Klimat zmienia się dynamicznie. Działalność człowieka ma ogromny wpływ na to, co dzieje się z naszą planetą - gwałtowny wzrost temperatur, susze, powodzie, a także szybsze rozprzestrzenianie się chorób zakaźnych - to bez wątpienia konsekwencje brutalnej ingerencji człowieka w środowisko. Raport WWF "Zmiana klimatu w pigułce" jasno przedstawia przyczyny i skutki dynamicznej zmiany klimatu.
Autorzy raportu WWF "Zmiana klimatu w pigułce" Klaudia Michalska, Marta Anczewska, Aleksandra Świetlik i Oskar Kulik wskazują wprost, jakie działanie człowieka zaliczyć możemy do bezpośrednich przyczyn zmiany klimatu na Ziemi:
1. Spalanie paliw kopalnych
- autorzy wskazują, iż w 1850 roku wyemitowano mniej niż 1 mld ton CO2, natomiast obecnie globalna emisja sięga prawie 36 mld ton CO2 rocznie - oznacza to, że od czasów rewolucji przemysłowej emisja dwutlenku węgla zwiększyła się kilkadziesiąt razy.
2. Zbyt duże zużycie energii na osobę
- autorzy raportu wskazują, iż obserwujemy ciągły wzrost konsumpcji energii na osobę przy jednoczesnym użyciu nieefektywnych urządzeń elektrycznych.
3. Wzrost liczby ludności na świecie
- w 1850 roku światowa populacja wynosiła 1,5 mld ludzi, dziś sięga prawie 7,5 mld, co powoduje znacznie większe zużycie zasobów naturalnych i większe zanieczyszczenie środowiska. W raporcie wskazuje się także, że wzrost ten łączy się także ze zwiększeniem konsumpcji energii elektrycznej.
4. Uzależnienie systemów energetycznych od ropy, gazu i węgla
5. Wzrost zanieczyszczeń wynikający z nadmiernego transportu
- według autorów raportu prawie 30% całkowitej emisji CO2 w Unii Europejskiej pochodzi z sektora transportu, z czego 72% – z transportu drogowego.
Skutki tak nakreślonych przyczyn zmiany klimatu są następujące:
1. Konflikty polityczne
- WWF wskazuje, że problem z dostępem do żywności i wody pitnej ma wpływ na wzrost konfliktów i migracji ludności.
2. Migracje i fale uchodźców -
raport wskazuję, że zgodnie z symulacjami, przy braku adaptacji do zmiany klimatu, do 2100 roku liczba migrantów przybywających do Europy większy się do 1 mln rocznie.
3. Susze
- które bezpośrednio przełożą się w brak dostępu do wody pitnej oraz stopniowy upadek rolnictwa.
4. Nawałnice
- według raportu: "Nasilenie się częstotliwości i intensywności występowania silnych wiatrów jest obserwowane w skali światowej – cyklony o maksymalnej prędkości 200 km/h podwoiły się, o prędkości 250 km/h potroiły. Huragan Sandy (2012) był największym notowanym huraganem na obszarze Atlantyku. Huragan Harvey (2017) przyniósł najwyższe skumulowane opady w Stanach Zjednoczonych. Irma (2017) przez 37 h utrzymywała wiatr o prędkości ponad 300 km/h. Huragan Dorian (2019) był najsilniejszym huraganem w historii, jaki uderzył w Bahamy. Wszystkie doprowadziły do ogromnych zniszczeń".
5. Burze -
zgodnie z danymi raportu: "Intensywne opady deszczu w lipcu 2018 roku w Tatrach, Pieninach i Gorcach doprowadziły do wylania wielu rzek (m.in. Dunajca, Białki, Popradu, Ropy) podtopień domów oraz zamknięcia licznych szlaków turystycznych.
6. Powodzie
- są one jednym z głównych zagrożeń naturalnych występujących w Polsce. które w pewnych okolicznościach mogą przybrać znamiona kataklizmu.
7. Wzrost poziomu morza
- raport wskazuje, że "Jeśli poziom morza podniesie się o metr to część Gdańska, Nowy Dwór Gdański, zachodnia część Elbląga i Gronowo Elbląskie zostaną zalane. Wybrzeże Bałtyku będzie sięgać aż na północ od Malborka, niedaleko wsi Tragamin".
8. Wzebrania sztormowe
- "wezbrania powodują zniszczenia w strefie brzegowej, przebudowują pobrzeże i strefę rew, powodują zniszczenia zarówno na plażach, wydmach, wybrzeżach klifowych oraz utrudniają prace związane z gospodarką morską".
9. Zmiana średnich temperatur powietrza i rekordowe upały
- według danych z raportu - globalnie, lipiec 2019 roku okazał się najgorętszy w historii globalnych pomiarów temperatur. 2019 był najcieplejszy w historii pomiarów w Polsce.
10. Pożary
- wysoka temperatura i susza sprzyjają występowaniu i rozprzestrzenianiu się pożarów. Jak wskazuje się w raporcie - w roku 2019 obserwowaliśmy rekordowe pożary w rejonach Syberii, Arktyki, Amazonii i Australii, które wyemitowały niebezpieczne ilości dwutlenku węgla do atmosfery. Przyczyny pożarów to podpalenia, burze z piorunami i wyższe niż średnie temperatury związane ze zmianami klimatu.
11. Gwałtowne uderzenia mrozu
- raport podaje dane, zgodnie z którymi w 2018 roku w pierwszy dzień meteorologicznej wiosny padł roczny rekord zimna. W województwie podkarpackim termometry wskazały -28,7.
12. Zagrożenia dla dostaw prądu
- z powodu długotrwałej suszy w lipcu i sierpniu 2015 roku poziom wód drastycznie się obniżył, co spowodowało ograniczoną możliwość chłodzenia elektrowni węglowych.
13. Rozprzestrzenianie się chorób zakaźnych
- według źródła, choroby zakaźne rozprzestrzeniają się szybciej i łatwiej w wyniku szybkich zmian demograficznych, środowiskowych, społecznych i technologicznych. Przykładem może być borelioza - liczba zachorowań na chorobę przenoszoną przez kleszcze wzrosła trzykrotnie w ciągu 10 ostatnich lat, a na odkleszczowe zapalenie mózgu ponad jedenastokrotnie w ciągu ostatnich 21 lat.
14. Zmiana występowania pokrywy śnieżnej
- z powodu wzrostu temperatur i zwiększonego parowania okres zalegania pokrywy śnieżnej i jej grubość zmniejszają się, powodując jeszcze większe parowanie podłoża, co wpływa na spadek zasobów
wodnych kraju.
Autorzy opracowania:
Klaudia Michalska, Marta Anczewska, Aleksandra Świetlik, Oskar Kulik.
Źródło: WWF Polska