Szczęście uzależnia od silnego mężczyzny u swojego boku. Panicznie boi się porzucenia, każde napięcie w związku powoduje u niej lęk. Trudno jej stworzyć szczęśliwą relację. Niska samoocena i problemy z asertywnością powodują życiową bierność. Poważniejszymi skutkami tego zaburzenia są depresje, lęki, fobie. Osobowość zależną diagnozuje się u kobiet znacznie częściej niż u mężczyzn.
Człowiek, który ma zaburzoną osobowość, przejawia stały wzorzec zachowania w zmieniających się sytuacjach. Charakteryzuje się sztywnymi stylami myślenia lub przeżywania. Wzorce takich zachowań trwają przez długi czas. Utrudnia to relacje z innymi, funkcjonowanie społeczne lub zawodowe. Bywa przyczyną lęków, depresji, nerwic. Niemożności radzenia sobie w życiu. Nie jest to choroba psychiczna tylko stan psychospołeczny. Leczenie osobowości zależnej polega na psychoterapii, często długiej i trudnej.
Osobowość zależna u kobiety może się przejawiać w następujący sposób:
- Uważa się za bezradną i bezbronną. Dąży do tego, by związać się z mężczyzną silniejszym. Tylko wtedy ma poczucie, że jest bezpieczna, bo ktoś zapewnia jej środki konieczne do przetrwania i szczęścia.
- W mężczyźnie widzi swojego opiekuna, ale najczęściej ta wizja jest mocno wyidealizowana.
- Partnerka z osobowością zależną może funkcjonować w miarę dobrze dopóki silny partner jest osiągalny i dostępny.
- W porzuceniu lub odrzuceniu widzi główne zagrożenie. Twierdzi: „Jak zostanę, sama - umrę”, „Jeśli nie będę kochana - będę nieszczęśliwa”. Pochłania ją ten lęk.
- Ma przekonania w rodzaju: „Nie obrażaj opiekuna”, „Trzymaj się blisko”, „Podporządkuj się i usługuj mu”, „Pielęgnuj związek, to najważniejsze”.
- Główną emocją jest niepokój związany z utrzymaniem związku. Jakiekolwiek napięcia w nim powodują nasilone lęki. Czuje rozpacz, bezradność w reakcji na dezaprobatę lub dystans w związku. Gdy potrzeby zależne są zaspokajane odczuwa zadowolenie a nawet euforię.
- Związkowi z opiekunem poświęca inne relacje, np. z dziećmi, z przyjaciółmi.
- Poświęca prawdę na rzecz zaspokajania potrzeby. Nie sprzeciwi się partnerowi, nie skrytykuje jego opinii czy zachowania.
- Jest zazdrosna i podejrzliwa.
- W swojej niezależności widzi niebezpieczeństwo.
- Jeśli opiekun odchodzi, może popaść w depresję.
- Kiedy związek się rozpadnie, szuka następnego jako kolejnego źródła wsparcia.
- Zazwyczaj podporządkowuje się innym, nie tylko w związku, także w miejscu pracy czy innych grupach. Jest gotowa na wiele, by zyskać sympatię innych. W tym celu gotowa jest robić rzeczy nieprzyjemne.
- Jest towarzyska, lubi być wśród ludzi.
- Gdy jest sama, odczuwa niepokój z powodu wyolbrzymionych obaw, że nie da sobie rady.
- Postrzega się jako osobę niekompetentną w wielu dziedzinach życia.
- Lekceważy własne zdolności i mocne strony.
- Czuje się dyskomfortowo, gdy ma wyrazić sprzeciw wobec innych. Ma problem z asertywnością.
- Brak jej pewności siebie, motywacji do samodzielnego działania.
- Jest samokrytyczna.
- Boi się osądzenia.
- Potrzebuje stałego dopływu wsparcia. Ma trudności z podejmowaniem decyzji bez zasięgania rad. Łatwo zgadza się na sugestie innych osób.
- Bierna, uległa, potulna.
- Powierza innym odpowiedzialność za swoje życie lub pewne jego obszary. Ma niskie poczucie własnej odpowiedzialności.
- Często gra szczęśliwą i zadowoloną.
Osobowość zależna - zagrożenia:
- silne predyspozycje do depresji,
- zaburzenia lękowe i fobie,
- napady paniki,
- choroby somatyczne,
- braki w umiejętnościach społecznych,
- niepodejmowanie życiowych wyzwań, również zawodowych,
- niemożność rozwiązywania problemów, unikanie konfrontacji z nimi,
- nieumiejętność tworzenia trwałych, szczęśliwych związków,
- znacznie obniżona samoocena.