Rząd Szwecji zasłynął postępowym podejściem do edukacji. Jako jeden z pierwszych na świecie podjął decyzję o włączeniu najnowszych technologii do procesu uczenia szwedzkich dzieci. Korzystanie z tabletów stało się powszechne nawet wśród przedszkolaków, które nie umiały jeszcze czytać i pisać. Jednak po dekadzie od wprowadzenia rewolucyjnych zmian w systemie Szwecja robi krok w tył i przywraca do placówek „analogowe” pomoce dydaktyczne. Na decyzję rządzących wpływ miały opinie licznych psychologów oraz badania, które wskazują pogorszenie wyników w nauce wśród najmłodszych.
Korzystanie w szkołach z tabletów i urządzeń interaktywnych miało być wieloletnią strategią szwedzkiego rządu. Jeszcze na lata 2023–2027 planowano rozszerzenie zakresu edukacji cyfrowej. Skandynawscy politycy zrewidowali jednak swoje poglądy pod wpływem alarmujących danych na temat coraz gorszych wyników nauczania w swoim kraju. Swoją cegiełkę dołożyli też nauczyciele i psychologowie, którzy od dawna zwracali uwagę na negatywne skutki odejścia od tradycyjnych książek.
W 2016 roku, gdy uruchomiono program cyfryzacji szkolnictwa, szwedzcy czwartoklasiści uzyskiwali w testach średnio 555 punktów. Pięć lat później były to już 544 punkty. Na pierwszy rzut oka spadek niewielki, lecz biorąc pod uwagę, że wprowadzenie tabletów do szkół miało podwyższyć poziom edukacji – wyniki eksperymentu wydają się zupełnie odwrotne do oczekiwanych.
Szwedzcy politycy wsłuchali się także w głosy pedagogów i psychologów. Ci od początku odnosili się z rezerwą do podjętych decyzji. Nie brakuje zresztą opracowań naukowych, które dowodzą, że dzieci, które zbyt szybko wchodzą w kontakt z nowymi technologiami, mają problemy z koncentracją i z zapamiętywaniem, a co za tym idzie – uczeniem się oraz rozwijaniem umiejętności pisania. Ich rączki przyzwyczajone do stukania w ekran trudniej radzą sobie z poprawnym trzymaniem długopisu czy ołówka. Tymczasem w Szwecji do korzystania z tabletów zachęcano już dwulatki. Zajęcia z ich wykorzystaniem były na porządku dziennym nawet w przedszkolach.
Decyzja szwedzkiego rządu jest zaskakująco radykalna, szczególnie biorąc pod uwagę entuzjazm, który jeszcze do niedawna przejawiał wobec nowych technologii. „Uczniowie potrzebują podręczników, książki są bardzo ważne” – oznajmiła ministra edukacji Lotta Edholm. „Zdobywanie wiedzy powinno oprzeć się na drukowanych podręcznikach i informacjach przekazywanych przez nauczycieli” – przekonuje Instytut Karolinska ze Sztokholmu.
Politycy niemal w pełni wycofali się z planowanej strategii edukacji cyfrowej. Według oficjalnych wytycznych od teraz szwedzkie dzieci poniżej szóstego roku życia nie będą miały w ogóle kontaktu ze smartfonami czy tabletami w szkołach i przedszkolach. Ich nauka będzie się odbywała wyłącznie z użyciem papierowych książek. Na zakup podręczników szwedzki rząd zamierza przeznaczyć ponad 600 milionów koron. Kolejna istotna zmiana to powrót do pisania egzaminów na kartkach papieru i z użyciem długopisów – a nie tak jak do tej pory, poprzez rozwiązywanie testów na ekranach.
Jak zapowiedziała szwedzka ministra edukacji, korzystanie z urządzeń cyfrowych będzie możliwe w starszych klasach – ale jedynie wówczas, gdy będzie miało dobre uzasadnienie naukowe.