Hydrofobia to irracjonalny lęk przed wodą. I to nie zawsze i nie tylko przed rwącą rzeką czy wzburzonym morzem, w cięższej postaci u osób cierpiących na hydrofobię paniczny strach wywołuje również deszcz czy woda płynąca z kranu. W poniższym artykule piszemy o tym, czym jest hydrofobia, jakie są jej przyczyny i metody leczenia.
Hydrofobia to forma fobii, zaliczająca się do kategorii zaburzeń lękowych. Nie trudno sobie wyobrazić, jak bardzo silny lęk przed wodą może utrudniać codzienność - woda stanowi przecież nieodłączny element naszego życia. Na szczęście podobnie jak wiele innych zaburzeń lękowych, hydrofobię można leczyć w procesie psychoterapii, a także w ciężkich przypadkach również farmakologicznie.
O ile respekt przed tonią jeziora, czy rozbujanym wiatrem morzem zdarza się wielu z nas, o tyle paniczny lęk przed kąpielą w wannie, a nawet zmoczeniem rąk dotyczy osób z zaburzeniem lękowym przed wodą, czyli właśnie hydrofobią. Hydrofobicy najchętniej omijaliby ją szerokim łukiem, każdy nawet najmniejszy kontakt z wodą wywołuje w nich bowiem silny lęk. Towarzyszą mu fizyczne symptomy, takie jak przyspieszone bicie serca, pocenie się, drżenie ciała, zawroty głowy, a nawet nudności.
Czytaj także: Mizofonia – co to za choroba? Przyczyny, objawy i leczenie
O ile pływania w morzu, wodnych parków rozrywki czy surfowania po morskich falach można spokojnie uniknąć, o tyle regularnych kąpieli, nalewania wody do czajnika czy ulewy, która łapie nas w czasie powrotu do domu już trudniej. Podobnie jak inne fobie, takie jak klaustrofobia czy agorafobia, hydrofobia może prowadzić do wycofania i ograniczenia kontaktów społecznych.
Czytaj także: Skąd się biorą nasze lęki
Skąd bierze się irracjonalny lęk przed wodą? Hydrofobia jest zazwyczaj nabyta, choć badania potwierdzają wrodzoną predyspozycję do lęków. Bardziej podatni na hydrofobię są też ludzie żyjący w ciągłym stresie, a także mający inne fobie.
Lęk przed wodą może mieć różne przyczyny: zarówno traumatyczne doświadczenia z dzieciństwa, takie jak chociażby wrzucenie na głęboką wodę w czasie nauki pływania, bycie świadkiem tonięcia albo słuchanie opowieści o topielcach, wodnikach i groźnych stworach zamieszkujących głębiny.
Czytaj także: Strach, lęk, fobia – jak je pokonać? Rozmowa z Wojciechem Eichelbergerem
Niesamowite historie o demonach i potworach wodnikach i pannach wodnych zamieszkujących głębiny znane były już w starożytności. Obfituje w nie folklor wielu kultur. Wiele tego typu opowieści można znaleźć w książce „Legendarne potwory wodne”, autorstwa Katarzyny Jasińskiej. Autorka opisała i zilustrowała około dwudziestu mieszkańców jezior, mórz i oceanów znanych z legend i mitologii z różnych stron świata, w tym najsłynniejszych takich jak potwór ze szkodziekiego jeziora Loch Ness, Ketos, potwór morski z mitologii grackiej czy Makara stwór wodny przedstawiany z paszczą krokodyla i ogonem mmnn00ryby z mitologii indyjskiej.
Zaburzenia lękowe zazwyczaj diagnozują i leczą psycholodzy i psychiatrzy. Diagnoza opiera się na wywiadach klinicznych i kwestionariuszach oceniających poziom lęku, a do najczęstszych metod leczenie zalicza się:
- terapię poznawczo-behawioralna (CBT): metoda polega na identyfikacji i zmianie negatywnych wzorców myślenia, które prowadzą do lęku.
- metodę stopniowej ekspozycji: systematyczne i kontrolowane wystawianie pacjenta na kontakt z wodą, aby stopniowo zmniejszyć lęk.
- techniki relaksacyjne: medytacja, joga i techniki oddechowe mogą pomóc w redukcji ogólnego poziomu lęku.
- terapię farmakologiczną: w ciężkich przypadkach hydrofobii może być konieczność stosowania leków przeciwlękowych lub antydepresyjnych.
Hydrofobia to zaburzenie lękowe, które może znacząco wpłynąć na życie codzienne. Zrozumienie przyczyn i objawów tej fobii oraz zastosowanie odpowiednich metod leczenia i strategii radzenia sobie z lękiem może pomóc osobom cierpiącym na hydrofobię prowadzić bardziej satysfakcjonujące życie.