Zdrowy, „statystyczny” noworodek płacze przeciętnie około dwóch godzin na dobę. Dlaczego? Co chce ci powiedzieć?
Płacz jest ważną umiejętnością nowo narodzonego dziecka. Jest jednym z sześciu stanów świadomości, w których funkcjonuje dziecko. Pozostałe to: sen głęboki, sen płytki, marudzenie – czyli etap zawieszenia między snem a czuwaniem, aktywne czuwanie, skupione czuwanie. Płacz spełnia ważną funkcję komunikacyjną – sygnalizuje, że dziecko odczuwa dyskomfort: jest głodne, zmęczone – doświadczyło zbyt dużo bodźców lub wręcz przeciwnie: jest znudzone. Małe dziecko doświadcza tylko dwóch dominujących stanów emocjonalnych: absolutnie dobrego oraz absolutnie złego – wyrażającego się właśnie płaczem. Nie zna jeszcze stanów przejściowych. Gdy jest głodne, przestraszone, przeciążone, odczuwa to całym sobą.
Zachowanie dziecka jest jego komunikatem. Płacząc, oczekuje reakcji otoczenia: tego, że przyczyna jego dyskomfortu będzie usunięta. Dziecko szybko uczy się, że jego potrzeby są zaspokojone przez troskliwego dorosłego, dzięki czemu buduje podwaliny zaufania do siebie, jak i do bliskich. Podobnie zresztą rodzice szybko uczą się, że ich interwencje przynoszą dziecku oczekiwaną ulgę i ukojenie. Zarówno jednak dziecko, jak i rodzice odczuwają również dużą frustrację, niepokój, gdy ich starania nie przynoszą oczekiwanego efektu.
Typy płaczu, krzyk, marudzenie to sposoby niemowlęcia, by zakomunikować rodzicom o trudnym do zniesienia stanie, zmęczeniu, głodzie lub nudzie. Rodzice potrzebują czasu, przeciętnie okresu kilku tygodni, by nauczyć się rozpoznawać i reagować na rodzaje płaczu swojego dziecka. Poniżej zaprezentowano krótkie charakterystyki płaczu noworodków i niemowląt i próbę ich rozumienia. Warto podkreślić jednak, że każde z noworodków i niemowląt jest inne: nie ma uniwersalnych dźwięków, które jednoznacznie świadczą o konkretnej przyczynie płaczu. Obserwacja dziecka i jego reakcji na działanie matki i ojca jest najlepszym sposobem, żeby poznać jego potrzeby.
Głód - Rytmiczny płacz. Dziecko wykonuje ruchy ssania, próbuje ssać swoje rączki, kocyk; nie uspokaja się gdy słyszy głos opiekuna, jest podnoszone na ręce itd.
Zmęczenie/ zbyt duża ilość bodźców - Marudzenie, które przy braku reakcji otoczenia przechodzi w zawodzenie i głośniejszy płacz. Objawami – poza płaczem, które mogą zwiastować zmęczenie dziecka to rozszerzanie palców u rak, objaw oczu lalki (oczy są otwarte, ale wydają się niewidzące, wzrok utkwiony jest w jednym punkcie), zmiana koloru skóry, czkawka.
Nuda - Marudzenie, pojękiwanie, które ustaje, gdy dziecko jest brane na ręce, gdy uda mu się przywołać opiekuna i z perspektywy dziecka zaczyna dziać się coś ciekawego.
Dalsza część artykułu oraz ćwiczenia na stronie .