić pragnienia. Ale z czasem orientujemy się, że już nie robimy tego tylko dla siebie. Stajemy się odpowiedzialni za siebie, za innych, za całą planetę.
Modlitwa z Pismem
To wczesnochrześcijańska forma medytacji, która polega na całkowitym wyciszeniu ciała i myśli. Wspomaga ją powtarzane w rytmie wdechu i wydechu „słowo”: hebrajskie „Abba” (Ojcze), aramejskie „Maranatha” (Przyjdź, Panie) lub modlitwa: „Jezu Chryste, Synu Boga wiecznego, zmiłuj się nade mną, grzesznikiem”. Najbardziej znanym ośrodkiem medytacji chrześcijańskiej w Polsce jest Lubińska Wspólnota Grup Chrześcijańskich w klasztorze Benedyktynów w okolicach Poznania.
Porządek dnia jest następujący: o 6 rano jutrznia, później medytacja, następnie obiad, sprzątanie klasztoru i prace w ogrodzie, a wieczorem kompleta i dwie sesje medytacyjne po 25 minut. Na początku każdej medytacji czyta się fragment Pisma Świętego albo teksty ojców Kościoła. Potem wszyscy siedzą w skupieniu, w ciszy własnego serca, spotykając się z Bogiem, który inspiruje do lepszego życia.