Badanie Play Well 20241 przeprowadzone przez Grupę LEGO pokazało, że jedna na pięć rodzin (17%) nigdy nie bawi się razem, mimo że aż 83% rodziców rozumie, jak ważna jest zabawa dla rodzinnego szczęścia. Badanie wskazuje, że członkowie rodzin spędzających czas na wspólnej zabawie czują się znacznie szczęśliwsi niż ci, którzy tego nie robią. Aż 96% dzieci twierdzi, że zabawa jest kluczowa dla ich szczęścia, a 97% rodziców widzi w niej przestrzeń do nauki na błędach. Wspólna zabawa jest także świetnym sposobem na poprawę komunikacji – zauważa to aż 89% rodziców, a 87% dostrzega w niej czas na wzmacnianie rodzinnych więzi.
Jak zadbać o czas na zabawę w natłoku obowiązków? O tym rozmawiamy z psycholożką dzieci i rodziców, Aleksandrą Beltą-Iwacz, znaną jako „Mamologia”.
Czy wspólna zabawa z rodzicami może pomóc dzieciom w poprawie komunikacji z rodzicami?
Tak, zabawa to nie tylko forma spędzania wolnego czasu, ale przede wszystkim naturalny język dzieci. Dzięki niej naszych pociechom łatwiej jest wyrażać swoje emocje, potrzeby, czy dzielić się doświadczeniami. Rodzice, którzy są otwarci na ten sposób komunikacji, sami zauważają, że to działa! W badaniu LEGO Play Well 2024 blisko 9 na 10 rodziców zauważa, że dzięki wspólnej zabawie łatwiej im rozmawiać z dzieckiem. Dla dzieci jest to natomiast czas, kiedy czują się bardziej swobodnie, co pozytywnie wpływa na ich samopoczucie – aż 96% dzieci twierdzi, że zabawa jest ważna dla ich dobrego nastroju.
W mojej codziennej, gabinetowej pracy widzę, jak często rodzice i dzieci komunikują się tylko przy okazji obowiązków. Zabawa z kolei pozwala wejść na zupełnie inny poziom relacji – rodzic i dziecko nie tylko wymieniają między sobą zdania, ale zaczynają sobie pokazywać, co jest dla nich naprawdę ważne, słuchać się wzajemnie i rozumieć.
Czy widziała Pani w gabinecie konkretną zmianę u swoich pacjentów po wprowadzeniu wspólnych zabaw z rodzicami?
Zdecydowanie widzę pozytywne zmiany! Rodzice są często zaskoczeni, kiedy moim głównym zaleceniem jest spędzanie więcej wspólnego czasu z dzieckiem właśnie na swobodnej zabawie, a nie terapeutycznych zadaniach. To jednak naprawdę działa. Kiedy przestajemy myśleć o tym co mamy jeszcze do zrobienia, a zamiast tego zaczynamy być z dzieckiem na 100%, dzieci nagle zaczynają się otwierać. Mogą w łatwiejszy sposób, np. za pomocą klocków, czy figurek pokazać z czym się mierzą lub przećwiczyć trudne dla nich zadania, np. bycie asertywnym. Nie raz obserwowałam jak dzieci, które miały możliwość regularnej, swobodnej zabawy z rodzicami, z czasem stawały się bardziej otwarte, chętniej współpracowały i były spokojniejsze. Czas na zabawę, to inwestycja, która przynosi wielki efekt!
Czy zauważa Pani w Polsce większe zainteresowanie nurtem w wychowaniu, jakim jest „rodzicielstwo przez zabawę”?
Tak, z roku na rok coraz częściej obserwuję, że rodzice interesują się „rodzicielstwem przez zabawę” i traktują to podejście jako sposób na budowanie relacji ze swoim dzieckiem. Badania LEGO pokazują, że 86% zarówno dzieci, jak i rodziców chciałoby mieć więcej czasu na wspólną zabawę. Czymś co może to ułatwić jest zaprzestanie traktowania zabawy jako kolejnego zadania do zrealizowania. Taka myśl niestety pojawia się czasem w głowach 46% rodziców. Zmieńmy to! Niech zabawa nie będzie czymś „ekstra”, dodatkiem do codzienności. Zamiast tego wplećmy ją w nasz dzień. Przecież gotowanie, może być zabawą w restauracje, a sprzątać można w rytm muzyki. Ale też nawet czas na dywanie z klockami, czy kredkami może być przyjemnością nie tylko dla dziecka, a sposobem na relaks całej rodziny. Dorośli też jej potrzebują, choć czasem trudno im to przyznać nawet przed samymi sobą.
Chcąc podkreślić korzyści, jakie płyną ze wspólnej zabawy w gronie najbliższych, w ramach globalnej kampanii „Zabawa jest twoją supermocą” zespół LEGO w Polsce przygotował lokalną inicjatywę „Pół godziny dla rodziny”. W jej ramach Grupa LEGO udostępnia rodzicom gotowe scenariusze zabaw, które zostały opracowane we współpracy z ekspertką z dziedziny psychologii Aleksandrą Beltą-Iwacz, aby zapewnić dzieciom jak najlepsze doświadczenia rozwojowe. Okazuje się, że nawet 30 minut dziennie spędzone na przykład na zabawie konstrukcyjnej, jaką jest kreatywne budowanie z klocków LEGO, może wzmacniać więzi rodzinne i zainspirować do odkrywania nowych sposobów na wspólne, twórcze chwile. Takie aktywności pobudzają wyobraźnię, umiejętności komunikacyjne i zdolność współpracy. Warto pamiętać, że rodzicielstwo przez zabawę to bycie tu i teraz, rozwijanie się razem z dzieckiem, podążanie za nim i pomaganie mu w odkrywaniu siebie i swoich potrzeb
[1] Badanie LEGO® Play Well Study 2024 przeprowadzone przez firmę LEGO i Edelman DXI na koniec 2023 r. w Polsce, wśród 1000 rodziców dzieci w wieku 1-12 oraz 674 dzieci w wieku 5-12.