Wszędobylska pokrzywa to skarbnica wartości odżywczych. Jej właściwości wykorzystuje się od wieków w leczeniu różnych schorzeń. Jednak podobnie jak w przypadku innych ziół, picie pokrzywy w nadmiarze może mieć niepożądane skutki uboczne.
Ciemnozielone łany pokrzywy omijamy zazwyczaj szerokim łukiem. Nic dziwnego, bliskie spotkanie z tą rośliną kończy się piekącymi bąblami. Taką reakcję skórną wywołuje kwas mrówkowy znajdujący się we włoskach, którymi pokryte są liście pokrzywy. Rośliny bronią się w ten sposób przed zwierzętami roślinożernymi, które wyjątkowo te roślinę lubię, tak jakby wiedziały, że pokrzywa jest kopalnią cennych składników odżywczych.
Pokrzywa to jedna najcenniejszych roślin stosowanych w fitoterapii. Liście i pędy rośliny zawierają witaminy (głównie witaminy A, C, K i z grupy B), sole mineralne (przede wszystkim żelazo) i wiele innych składników - między innymi flawonoidy, kwasy organiczne i chlorofil. Co ciekawe, pokrzywa zawiera również dużo białka.
Fani pokrzywy wczesną wiosną zbierają jej młode listki i przyrządzają z niej zupy i sałatki. Wyciskają z niej sok i gotują syropy. Najczęściej jednak wykorzystujemy dobroczynne działanie pokrzywy pijąc napar z liści w postaci ziołowej herbatki.
Fitoterapia docenia szczególnie trzy właściwości naparu z pokrzywy:
- moczopędne wspomagające pracę układu moczowego i zapobiegające zatrzymywaniu wody w organizmie.
- pobudzające wydzielanie soku żołądkowego, enzymów trzustkowych i produkcję żółci przez wątrobę, przez co wspiera trawienie, przyswajanie pokarmów i stymuluje procesy przemiany materii.
- wzmacniające dzięki dużej zawartości żelaza i białka picie naparów z pokrzywy często zaleca się osobom z anemią.
Pokrzywa stosuje się również wspomagająco w leczeniu chorób alergicznych, zawiera bowiem subsstancje o działaniu przeciwhistaminowym.
Wzmacnia, oczyszcza, a dodatkowo pobudza metabolizm? Nic tylko jeść i pić na okrągło. Niestety, jak każdy produkt nawet najbardziej naturalny, ale zawierający wiele czynnych składników, w nadmiarze może wywołać rozmaite reakcje niepożądane. Czy można zatem pokrzywę przedawkować? Zważywszy na dość specyficzny smak trudno wyobrazić sobie popijanie pokrzywy dla przyjemności kilka razy dziennie. I słusznie bo maksymalna dopuszczalna ilość to 4 filiżanki dziennie.
W przypadku spożywania pokrzywy i jej przetworów w nadmiarze, mogą pojawić się objawy przedawkowania. Należą do nich:
- dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Zbyt duża ilość pokrzywy może podrażnić układ pokarmowy, prowadząc do bólu brzucha, zgagi, nudności, a nawet biegunki i wymiotów.
- problem z nerkami. Ze względu na właściwości moczopędne, nadmiar pokrzywy może przeciążyć nerki, co w skrajnych przypadkach może prowadzić do ich uszkodzenia.
- obniżenie ciśnienia krwi: Pokrzywa może wpływać na spadek ciśnienie krwi, co prowadzi do zawrotów głowy, osłabienia, a nawet omdleń.
Szczególnie ostrożność powinny zachować osoby o skłonnościach alergicznych, które wyjątkowo dotkliwie znoszą poparzenia włoskami pokrzywy. W ich przypadku napar z pokrzywy może uruchomić reakcję alergiczną w postaci wysypki, obrzęku, duszności, zawrotów głowy, a nawet omdlenia.
Zanim zaczniemy stosować kurację pokrzywą warto zasięgnąć rady lekarza, zwłaszcza jeśli na stałe przyjmujemy jakiekolwiek leki. Napar i wyciąg z pokrzywy zawiera bowiem substancje, które mogą wejść w interakcję ze składnikami leku. Oto niektóre grupy leków, które mogą oddziaływać z pokrzywą:
- moczopędne: Ponieważ pokrzywa ma działanie moczopędne, jej łączenie z lekami o podobnym działaniu może prowadzić do odwodnienia i zaburzeń elektrolitowych.
- na nadciśnienie: Pokrzywa może obniżać ciśnienie krwi, więc jej stosowanie razem z lekami na nadciśnienie może prowadzić do nadmiernego spadku ciśnienia.
- na cukrzycę: Pokrzywa może wpływać na poziom glukozy we krwi, co może wchodzić w interakcję z lekami przeciwcukrzycowymi i prowadzić do hipoglikemii.
- przeciwzakrzepowe: Niektóre źródła sugerują, że pokrzywa może wpływać na krzepliwość krwi, dlatego osoby przyjmujące leki przeciwzakrzepowe powinny unikać jej stosowania.
Stosowanie pokrzywy może być przeciwwskazane w kilku sytuacjach:
- w przypadku ciąży i karmienia piersią: choć pokrzywa jest uznawana za ogólnie bezpieczną, jej wpływ na ciążę i laktację nie jest w pełni zbadany.
- w przypadku choroby nerek: ze względu na działanie moczopędne, pokrzywa może przeciążyć nerki.
- w przypadku niskiego ciśnienie krwi: osoby z hipotensją powinny unikać pokrzywy, aby nie doprowadzić do dalszego obniżenia ciśnienia krwi.
- w przypadku alergie na pokrzywę: osoby, które mają historię alergii na pokrzywę, powinny unikać kontaktu z rośliną i produktów ją zawierających.