Przed nami kilka miesięcy słonecznej pogody, a to oznacza, że promienie UV będą regularnie wpływać na naszą skórę. Jeśli nie będzie ona odpowiednio chroniona przez preparaty z wysokim filtrem SPF, ryzyko powstania przebarwień drastycznie wzrośnie. O wpływie promieniowania słonecznego mówi się dużo, ale warto też wiedzieć, że ryzyko powstawania przebarwień zwiększają pewne konkretne problemy zdrowotne, zmiany hormonalne oraz niektóre leki. Krótko i rzeczowo opowiedział nam o tym dr Michał Rutkowski.
Jak dochodzi do powstania przebarwień?
Większość przebarwień powstaje pod wpływem promieniowania UV, przede wszystkim słonecznego, ale „winę” za ten proces ponosi także np. solarium. Przebarwienia powstają w wyniku nadmiernej syntezy naturalnego brązowego barwnika skóry – melaniny i jego nieregularnego rozmieszczenia. Oczywiście mamy też wyjątki od tych sytuacji, takie jak wrodzona plama soczewicowata.
Przyczyny przebarwień a genetyka
Są także schorzenia genetyczne związane z występowaniem przebarwień. Należą do nich na przykład:
- zespół Peutza-Jeghersa,
- zespół Carneya,
- zespół Rothmunda-Thomsona,
- czy xeroderma pigmentosum (tzw. pergaminowa skóra).
Jednak tego typu schorzenia wiążą się z wieloma innymi problemami zdrowotnymi i ich leczeniem zajmują się w zdecydowanej większości przypadków inne dziedziny medycyny.
Hormony i choroby zwiększające ryzyko powstania przebarwień
Istnieją również czynniki powiększające ryzyko wystąpienia przebarwień, wśród nich w pierwszej kolejności należy wymienić te hormonalne, czyli na przykład: ciążę, menopauzę, antykoncepcję. Mamy także wiele chorób, które wpływają na ten problem skóry:
- nadczynność tarczycy,
- schorzenia jajników, w tym zespół policystycznych jajników,
- choroby wątroby,
- schorzenia układowe (choroba Addisona, chemochromatoza, porfirie),
- zmiany zapalne skóry (np. trądzik)
Leki i inne czynniki stanowiące przyczyny powstawania przebarwień
Bardzo często do pojawienia przebarwień przyczyniają się również styl życia i stosowanie środków uwrażliwiających na promieniowanie UV, które są zawarte w kosmetykach oraz niektórych lekach:
- zioła – dziurawiec, nagietek, rumianek, pietruszka,
- niektóre antybiotyki,
- środki przeciwdepresyjne,
- NLPZ – aspiryna, ketoprofen, naproxen, ibuprofen, piroxicam,
- zanieczyszczenia środowiska,
- a nawet stres.
Mechanizm powstawania przebarwień jest złożony i różny w zależności od rodzaju przebarwień. Badanie tego typu zmian jest utrudnione, ponieważ nie jest łatwo pozyskiwać materiał do badań. Nikt nie podejmie się np. wykonywania biopsji skóry objętej przebarwieniami w celu prowadzenia na pobranym materiale badań naukowych. Niemniej jednak opisano kilka czynników odgrywających rolę w patogenezie omawianego problemu.
dr n.med. Michał Rutkowski lekarz medycyny estetycznej z kliniki Dermamed, Centrum Medycyny Estetycznej i Laseroterapii we Wrocławiu. (Fot. archiwum prywatne)